Certificeren van aandelen

Een aandeelhouder heeft feitelijk 2 soorten rechten, zeggenschap (1) en winst (2). Het hoogste orgaan binnen een B.V. is de aandeelhoudersvergadering. De aandeelhouder benoemt / ontslaat de bestuurder en de bestuurder runt de "tent" binnen de contouren welke de aandeelhouder heeft uitgezet. Zolang de aandeelhouder direct betrokken is bij de onderneming, kunnen aandeelhouder / bestuurder prima samengaan. Als de aandeelhouder minder bij de onderneming betrokken is of bij familiebedrijven, zie je dat langzaam een scheiding ontstaat tussen aandeelhouder en bestuurder.

Regelmatig adviseren wij DGA's over nieuwe mogelijkheden en structuren, bel gerust voor een vrijblijvende afspraak bij ons op kantoor. U bent zeker van een prettige ontvangst, heldere taal, deskundige fiscaal juristen en geen onduidelijke facturen of verrassingen.

Certificering, en toen?

Onder omstandigheden kan het verstandig zijn om de stemrechten en vermogensrechten van elkaar te scheiden. Bij certificering dragen de aandeelhouders hun aandelen over aan een nieuwe rechtspersoon (meestal een stichting administratiekantoor of STAK). In ruil voor deze aandelen krijgt de aandeelhouder certificaten. De aandelen in de B.V. worden gehouden door de STAK en de STAK krijgt hiermee alle (aandeelhouders)rechten in de B.V.

De voormalige aandeelhouder heeft na de overdracht geen stemrecht meer in de B.V., tenzij hij (ook) bestuurder binnen de STAK is. De dividenduitkeringen gaan nog wel gewoon naar de oorspronkelijke aandeelhouder. Of er dividend wordt uitgekeerd kan de aandeelhouder niet meer bepalen, deze beslissing moet het bestuur van de STAK nemen (of niet).

Waarom certificeren?

Er kunnen meerdere redenen zijn om tot certificering van aandelen over te gaan. In de praktijk zien wij advisering over dit onderwerp voorbijkomen in de volgende situaties:

1. Familiebedrijf waarbij sommige leden van de familie wel binnen het bedrijf werkzaam zijn en andere niet.
2. De DGA (eigenaar-aandeelhouder) wil zich langzaam uit het bedrijf terugtrekken, maar nog wel enige overzicht houden.
3. Er is sprake van een voorgenomen bedrijfsopvolging waarbij de kinderen langzaam stemrecht en vermogensrecht binnen de onderneming krijgen.
4. Er zijn erg veel aandeelhouders waardoor de onderneming moeilijker te besturen is, een alternatief is dan een coöperatie of STAK.
5. Estate planning, de kinderen krijgen via de STAK en het testament wel de vermogensrechten binnen de onderneming, maar geen stemrecht.
6. De belangen en toekomstige visie van de onderneming lopen niet parallel met de belangen van de aandeelhouder (voorbeeld: bedrijf wil groeien en heeft hiervoor geld nodig en de aandeelhouder wil dividend).
7. Veilig stellen continuïteit van de onderneming na overlijden van de DGA / aandeelhouder.

Wie is de baas binnen de onderneming?

In de oorspronkelijke vorm was de aandeelhouder de feitelijke baas binnen de onderneming. Na de certificering is het bestuur van de STAK de baas. Het bestuur wordt benoemd door de oorspronkelijke aandeelhouder / DGA. Meestal wordt het bestuur gevormd door de DGA en twee vertrouwelingen (bijvoorbeeld de opvolger, de accountant, fiscalist, advocaat, etc.). Via de hiervoor genoemde route behoudt de DGA nog stemrecht binnen de onderneming. Bij het overlijden van de DGA kan het bestuur gewoon blijven zitten en hierdoor de onderneming aansturen.

Sinds de invoering van de Flex B.V. (in 2012) is het ook mogelijk aandelen in alle soorten en maten uit te geven, hierbij kunt u denken aan aandelen zonder stemrecht, zonder winstrecht, etc. Het belang van certificering is hiermee iets minder geworden. Het is echter wel zo dat houders van stemrechtloze aandelen bij de aandeelhoudersvergadering aanwezig zijn en hier iets mogen zeggen. Bij een STAK is dit niet zo.

Certificering en fiscus

Certificering is in principe een vervreemding en bovendien kan dit tot gevolg hebben dat de fiscale eenheid (omzetbelasting / vennootschapsbelasting) eindigt.

Aandeelhouder natuurlijk persoon (box 2) en certificering

Als een DGA zijn aandelen onderbrengt in een STAK, is feitelijk sprake van een vervreemding / verkoop. Door een besluit van de Staatssecretaris (4 september 2012, nr. BLKB2012/101M ) zal er echter geen belastingheffing in box 2 plaatsvinden. Er zijn echter wel voorwaarden, de belangrijkste zijn:

• De STAK mag de overgenomen aandelen niet verpanden.
• Voor elk aandeel krijgt de DGA een certificaat (nominale waarde moet gelijk blijven).
• STAK moet de dividenden en liquidatie-uitkeringen direct doorbetalen aan de certificaathouder.
• Ook voor bonusaandelen moet een certificaat worden uitgegeven.
• Heldere rechten ten aanzien van uitgifte nieuwe aandelen.

Aandeelhouder rechtspersoon en certificering

Als een B.V. / N.V. aandeelhouder is, dan valt de certificering onder de deelnemingsvrijstelling (mits 5% > belang). Door de certificering komt de fiscale eenheid voor de Vennootschapsbelasting te vervallen. Wellicht kan ook de fiscale eenheid voor de Omzetbelasting komen te vervallen.