WVA onderwijs, wie levert het bewijs?

Bewijs inzake aftrekpost is zoek (deel 2 van 3)

In Nederland lopen op dit moment honderden onderzoeken over de WVA. De WVA is een vermindering van loonheffing als u (de werkgever) uw werknemers een opleiding heeft aangeboden. De regeling is thans afgeschaft, maar veel ondernemers / werkgevers hebben nog forse claims (naheffingsaanslagen) liggen. In het vorige artikel hebben we omschreven hoe u (de werkgever) eigenlijk het bewijs moet leveren en wie het bewijs waarvoor moet leveren. In dit artikel zoomen we verder in op de bewijsvoering. Wat moet u als ondernemer doen als u niet meer over het bewijs beschikt en / of als dit onvoldoende is?

Bewijs leveren als bescheiden ontbreken

Op zich is ook hier de theorie duidelijk (en hard). De fiscus heeft vijf jaar de tijd om na te heffen en heeft in beginsel geen zogenoemd ‘nieuw feit’ nodig. Ze kan dus eenvoudigweg zeggen: maak maar aannemelijk dat u de afdrachtvermindering terecht heeft toegepast. Bovendien heeft u een administratieplicht en een bewaarplicht van 7 jaar. Ook hier kan de praktijk weerbarstiger zijn. Het komt in de praktijk namelijk voor dat de administratie ten aanzien van de afdrachtvermindering onderwijs op een centraal punt wordt gevoerd en wordt gevoed door u, de school (ROC), de werknemers, etc. Een derde partij wordt ingeschakeld om het een en ander te beheren en de administratie wordt in ‘de cloud’ gezet. Door het faillissement, ontslag of vertrek (of andere omstandigheden) van de derde kan het voorkomen dat de gegevens niet meer voor u benaderbaar of beschikbaar zijn.

Nu kan een benaderingswijze zijn:

• U bent administratieplichtig;
• U moet die gegevens bewaren en op verzoek beschikbaar maken;
• Als dat niet kan, is dat uw probleem.

De achterliggende oorzaak is niet van belang, had u maar een back-up of kopie moeten maken of andere voorzieningen moeten treffen. Binnen het kader van het te leveren bewijs kunnen wij ons voorstellen dat de rechter zal redeneren:

• Op zich is aannemelijk dat er een deugdelijke administratie in de cloud aanwezig is;
• Het is echter voor het risico van de belastingplichtige dat die administratie aanwezig en benaderbaar is, doch als zulks buiten de schuld van de belastingplichtige niet het geval is, kan deze op andere wijze aannemelijk maken dat aan de voorwaarden is voldaan, waarbij aan dat alternatieve bewijs geen heel hoge eisen worden gesteld.

Voor bovenstaande overwegingen van de rechter is wel het nodige meedenken vereist. Nu is het in de praktijk geen uitzondering dat in geval van een faillissement de fiscus wel blijkt te kunnen beschikken over de (inhoud) van de administratie van de failliet. Ook blijkt zij te kunnen beschikken over de administratie die de failliet voor derden voerde, zoals de gegevens in de cloud met betrekking tot de afdrachtvermindering onderwijs.

Wij zijn van mening dat, als de fiscus over een dergelijke administratie kan beschikken, zij gehouden is die aan de belastingplichtige te verstrekken. Dit standpunt baseren wij op het volgende:

• Op zich rust op degene die de bewijslast heeft niet de plicht om uit eigen beweging stukken of informatie aan te dragen (BNB 1959/182).
• Dat geldt (vanzelfsprekend) ook als diegene de bewijslast niet heeft (zoals in ons geval de fiscus).
• Wel kan de rechter informatie opvragen bij een partij. Dat kan ook de fiscus zijn (8:28 Awb). In dat geval is de fiscus gehouden de gevraagde informatie te verstrekken.
• Op zich raakt dat de bewijslast niet. Wel heeft u als belastingplichtige een middel om die administratie te verkrijgen en te gebruiken om aan uw bewijslast te voldoen.
• De rechter zal een dergelijke opdracht alleen aan de fiscus geven als er redelijkerwijs voor u geen mogelijkheid is om over de administratie te kunnen beschikken. De rechter kan dus bepalen dat de partij (de fiscus) die niet de bewijslast heeft maar als enige over relevante informatie beschikt, die informatie beschikbaar stelt om de andere partij (u) aanknopingspunten te bieden voor eventuele bewijslevering (BNB 1994/250).
• Als dus duidelijk (aannemelijk) is dat de fiscus wel in de cloud kan, en u redelijkerwijs niet over die gegevens kunt beschikken dan via de fiscus, menen wij dat de rechter de fiscus kan verplichten tot het vergaren en verstrekken van die gegevens.
• Opgemerkt zij wel dat u de rechter pas in de beroepsfase kunt inschakelen. Bij het boekenonderzoek, het opleggen van de aanslag en in bezwaar, zult u de fiscus dus zelf moeten overtuigen dat zij tot verstrekking gehouden is.

Conclusie leveren bewijs

Het leveren van voldoende bewijs is soms lastig omdat u simpelweg de spullen (niet meer) heeft. In voorkomende gevallen is het echter wel mogelijk dat de Belastingdienst de informatie in haar bezit heeft of er eenvoudiger bij kan. U kunt de Belastingdienst hierom vragen en via de rechter (wellicht) hiertoe dwingen. Deze route zal in voorkomende gevallen grote problemen in de bewijsvoering kunnen oplossen.