Schijnconstructies en belastingheffing

Wat is een schijnconstructie?

De laatste tijd is in de pers veel te doen over schijnconstructies. De definitie van schijnconstructie is: "constructie die wordt ontworpen om de schijn van iets (beters) op te roepen dan wel de constructeur de mogelijkheid biedt de wet te omzeilen en daardoor voordeel te behalen". De definitie wekt de indruk dat de belastingplichtige een opzet creëert om zodoende voordeel te behalen, echter zien wij in vele gevallen dat dit de belastingplichtige dit doel niet heeft maar in de veronderstelling is dat de opzet realiteitsgehalte heeft.

Wanneer is er sprake van een schijnconstructie?

Bij de kwalificatie van een schijnconstructie gaat het om de vormgeving van werkzaamheden. Hierbij kan worden gedacht aan:

• Is sprake van een dienstverband of van zelfstandigheid? Recent voorbeeld hiervan zijn de procedures rond de status van de maaltijdbezorgers van Deliveroo;
• Is de vormgeving gekozen om de CAO te omzeilen. Voorbeeld hiervan is de stellingname van FNV dat Tempo-Team de uitzend-CAO niet nakomt door haar activiteiten deels vorm te geven via contracting (aanneming van werk);
• Wordt voldaan aan de Wet minimumloon of is er sprake van onderbetaling met alle gevolgen van dien;
• Zijn de doorbelastingen van de verschillende gelieerde partijen juist en volledig toegepast (at arm's length) mede als gevolg van al hetgeen hiervoor staat opgenomen.

Buitenlandsituaties

Ook buitenlandsituaties worden scherp bekeken. Dit betreft zowel bonafide als malafide situaties. Met het vergroten van de Europese Unie en het daarbij behorende vrije verkeer van werknemers is een groot aantal buitenlandse ondernemingen, zelfstandigen en werknemers tegenwoordig actief in Nederland.

Aansprakelijkheid bij schijnconstructies

Maar wie bedenkt nu dat, als hij zaken doet met een buitenlandse onderaannemer, deze het Nederlandse CAO-loon moet betalen en dat de aannemer hiervoor aansprakelijk kan worden gesteld?

De buitenlandse onderaannemer is mogelijk ook Nederlandse loonheffingen en vennootschapsbelasting verschuldigd. Draagt hij deze niet af, dan kan de aannemer aansprakelijk worden gesteld voor de niet-afgedragen loonheffingen.

Bij de inschakeling door een Nederlands bedrijf van een buitenlands uitzendbureau is dit uitzendbureau op basis van een wetsfictie in principe loonbelasting verschuldigd voor de werknemers die hij uitleent naar Nederland. Ook hier geldt: worden deze belastingen niet afgedragen, dan kan de inlener ook hier aansprakelijk worden gesteld.

Het is een greep uit een groot aantal voorbeelden enerzijds gericht op en / of het gevolg van flexibilisering van arbeid en anderzijds het gevolg van het eenvoudig toe kunnen treden van Europese ondernemingen en werknemers tot de Nederlandse markt.

Samenwerking tussen overheden

De overheid werkt op het terrein van het bestrijden van schijnconstructies al heel gericht samen. Onder andere de Belastingdienst, Inspectie SZW, de Sociale Verzekeringsbank en het UWV hebben een operationele samenwerking en een bundeling van kennis via een gemeenschappelijk platform.

Controles

De komende jaren valt dan ook een groot aantal controles te verwachten op de nakoming van onder andere (i) fiscale verplichtingen, (ii) CAO-verplichtingen en (iii) betaling van het Nederlands wettelijk minimumloon. Maar bij inschakeling van buitenlandse aannemers en uitzendondernemingen kunt u ook te maken krijgen met aansprakelijkstellingen omdat deze buitenlandse leveranciers hun (Nederlandse) verplichtingen niet zijn nagekomen.

Jongbloed Fiscaal Juristen heeft inmiddels al een verzoek ingediend op basis van de Wet Openbaarheid Bestuur om inzage te verkrijgen in de informatie die is gebundeld op het kennisplatform van de overheid.

Via onze site zullen wij via een aantal artikelen inzage geven in de problematiek rond schijnconstructies en ook risico-aansprakelijkheid. Uiteraard lichten wij ook toe op welke manier u de risico's kunt beperken.