Controle Belastingdienst inzake WVA, wat nu?

De WVA (de afdrachtvermindering onderwijs)

Tot 2014 kende de wet een afdrachtvermindering onderwijs. Indien aan een aantal voorwaarden werd voldaan, kon de afdrachtvermindering worden afgetrokken van de verschuldigde loonbelasting. Zoals bekend is die faciliteit vervallen en vervangen door een echte (versoberde) subsidie.

Kennelijk is de afschaffing van de regeling voor de Belastingdienst aanleiding geweest intensief te gaan controleren of aan alle voorwaarden voor de afdrachtvermindering is voldaan. Ook uw sector wordt gecontroleerd. Het lijkt erop dat de Belastingdienst dit van plan is bij de ‘grote jongens’ waar het om aanzienlijke bedragen gaat.

Wacht een controle niet af, maar zorg dat u de zaken op orde heeft

Uit de praktijk blijkt dat er veel en intensief wordt gecontroleerd. De kans is aanzienlijk dat ook u ‘aan de beurt’ komt. Om niet voor verrassingen komen te staan, is het nuttig om te weten waarop de Belastingdienst controleert en waar haar bevoegdheden liggen.

Waarop controleert de Belastingdienst?

De afdrachtvermindering onderwijs kende maar liefst acht categorieën. Elke categorie heeft eigen dimensies. Hier wordt (vooral) uitgegaan van de eerste categorie: de beroepspraktijkvorming van de beroepsbegeleidende leerweg (BBL).

De belangrijkste focus lijkt te liggen op het oneigenlijke gebruik van de regeling.

Het (boeken)onderzoek vindt doorgaans plaats tijdens een (aangekondigd) bezoek bij werkgevers ter plaatse.

De Belastingdienst controleert vooral op studieduur, leerbehoefte, leeruren en de kwalificatie van opleiding en docenten. Voor het specifieke onderwerp van deelkwalificaties zie de daarover handelende paragraaf hieronder.

Het voortraject bij een WVA-boekenonderzoek

In eerste instantie ontvangt u een brief waarin het bedrijfsbezoek wordt aangekondigd. In die brief wordt gevraagd een aantal zaken voor te bereiden voor het onderzoek en daarbij raadpleegbaar te hebben. De gevraagde gegevens zijn zeer uitgebreid en algemeen. Vele zaken zullen voor u niet van toepassing zijn. Ook kunnen zaken worden gevraagd waarvan de relevantie voor de controle niet aanwezig of duidelijk is.

Het is dan raadzaam te weten, in overleg met uw adviseur, welke gegevens moeten worden verstrekt, welke gegevens niet gevraagd mogen worden en welke gegevens niet relevant zijn. De Belastingdienst mag niet zodanig veel gegevens opvragen dat uw bedrijf(svoering) daardoor in de problemen komt. Ook mag geen veelheid van gegevens worden opgevraagd in de hoop dat er wel ergens iets mis zal zijn waarop dan wordt doorgezocht. Dergelijke phising-praktijken zijn niet toegestaan. De Belastingdienst moet een duidelijk doel formuleren waarop gecontroleerd wordt. Zorg ervoor dat dit, voor beide partijen, duidelijk is. Maak ook duidelijke afspraken over wie (uitsluitend) de controleur te woord staat.

De controle door de Belastingdienst bij een WVA-onderzoek

De controleurs zullen bij het bezoek in eerste instantie tamelijk mathematisch te werk gaan en afvinken of aan de voorwaarden is voldaan.

Getoetst wordt:

1. of de werknemer is aangemeld;
2. of de beroepspraktijkvorming (feitelijk) volgt;
3. van de beroepsbegeleidende leerweg van een in de wet (artikel 7.2.2, lid 1, onderdelen a tot e, WEB) bedoelde beroepsopleiding op de grond van overeenkomst (artikel 7.2.8 WEB);
4. of de POK is gedagtekend en getekend door kennisinstituut, werkgever, beroepsopleiding (meestal ROC) en de werknemer en praktijkbegeleider;
5. ook wordt getoetst of de in het Crebo-register vermelde beroepsopleiding kwalificeert als een beroepspraktijkvorming van de beroepsbegeleidende leerweg (BBL).

De leer- / werkovereenkomst wordt getoetst op:

• soort opleiding;
• duur overeenkomst en beroepsprakrijkvorming;
• aard en omvang begeleiding;
• doelstellingen en beoordelingstraject;
• mogelijkheid en voorwaarden tot ontbinding;
• adresgegevens leerling, leerbedrijf, school en landelijke orgaan;
• geboortedatum;
• studiebelastingsuren en de invulling hiervan.

Daarnaast wordt gekeken naar de (eventuele) studiegids, behaalde certificaten en verklaringen van het kenniscentrum. Andere zaken die getoetst worden zijn deeltijdfactor, toetsloon en of de deelnemer inmiddels is geslaagd of gestopt.

De bevoegdheden van de Belastingdienst en de bewijslast

Het is het aan het bedrijf dat de afdrachtvermindering claimt te bewijzen dat wordt voldaan aan de voorwaarden voor afdrachtvermindering. Het bedrijf claimt immer een belastingaftrek.

De Belastingdienst heeft de bevoegdheid bewijsstukken in te zien en op te vragen. Zoals onder voortraject opgemerkt, is die informatievraag niet onbeperkt. Als onvoldoende informatie wordt verstrekt, zal de Belastingdienst zich echter op het standpunt kunnen stellen dat niet het bewijs is geleverd dat aan de voorwaarden voor afdrachtvermindering is voldaan. U heeft dus in die zin belang bij het meewerken aan het onderzoek.

Of aan de voorwaarden is voldaan, is uiteindelijk aan de rechter. Als u ervan overtuigd bent dat u (aantoonbaar) aan de voorwaarden voldoet, kan uw medewerking dus beperkt zijn.

In de praktijk blijkt het veelvuldig voor te komen dat de controleur ook de kwaliteit van de opleiding en de docenten pleegt te toetsen. Het is zeer de vraag of die (kwaliteits)toets door de Belastingdienst mag worden aangelegd. De kwaliteit van onderwijs is immers niet een verantwoordelijkheid of zorg van de Belastingdienst. Naar onze overtuiging is een kwalificerende opleiding / instituut niet onderworpen aan een kwaliteitsoordeel van de Belastingdienst. Dat geldt naar onze mening ook voor de aanwezigheid van leerlingen / werknemers tijdens de cursus. Als ze (zelfstandig) in staat zijn de opleiding met succes te doorlopen, zou dat genoeg moeten zijn. In het reguliere onderwijs is immers ter verkrijging van een diploma ook niet noodzakelijk dat (alle) lessen gevolgd worden.

Het blijft dus een afweging van belangen: heb ik voldoende om te bewijzen dat ik aan de voorwaarden voor de afdrachtvermindering voldoe? Stem dat altijd af met uw adviseur.

Deelkwalificaties en WVA-boekenonderzoek

Een zeer belangrijk (en omstreden) punt is de controle op deelkwalificaties. De controle op dit punt is kennelijk ingegeven door een voor de Belastingdienst gunstige uitspraak van Rechtbank Noord Nederland van 4 juni 2013. Daar beslist de Rechtbank dat de afdrachtvermindering niet mag worden toegepast bij het volgen van een traject voor een deelkwalificatie (van een erkende beroepsopleiding). Dit zou betekenen dat de afdrachtvermindering mag worden toegepast als geen diploma wordt behaald maar wel een deelkwalificatie is gevolgd.

Het is de vraag of die interpretatie van de Rechtbank de juiste is. Het eindoordeel daarover is aan de Hoge Raad. Definitieve duidelijkheid is er dus waarschijnlijk pas over een aantal jaren. Nog afgezien van de inhoudelijke discussie hierover is er ook een formeel probleem met die stelling. Bij ons zijn namelijk diverse zaken bekend waarin de Belastingdienst (op schrift!) kenbaar heeft gemaakt dat deelkwalificaties wel in aanmerking komen voor afdrachtvermindering. In die gevallen lijkt dat dus een expliciete toezegging. Voor andere (gelijke) gevallen duiden deze toezeggingen op beleid. Dat zou betekenen dat de deelkwalificaties op grond van de algemene beginselen van behoorlijk bestuur (gelijkheidsbeginsel) toch recht geven op afdrachtvermindering.

In alle gevallen is het dus zaak om uw rechten veilig te stellen en tijdig bezwaar te maken tegen de (op te leggen) naheffingsaanslagen.

Welke jaren controleert de Belastingdienst bij een WVA-onderzoek?

Aangezien de naheffingstermijn voor ten onrechte geclaimde afdrachtvermindering vijf jaar bedraagt, kan de Belastingdienst niet verder terug dan naar het jaar 2009. Bij onregelmatigheden kan de Belastingdienst niet alleen een naheffingsaanslag loonbelasting opleggen, maar zal ook heffingsrente in rekening brengen (die door het tijdsverloop aanzienlijk kan zijn) en een boete opleggen als zij daarvoor gronden aanwezig acht.

Conclusie WVA-boekenonderzoek

Bereid u goed voor op een dergelijk boekenonderzoek. Jongbloed Fiscaal Juristen begeleidt reeds vele onderzoeken en procedures en heeft meer dan voldoende ervaring op dit terrein en kan u prima bijstaan in een eventuele procedure. Neem tijdig contact met ons op voor een vrijblijvend gesprek.