Zijn verteerkosten of kosten eten / drinken aftrekbaar?

De kosten voor eten en drinken zijn aftrekbaar als u met een klant of zakelijke relatie uiteten gaat. Voor de zakelijke kosten van voedsel, drank, representatie en bijvoorbeeld congressen (inclusief reis en verblijfkosten) geldt een aftrekbeperking (artikel 3.15 Wet Inkomstenbelasting). Deze aftrekbeperking geldt dan weer niet als de kosten samenhangen met het doel van de onderneming, zoals bij een restaurant. Aanleiding voor dit artikel is een gunstig arrest van de Hoge Raad in oktober 2024 (zie onder).

Tip verteerkosten : Splits de kosten inzake verblijf, de kosten voor het hotel zijn voor 100% aftrekbaar, de kosten voor het diner in het hotel vallen onder de aftrekbeperking.

Tip representatiekosten: kosten voor kleding zijn meestal niet aftrekbaar. Dit geldt niet voor artiesten en kleding die enkel zakelijk worden gebruikt en dus altijd bij u op kantoor "hangen". Daarnaast mag schade aan kleding (ontstaan tijdens werk) belastingvrij worden vergoed. Reiningskosten zijn niet aftrekbaar.

Aftrekbeperking bij verteerkosten

De hoofdregel is dat de aftrekbeperking geldt voor een vast bedrag per jaar (2024 € 5.600), deze drempel mag niet tijdsevendig worden toegepast (zie besluit uit 2020) . De ondernemer mag ervoor kiezen om 20% van de totale gemengde kosten niet ten laste van de winst te brengen, dit is dus even rekenen.

Fiscale procedures over representatie en verteerkosten

Er zijn natuurlijk veel procedures gevoerd over de aftrek van bepaalde kosten. In dit onderdeel een aantal procedures die aanspreken, opvallen of helderheid geven.

Verteerkosten als gemengde kosten aftrekbaar

Henk heeft een eenmanszaak en woont met zijn gezin in Limburg. Hij werkt in 2014 en 2015 in Amsterdam en Tilburg en huurt hier ook tijdelijk woonruimte. Zijn kosten voor het ontbijt, lunch en diner trekt hij af van de winst, rekening houdende met de beperking (in dat jaar was 73,5% aftrekbaar). Het Gerechtshof is van mening dat de eigen verteerkosten geen ondernemingskosten zijn, dit omdat deze een overheersend prive karakter hebben.  De Hoge Raad komt op 18 oktober 2024 tot een andere uitspraak (ECLI:NL:HR:2024:1472). De verteerkosten hangen samen met het zakelijke verblijf in andere plaatsen, deze zijn in beginsel gericht op de zakelijke belangen van de onderneming. Dit zou anders kunnen zijn als de kosten uitsluitend een privé karakter hebben of in de privé sfeer hun oorsprong vinden.

De enkele omstandigheid dat kosten van maaltijden buiten de deur hoger zijn dan die van maaltijden die thuis worden bereid en genuttigd, brengt niet mee dat de aanleiding voor het belopen van die kosten uitsluitend in de privésfeer is gelegen, het zijn immers gemengde kosten. Er is ook geen sprake van bevrediging van persoonlijke behoeften van Henk.  De kosten (ruim € 7.000) zijn gewoon aftrekbaar (voor 73,5%).

Kosten persoonlijke verzorging bij een artiest

Een artiest moet er goed uitzien en maakt kosten voor haar persoonlijke verzorging. Deze kosten zijn op grond van de wet aftrekbaar (artikel 3.16 lid 7 wet Inkomstenbelasting). De rechtbank Noord Holland gaf aan deze uitspraak in 2020 (ECLI:NL:RBNHO:2020:4403) een vreemde draai. De kosten zijn enkel aftrekbaar als deze kosten het uiterlijk zo veranderen dat de belastingplichtige er tijdens haar werk anders zou uitzien en er niet zo zou uitzien in de privé sfeer. De kosten zijn naar onze mening (en ook volgens een besluit uit 2020, paragraaf 4) gewoon aftrekbaar.

Wanverhouding tussen kosten en nut

Als er een wanverhouding is tussen de gemaakte kosten en het nut kan de inspecteur stellen dat een deel van de kosten of alle kosten niet aftrekbaar zijn. Het criterium hiervoor is dat een redelijk denkende ondernemer deze kosten niet zou hebben gemaakt met het oog op de bedrijfsuitoefening. Meestal gaat het hierbij om zakelijke kosten die zijn ingegeven door motieven van persoonlijke aard. Van een dergelijke wanverhouding was in 2009 geen sprake toen een tandarts € 60.000 had uitgegeven aan een opleiding om zich persoonlijk en zakelijk beter te ontwikkelen als tandarts.

Welke kosten zijn niet aftrekbaar?

Bepaalde kosten zijn nooit aftrekbaar, hierover is wel het een en ander onduidelijk. De belangrijkste voorbeelden uit de praktijk zijn:

1. Sportschool;
2. Energiekosten in privé woning ;
3. Brandstof privé auto;
4. Ziektekosten;
5. Kleding (tenzij werkkleding die aan voorwaarden voldoet) ;
6. Massage;
7. Persoonlijke verzorging.

Wat zijn gemengde kosten?

‘Gemengde kosten’ is een fiscale benaming voor kosten die naast een zakelijk ook een privé-element bevatten. Vanwege dit privé-element zijn deze kosten deels niet aftrekbaar van de winst. Onder gemengde kosten vallen onder andere de kosten van voedsel, drank en genotsmiddelen, de kosten van representatie inclusief recepties, feestelijke bijeenkomsten en vermaak en de kosten van congressen, seminars, symposia, excursies, studiereizen en dergelijke.

Aftrek beperkt tot 80% of 73,5%

In plaats van het vaste bedrag, kunt u als ondernemer ook kiezen om een wettelijk vastgesteld percentage niet in aftrek te brengen. De aftrek van deze kosten is in beginsel beperkt tot 80% voor ondernemers in de inkomstenbelasting (20% aftrekbeperking) en tot 73,5%  voor ondernemingen in de vennootschapsbelasting (26,5% aftrekbeperking), zoals bv’s en nv's. Waarom dit verschil is aangebracht blijft een beetje onduidelijk.

Vast bedrag of percentage?

Een ondernemer voor de inkomstenbelasting die in een belastingjaar meer aan gemengde kosten uitgeeft dan € 28.000 kan het beste kiezen voor het vaste bedrag, meestal is de 20% voordeliger. Bij de BV ligt deze grens op zo'n € 21.000. Let op dat ook bepaalde kosten die aan werknemers worden vergoed onder de gemengde kostenregeling kunnen vallen (tenzij deze worden aangemerkt als eindheffingsbestanddeel).

Daggeld vergoeding vallen onder gemengde kosten

Rechtbank Noord-Holland en het Gerechtshof Amsterdam oordelen dat daggeldvergoedingen die chauffeurs ontvangen ter vergoeding van kosten van maaltijden, consumpties en sanitaire voorzieningen onder de aftrekbeperking vallen van art. 3.15 Wet IB 2001.

Belanghebbende X drijft een transportonderneming. Over 2015 wordt de winst van de onderneming verhoogd met beperkt aftrekbare kosten. Volgens X behoren de daggeldvergoedingen die aan chauffeurs worden verstrekt niet tot deze kostensoort omdat deze in beginsel tot het loon behoren. De inspecteur wijst dit af.

Beide rechters oordelen dat dergelijke daggeldvergoedingen wel onder de aftrekbeperking van art. 3.15 Wet IB 2001 vallen. Deze vergoedingen komen voort uit CAO-afspraken en vallen sinds de invoering van de werkkostenregeling in beginsel onder het loon uit dienstbetrekking. Op grond van de parlementaire geschiedenis zou hierdoor de aftrekbeperking hierop niet van toepassing zijn. Echter, nu dergelijke vergoedingen onder de werkkostenregeling gericht zijn vrijgesteld gaat dit niet op. Uitzondering van kosten van de aftrekbeperking omdat deze onderdeel uitmaken van het loon, is volgens de rechtbank alleen van toepassing indien deze kosten hetzij bij de werkgever (in de vorm van eindheffing) hetzij bij de werknemer feitelijk in de loonheffing worden betrokken.

Noot fiscaal jurist inzake gemengde kosten

De aftrekbeperking is altijd nog gunstiger dan het privé betalen van dergelijke kosten. Het is wel zaak om de gemengde kosten goed te beoordelen. Soms hebben bepaalde kosten een dubbel karakter, denk hierbij aan kaarten voor de business club. Enerzijds zijn dit toegangskaarten (beperkt aftrekbaar als representatiekosten, mits zakelijk) en reclamekosten (volledig aftrekbaar).

Bron verteerkosten aftrekbaar

Hoge Raad 18 oktober 2024

Gerechtshof d.d. 22 maart 2022 ECLI:NL:GHDHA:2022:513

Rechtbank Zeeland - West Brabant d.d. 3 juni 2021 ECLI:NL:RBZWB:2021:2724