Arbeidsinspectie en wet minimumlonen

Inlenen buitenlandse werknemers

Soms is het noodzakelijk om arbeidskrachten uit het buitenland (bijvoorbeeld Oost-Europa) in te huren. Op de Nederlandse en Wet-Europese arbeidsmarkt zijn steeds minder krachten beschikbaar, waardoor het personeel steeds verder naar het oosten wordt gevonden. Daar is helemaal niets mis mee. In dit artikel een overzicht van de risico's en het fiscale / juridische speelveld. Omdat wij de laatste tijd regelmatig ondernemers begeleiden bij bezwaar- en beroepsprocedures tegen het Ministerie van Sociale Zaken en / of de Belastingdienst, schrijven wij dit artikel.

Salaris, stagevergoeding en WML

Zoals bekend is de levensstandaard in Oost-Europa niet van het West-Europese niveau. Dat geldt ook voor de lonen. Daar kun je van alles van vinden, maar wees op uw hoede als u een gunstige deal sluit. Ook hier geldt: als het te mooi lijkt om waar te zijn, etc. ... 

De Arbeidsinspectie (formeel de Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid) zit op het vinkentouw en heeft herhaaldelijk hard ingegrepen. Bijvoorbeeld bij een leerovereenkomst of stagecontract toetsen ze scherp of er werkelijk sprake is van leren en / of stage en niet van ‘gewoon’ werk. Ook komt het vaak voor dat bepaalde kosten (reis- en verblijfkosten, kosten van levensonderhoud, etc.) direct met het nettoloon worden verrekend. Dat is lang niet altijd toegestaan als daardoor onder het minimum wordt betaald.

Wanneer de Arbeidsinspectie concludeert dat sprake is van onderbetaling, kan worden besloten tot strafvervolging. Doorgaans zal echter het bestuursrechtelijke traject worden gevolgd.

Wet minimumlonen en inlenen arbeidskrachten

Bij vermeende onderbetaling zal de Arbeidsinspectie onderzoek doen (dat gaat niet altijd zachtzinnig en vaak in samenspraak met justitie en Belastingdienst) en daarvan een rapport opmaken. Op basis van dat rapport kan een verplichting tot het alsnog betalen van het achterstallige loon ontstaan.

Aan die verplichting kan ook een dwangsom worden gekoppeld. Als u niet binnen een bepaalde korte periode alsnog betaalt (denk eerder aan weken dan aan maanden), kan een dwangsom worden opgelegd. Die dwangsom kan flink in de papieren lopen. Bedragen van boven het miljoen zijn geen uitzondering.

Bovendien kan (en zal) een boeterapport worden opgemaakt. Op basis van dat rapport kunnen boetes worden opgelegd. Die zijn afhankelijk van de duur en het percentage van de onderbetaling. De boete kan oplopen tot vele duizenden euro’s per onderbetaalde werknemer.

Bezwaar- en beroepsprocedure WML

Van de Arbeidsinspectie krijgt u – een beperkte tijd – de gelegenheid uw zienswijze over het rapport van onderbetaling en het boeterapport kenbaar te maken. Doorgaans is de Arbeidsinspectie niet heel bevattelijk voor uw verweren en redeneringen en overtuigd van het eigen gelijk. De zienswijzen worden ‘meegenomen’  en daarop volgen definitieve rapporten en beschikkingen. Daartegen kunt u dan in bezwaar.

Uitstel van betaling voor boete of last onder dwangsom

Ik krijg toch wel uitstel van betaling? Nee. Of meer concreet: nee, nooit!

De Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid geeft nooit uitstel van betaling, leert de praktijk. Voor de achterstallige lonen is daarvoor wat te zeggen (de werknemers hebben te weinig gehad). Voor de dwangsom en de boete des te minder.

Voor het achterstallige loon kan dus geen discussie worden gevoerd of de uitspraak van de rechter worden afgewacht of er inderdaad sprake is van onderbetaling of onterechte verrekeningen. Er moet eerst betaald worden. Vaak gaat het dan om lonen van jaren terug, waarvan de werknemers niet meer te achterhalen zijn en bankrekeningen opgeheven zijn. Bovendien is het niet reëel te verwachten dat het geld uit bijvoorbeeld de Baltische staten of Oekraïne makkelijk terug te halen is, als blijkt dat toch geen sprake was van onderbetaling.

Extra pijnlijk wordt het nu de Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid niet meewerkt aan het overmaken van het (vermeende) achterstallig loon op een rekening van de Inspectie of een derdenrekening van advocaat of notaris.

Hoe uitstel van betaling krijgen voor boete of last onder dwangsom ?

Dit kan gelukkig wel. Al is het een geitenpaadje.

Bij de rechtbank kan om een voorlopige voorziening worden gevraagd. Aan de rechter kan worden gevraagd om even ‘op de rem te trappen’, zodat in elk geval, totdat er op het bezwaar is beslist, niet betaald hoeft te worden. De rechter beoordeelt de zaak dan marginaal (‘over de duim’) en zal alleen toewijzen als het er duimendik bovenop ligt dat de Inspectie grote fouten heeft gemaakt.

De ervaring leert dat een dergelijk verzoek voor wat betreft de opgelegde last (het alsnog betalen van het achterstallige loon) niet wordt toegewezen.

Voor de boete ligt dat iets genuanceerder. Recent heeft Jongbloed Fiscaal Juristen een zaak bepleit voor de rechtbank voor een boete m.b.t. zo’n 30 werknemers. Een combinatie van factoren (de financiële positie van de B.V., foutjes in het rapport over het loon en fouten in het boeterapport, boetes aan bestuurders, het onvoldoende motiveren van de boetes en het feit dat een boete toch echt een straf is) heeft de rechter waarschijnlijk net voldoende munitie gegeven voor de overtuiging dat het betalen van de boete wel moet worden uitgesteld.

Vragen over werken met buitenlandse werknemers

Als u bezoek krijgt van de arbeidsinspectie (EN de Belastingdienst EN justitie), schakel meteen een adviseur in en denk vooral niet dat het na een goed verhaal met een sisser afloopt.

Jongbloed Fiscaal Juristen beschikt over specialisten die ervoor zorgen dat het loon in elk geval niet te hoog wordt vastgesteld, dat eventuele nabetalingen beperkt blijven en boetes worden verminderd.

Alleen het bevechten van het uitstel van betaling is al een helse specialistenklus. Zonder die eerste stap wordt vaak al niet aan de inhoudelijke zaak toegekomen.

Wij wensen u een mooie zomer (en veel personeel).