Aanbouw rijksmonument geen onderhoudskosten

Er gold een fiscaal gunstige regeling voor (groot) onderhoud aan een rijksmonument. De regeling voor eigen woningen en beleggingspanden in box 3 is verschillend. Deze regeling is afgeschaft per 1 januari 2019. Tot dat moment waren kosten voor rijksmonumenten aftrekbaar, hieronder de oude regeling. Vanaf 2019 geldt een subsidieregeling voor instandhouding van rijksmonumenten, informatie hierover treft u aan op de site van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, bij onderdeel subsidies.

Aftrekbare kosten rijksmonument

Een aanbouw van een rijksmonument wordt afgebroken en nieuw opgebouwd. De aanbouw wordt groter. De rechter oordeelt dat de uitgaven die betrekking hebben op het verlengen en verhogen van de aanbouw niet aangemerkt kunnen worden als kosten die zijn gemaakt om de aanbouw in bruikbare staat te herstellen of te houden. Dit zijn niet aftrekbare kosten van verbetering.

Rijksmonument en onderhoudskosten

Kosten van verbetering van een rijksmonument zijn niet aftrekbaar. Vaak is er discussie over de vraag of sprake is van onderhoudskosten en / of verbeteringskosten. In deze procedure wordt een deel van het gebouw afgebroken en geheel nieuw opgetrokken. De rechter is van mening dat dit geen onderhoudskosten zijn maar kosten van verbetering. De kosten zijn dan niet aftrekbaar voor de inkomstenbelasting. De rechter stelt het volgende:

• RO 4.5 Naar het oordeel van het Hof kan voor wat betreft de uitgaven die betrekking hebben op het vervangen van de afgebroken aanbouw, behoudens voor zover het kosten van herstel van het dak en de kosten van de vervanging van de cv-ketel betreffen, evenmin worden gesproken van werkzaamheden die ertoe hebben gestrekt om de aanbouw, zoals die bij de aanvang van de werkzaamheden bestond, in bruikbare staat te herstellen of te houden. Belanghebbende heeft hiervoor onvoldoende aangedragen. Het daartoe door hem ingebrachte taxatierapport uit 1995 geeft geen inzicht in de onderhoudstoestand ten tijde van de vervanging van de aanbouw in 2013, en is reeds om die reden niet bruikbaar. De omstandigheid dat de offerte van de aannemer is aangepast in verband met het tijdelijk verlagen van het BTW-tarief ingeval van renovatie en herstel van woningen geeft evenmin enig inzicht in de onderhoudstoestand van de oorspronkelijke aanbouw. Daarbij komt dat de verlaging van het BTW-tarief ingeval van ‘renovatie en herstel van woningen’ blijkens het Besluit van 28 februari 2013, nr. BLKB/2013/305M, Stcrt. 2013, 5491, ruim diende te worden opgevat, gegeven het feit dat daaronder niet alleen het onderhouden van de woning, maar tevens vernieuwen, vergroten, herstellen of vervangen van de woning moest worden begrepen. Renovatie kan derhalve zowel op onderhoud als verbetering zien, en belanghebbende maakt niet aannemelijk dat, behoudens de kosten van herstel van het dak en de kosten van de vervanging van de cv-ketel, sprake is van aftrekbare onderhoudskosten.

Procedure inzake aftrekbare kosten Rijksmonument

Als eigenaar van een monumentenpand kon u in aanmerking komen voor belastingaftrek van onderhoudskosten. Deze regeling biedt voordelen, maar er zijn duidelijke richtlijnen voor welke kosten aftrekbaar zijn en welke niet. In dit blog bespreken we een recente uitspraak van de rechtbank en geven we inzicht in hoe de regels toegepast worden. In dit onderdeel omschrijven we een procedure bij de Rechtbank Noord Nederland d.d. 28 augustus 2024 (publicatie in 2025) ECLI:NL:RBNHO:2024:88285. Belastingplichtige dacht dat € 415.000 aan kosten aftrekbaar zou moeten zijn, in beroep stelt hij deze bij tot € 194.000 en de inspecteur accepteert slechts € 65.000 aan aftrekbare kosten. In een slecht gevoerde procedure met onvoldoende onderbouwing van feiten ging het mis voor belastingplichtige.

Wat zijn aftrekbare kosten bij een rijksmonument?

Volgens artikel 6.31 van de Wet inkomstenbelasting 2001 (wettekst 2018) kunnen 80% van de onderhoudskosten voor monumentenpanden als persoonsgebonden aftrek worden opgevoerd. Deze kosten moeten aan de volgende criteria voldoen: De werkzaamheden moeten ertoe strekken het pand, zoals dat bij aanvang van de werkzaamheden bestond, in bruikbare staat te herstellen of te houden. De kosten moeten in redelijkheid gemaakt zijn.

Uitgaven voor werkzaamheden die dienen om een gebouw, zoals dit bij stichting of na latere verandering bestond, in bruikbare staat te houden en aldus achteruitgang en verval te voorkomen, zijn kosten van onderhoud en komen voor aftrek in aanmerking. Kosten voor een verbetering van een monument zijn niet aftrekbaar.

Wat zijn geen aftrekbare kosten?

Niet alle uitgaven komen in aanmerking voor aftrek. Kosten die het pand verbeteren in plaats van herstellen. Voorbeelden zijn:

• Het toevoegen van nieuwe dakkapellen.
• Het installeren van vloerverwarming.
• Het verplaatsen van keukens of badkamers.
• Kosten voor kleine reparaties en huurderslasten: Zoals:
• Binnenverfwerk en behangen.
• Tuinonderhoud (tenzij de tuin zelf als beschermd monument is geregistreerd).
• Kleinere reparaties zoals het vervangen van deurknoppen of schakelaars.
• Kosten die niet direct verband houden met onderhoud:
• Decoratieve verbeteringen zoals luxe afwerkingen.
• Verfraaiingen die het pand functioneel wijzigen.
• Kosten gemaakt in eerdere of latere jaren, uitgaven die niet in het belastingjaar zelf vallen, zoals werkzaamheden uitgevoerd in een ander jaar.
• Niet-aangetoonde kosten: Kosten waarvoor onvoldoende bewijs of documentatie beschikbaar is, zoals ontbrekende facturen of vage omschrijvingen.

Welke kosten zijn wel aftrekbaar bij een Rijksmonument?

• Herstel van schoorstenen, pannendak en hemelwaterafvoeren.
• Buitenschilderwerk.
• Tuin (mits dit monument is)
• Herstel van metselwerk.
• Tegelwerk
• Elektrische installatie om aan NEN-normen te voldoen.

De rechtbank volgde grotendeels de Belastingdienst. Hoewel de eigenaar stelde dat een groot deel van de kosten noodzakelijk was, slaagde hij er niet in overtuigend bewijs te leveren dat de overige kosten aftrekbaar waren.

Praktische tips voor eigenaren van monumentenpanden

1. Documenteer grondig: Houd alle facturen, offertes en foto’s van de werkzaamheden zorgvuldig bij. Specificeer welke kosten voor onderhoud en welke voor verbetering zijn.
2. Werk samen met experts: Schakel een deskundige in, zoals een aannemer met ervaring in monumentenpanden en een belastingadviseur, om kosten correct te categoriseren.
3. Houd rekening met huurderslasten: Kosten die normaal door huurders worden gedragen (zoals schilderwerk binnen) zijn in principe niet aftrekbaar.
4. Overweeg vooraf een inspectie: Een taxateur kan helpen bij het bepalen welke werkzaamheden noodzakelijk zijn om het pand in bruikbare staat te houden.

Het onderscheid tussen onderhouds- en verbeteringskosten is belangrijk bij het bepalen van aftrekbare kosten voor monumentenpanden. De belastingrechter hanteert een strenge bewijslast: de belastingplichtige moet overtuigend kunnen aantonen welke uitgaven kwalificeren als onderhoudskosten. Zorg daarom altijd voor een gedetailleerde onderbouwing.

Vragen rijksmonument

Heeft u vragen over de aftrekbaarheid van kosten, neem dan gerust contact met ons op.

Bron Rijksmonument

Rechtbank Zeeland West Brabant d.d 7 juni 2016 (ECLI:NL:RBZWB:2016:3505).

Gerechtshof 's Hertogenbosch d.d. 6 april 2017 (ECLI:NL:GHSHE:2017:1533).

Hoge Raad d.d. 8 december 2017 (ECLI:NL:HR:2017:3096).