Problemen pensioen eigen beheer van de DGA

Update

Directeuren-grootaandeelhouders (DGA's) krijgen in 2017 (en 2018 en 2019) de mogelijkheid om hun pensioen in eigen beheer van de balans te halen (af te kopen). Dit kan met een korting van 34,5% in 2017 (en in de jaren daarna tegen lagere percentage, namelijk 2018: 25% en 2019: 19,5%). Heeft u geen geld, dan resteren er twee opties:

1. Premievrij maken;
2. Spaarvariant kiezen.

Pensioen in eigen beheer opbouwen is dus vanaf 2017 feitelijk voorbij.

De invoering is uitgesteld tot 1 april 2017, lees hiertoe deze brief van de Staatssecretaris van Financiën.

Inleiding

Door de nieuwe wetgeving voor de B.V. sinds 2012 zijn er onverwacht problemen ontstaan bij de pensioen B.V. van de DGA. Pensioen in eigen beheer opbouwen is hierdoor gevaarlijk en een stuk minder aantrekkelijk geworden. Dit komt doordat de fiscale waardering van uw pensioen meestal een stuk lager is dan de commerciële waardering. Gevolg hiervan kan zijn dat u over uw pensioen 72% heffing moet betalen.

Pensioen DGA in eigen beheer

In het verleden werden eenmanszaken ingebracht in een B.V. of werd er een B.V. opgericht en gelijktijdig maar direct een pensioenbrief opgesteld. Elk jaar bouwt de DGA (directeur-grootaandeelhouder) een pensioenaanspraak op, waardoor de B.V. een aftrekpost krijgt. De voorziening wordt gevormd voor een toekomstige pensioenuitkering. De opbouw is aftrekbaar van de winst (minder vennootschapsbelasting betalen) en is in de toekomst belast met inkomstenbelasting. Dotaties aan de voorziening leverden elk jaar een aantrekkelijke aftrekpost op en dus een lagere winst en minder vennootschapsbelasting. In mijn beginjaren was het tarief voor de vennootschapsbelasting nog 34,5%, de laatste jaren is dit tarief verlaagd tot 20% (25% bij hogere winsten).

Belastingdienst gaat controleren

In 2013 en 2014 zal de Belastingdienst scherp gaan controleren op stamrecht B.V.'s, pensioen B.V.'s en rekening-courantschulden van de DGA aan de B.V. Het is dus verstandig om met uw fiscaal jurist te overleggen wat verstandig is. Oplossingen kunnen zijn:

• overeenkomsten opnieuw opstellen;
• geen pensioen meer opbouwen;
• langzamer pensioen opbouwen;
• pensioen extern verzekeren of banksparen;
• afsluiten dalende risicoverzekering bij vooroverlijden.

Voorbeeld pensioen in eigen beheer

Henk heeft zijn bedrijf verkocht en is 64 jaar. In zijn holding zit nog een pensioen en een zak met geld. De getallen:

• Rabobank spaarrekening € 500.000;
• fiscale pensioenreserve € 300.000 (commercieel € 550.000);
• eigen vermogen € 20.000;
• winstreserve € 180.000.

De commerciële waardering van het pensioen is veel hoger, deze bedraagt ongeveer € 550.000. Dit komt door het volgende:

1. fiscale levensverwachting is 17 jaar, een verzekeraar rekent met ongeveer 20 jaar;
2. fiscaal blijft de uitkering gelijk, commercieel zal de uitkering jaarlijks met een index stijgen;
3. fiscaal is de rekenrente 4%, commercieel ongeveer 1,5%;
4. verzekeringsmaatschappij zal kosten en winst in rekening brengen, hierdoor moet de koopsom hoger zijn, ongeveer 5%.

Gevolgen waardering pensioen van de DGA

Normaal mag Henk de winstreserve ad € 180.000 als dividend uitkeren, hierover is 25% box 2 heffing verschuldigd. De balanstest en de liquiditeitstest leveren geen problemen op, ook wordt er voldaan aan 2:216 BW, dus geen vuiltje aan de lucht. Henk kan prima beslissen om een dividend aan hem uit te keren, tenminste civielrechtelijk. Fiscaalrechtelijk is er wel een probleem. Als de pensioenreserve voor de commerciële waarde wordt opgenomen, dan is de winstreserve weg en is er zelfs een negatief eigen vermogen. De B.V. is niet in staat om ruim 20 jaar een geïndexeerd pensioen van € 25.000 uit te keren.

De Belastingdienst is dan van mening dat er sprake is van een fictieve afkoop van het pensioen van de DGA, dit is zelfs nu al het geval. De gevolgen hiervan zijn dat het pensioen ineens progressief wordt belast (artikel 19B wet Loonheffing) en tevens is er soort boete (revisierente) van 20% verschuldigd (Artikel 30i Algemene Wet inzake Rijksbelastingen). Als Henk een partner zou hebben, dan is het probleem nog groter, met name in de opbouwfase.

Conclusie pensioen DGA

Of u nu pensioen aan het opbouwen bent of reeds van uw pensioen geniet, het is verstandig om eens met een fiscaal jurist te gaan praten om te kijken of er sprake is van een probleem. De Belastingdienst zal stevig in de wedstrijd staan en het is dan verstandig om voordien al stappen te ondernemen. De Belastingdienst kan ook nog terugkijken en dividenduitkeringen van enkele jaren geleden nog terugdraaien. Geen bangmakerij, maar simpelweg een feit.

Ik ga mijn eigen pensioen in eigen beheer stopzetten en kijken naar mogelijkheden om pensioen extern te verzekeren.