Ondeugdelijke kilometeradministratie auto van de zaak

De inspecteur heeft terecht een aanslag opgelegd wegens een bijtelling over de auto van de zaak (autokostenforfait). De reden is dat de kilometeradministratie een onbetrouwbare indruk geeft en teveel vragen oproept. Deze uitspraak is - evenzo als vele - niet zo bijzonder, op grond van de feiten kan de rechter ook eigenlijk niet anders beslissen. Het betreft een combinatie van factoren waardoor de rechter de kilometeradministratie verwerpt. Welke het zwaarste wegen wordt niet duidelijk. In deze casus worden door de werknemer 3 verschillende kilometeradministraties verstrekt aan de inspecteur. Dit maakt het er niet geloofwaardiger op.

Procedure accountant met Porsche

Hof 's-Hertogenbosch is op 12 juli 2023 (ELI:NL:GHSHE:2023:2302) van mening dat een achteraf opgestelde kilometeradministratie door een accountant niet voldoet. Er wordt een bijtelling toegepast over een Porsche Cayenne (cataloguswaarde € 121.000). De boete wordt niet opgelegd. De Hoge Raad is op 15 december 2023 (ECLI:NL:HR:2023:1745) van mening dat de cassatie procedure "niet ontvankelijk" is op grond van artikelk 6:6 AWB. Enkele leuke overwegingen:

• Kilometeradministratie sluit niet aan bij opgave van de garage, dit komt omdat de accountant ruzie heeft met de garage en de garage hem zou willen "pesten";
• Achteraf opgemaakte kilometeradministratie geeft geen betrouwbare weergave van het autogebruik;
• De accountant erkent tijdens de zitting (bij het Gerechtshpf) dat zijn woon/werk verkeer en de zakelijke ritten niet correct zijn opgenomen in zijn nieuwe kilometeradministratie; 
• Achteraf opstellen van een administratie kan problemen geven omdat deze minder betrouwbaar is en het risico in zich heeft dat de werkelijkheid niet goed wordt weergegeven (Zie Hoge Raad d.d. 4 juni 2021 ECLI:NL:HR:2021:822 onder RO 3.4), een dergelijke administratie heeft dus minder bewijskracht dan een dagelijks bijgehouden kilometeradministratie.
• Volgens het Gerechtshof kan via een achteraf opgestelde kilometeradministratie niet snel worden voldaan aan de bewijsmaatstaf van "doen blijken". (RO 4.5)
• Geen boete omdat inspecteur opzet niet heeft bewezen;
• De accountant is te druk om prive met de auto te rijden;
• Tijdens de procedure bij het Gerechtshof wordt een herziene kilometeradministratie overlegd, deze sluit wel aan bij de opgaven van de garage, dit is niet voldoende, aldus het Gerechtshof.

De overwegingen van de rechter bij een bijtelling

De rechter loopt eerst rustig de wet- en regelgeving door, hiertoe het volgende:

1. Artikel 13bis van de Wet LB luidt, voor zover hier van belang, als volgt:“1. Indien ook voor privé-doeleinden een auto ter beschikking is gesteld, wordt het voordeel op kalenderjaarbasis gesteld op ten minste: a. 25% van de waarde van de auto indien de auto niet meer dan 15 jaar geleden voor het eerst in gebruik is genomen;

2. De auto wordt in ieder geval geacht ook voor privédoeleinden ter beschikking te zijn gesteld tenzij blijkt dat de auto op kalenderjaarbasis voor niet meer dan 500 kilometer voor privédoeleinden wordt gebruikt.

3. Indien uit een rittenregistratie of anderszins blijkt dat de auto op kalenderjaarbasis voor niet meer dan 500 kilometer voor privédoeleinden wordt gebruikt, wordt het voordeel gesteld op nihil.

4. Bij ministeriële regeling kunnen regels worden gesteld waaraan een rittenregistratie moet voldoen. Tevens kunnen regels worden gesteld over het anderszins laten blijken dat de auto op kalenderjaarbasis voor niet meer dan 500 kilometer voor privédoeleinden wordt gebruikt.

5. Indien de werknemer een verklaring van de inspecteur overlegt waarin is vastgelegd dat de werknemer aan de inspecteur heeft medegedeeld dat de hem ter beschikking gestelde auto op kalenderjaarbasis voor niet meer dan 500 kilometer voor privédoeleinden wordt gebruikt (verklaring geen privégebruik), laat de inhoudingsplichtige inhouding van belasting over het in het eerste lid bedoelde voordeel achterwege.

6. In geval van een verklaring geen privégebruik kan de inspecteur de werknemer op enig moment verzoeken te doen blijken dat de auto op kalenderjaarbasis voor niet meer dan 500 kilometer voor privédoeleinden wordt gebruikt.

7. Indien de werknemer niet doet blijken dat de auto op kalenderjaarbasis voor niet meer dan 500 kilometer voor privédoeleinden is gebruikt, wordt de verschuldigde belasting (…) nageheven van de werknemer (…).”

8. Artikel 21c van de Uitvoeringsregeling loonbelasting 2001 (tekst voor het jaar 2010, voor het jaar 2011 bepaalt artikel 3.13 van de Uitvoeringsregeling loonbelasting 2011 hetzelfde) luidt, voor zover hier van belang, als volgt: “1. De rittenregistratie bedoeld in artikel 13bis, vierde lid, van de wet bevat ten minste de volgende gegevens: a. merk, type en kenteken van de auto; b. periode van terbeschikkingstelling van de auto; c. per rit: 1° datum; 2° beginstand en eindstand van de kilometerteller; 3° beginadres en eindadres; 4° de gereden route indien deze afwijkt van de meest gebruikelijke; 5° het karakter van de rit.”

De Rechtbank stelt voorop dat uit de wettelijke regeling volgt dat te dezen een verzwaarde bewijslast op eiser rust. Hij kan er niet mee volstaan aannemelijk te maken dat er niet voor meer dan 500 kilometer privé met de auto gereden is, maar hij dient dat overtuigend aan te tonen.

Waarom wordt de kilometeradministratie afgewezen?

Op grond van de hierboven genoemde wet- en regelgeving kijkt de rechter naar de feiten. Op grond van de volgende feiten komt de Rechtbank tot de conclusie dat de kilometeradministratie een ondeugdelijke indruk op hem maakt.

1. Er zijn 3 verschillende kilometeradministraties opgesteld (hierdoor zijn er al grote twijfels over de juistheid van de administratie). Reden: er zijn tikfouten gemaakt bij het overschrijven.
2. De rittenadministratie is in het klad opgemaakt en daarna in een kilometeradminstratie ingevoerd.
3. De meest gebruikelijke route (en niet de gereden route) wordt in de administratie opgenomen (meestal de kortste route).
4. Verschillende kilometerafstanden bij een zelfde begin- en eindpunt, dit zonder verklaring.
5. Door een tweetal signaleringen (die niet in de kilometeradministratie waren opgenomen) is de kilometeradministratie tweemaal aangepast. Door de aanpassing van deze 2 ritten zijn andere ritafstanden aangepast (en op andere data gezet). De begin- en eindstand zijn gelijk gebleven (dus met 2 ritten extra), vorenstaande zonder duidelijke verklaring.

Informatie van de KLP toelaatbaar als bewijs bij kilometeradministratie ?

De werknemer voert aan dat de Belastingdienst de informatie van de KLP niet mag gebruiken om zijn kilometeradministratie te controleren. Dit zou een ongeoorloofde inbreuk vormen op het recht op privacy (artikel 8 EVRM). De rechter is hier snel klaar mee, er ligt een convenant tussen de KLP en de Belastingdienst op grond waarvan de informatie mag worden / moet worden verstrekt. De wettelijke basis heeft de rechter gevonden in artikel 55 AWR.

Procedure Rechtbank Noord Nederland (december 2014)

In deze procedure is kort en bondig sprake van het volgende:

• Aan de werknemer wordt een auto van de zaak ter beschikking gesteld.
• Er is een verklaring "geen privégebruik" aangevraagd en verstrekt.
• De werknemer heeft geen kilometeradministratie bijgehouden.
• De kilometeradministratie wordt achteraf opgesteld.
• In de kilometeradministratie zitten fouten (4 signaleringen die niet in de administratie staan opgenomen).
• De werknemer is het niet met de inspecteur eens en geeft aan dat de signaleren abusievelijk (foutje bedankt) niet in de administratie stonden.
• Er volgt een naheffing met 100% boete (kleine € 5.000 boete).
• De Rechtbank is van mening dat de rittenadministratie onnauwkeurigheden en fouten bevat. De verklaringen van de werknemer zijn niet van belang. Daarnaast is de rittenadministratie achteraf gereconstrueerd.
• Boete wordt verminderd tot 25%.

Bron

Gerechtshof Arnhem 1 april 2014 (ECLI NL GHARL 2014 2679.

Rechtbank d.d. 6 augustus 2013.

Rechtbank Noord Nederland 18 december 2014 ECLI:NL:RBNNE:2014:6741.

Rechtbank Noord Nederland d.d. 2 juli 2014.