Boete bij naheffing bijtelling

Regelmatig ben ik betrokken bij bezwaar- en beroepszaken over kilometeradministraties die worden verworpen. Soms wordt hierbij voorbijgegaan aan de redelijkheid en / of bestaande jurisprudentie. De Belastingdienst vliegt soms uit de (fiscale) bocht. Als er een naheffingsaanslag wordt opgelegd doordat een kilometeradministratie niet deugt, wordt er soms een boete van 80% of 100% opgelegd. Volgens de rechter is een boete van 25% meer dan voldoende.

Procedure over boete bij ondeugdelijke kilometeradministratie

De inspecteur legt een aantal naheffingsaanslagen op (2007 tot en met 2010) omdat een werknemer een ondeugdelijke kilometeradministratie heeft opgesteld. Aan de werknemer was een Toyota en daarna een Mercedes ter beschikking gesteld. De kilometeradministratie was ondeugdelijk en hierdoor wordt er een naheffingsaanslag en boete bij de werkgever opgelegd.

Er wordt een vergrijpboete opgelegd van 80% (voor 2010) en 25% voor de overige jaren. De belanghebbende (een transportbedrijf) stapt naar de rechter en de boete over 2010 wordt verminderd tot 25%. De overige boetes worden met 5% verminderd vanwege termijnoverschrijding (redelijke termijn).

De inspecteur is het met deze uitspraak niet eens en gaat in beroep. Het Gerechtshof komt tot de volgende conclusies:

• In geval van grove schuld wordt de vergrijpboete op grond van § 25, lid 2, BBBB als hoofdregel 25% van de boetegrondslag.
• In § 28, lid 7, BBBB werd de boete ten opzichte van deze hoofdregel verviervoudigd om de enkele reden dat een belastingplichtige op een bepaalde manier (het overleggen van een onjuiste of onvolledige rittenregistratie) niet had voldaan aan een op hem rustende (verzwaarde) bewijslast.
• Bij de extreme verhoging werd, buiten de omstandigheid dat minimaal sprake moest zijn van grove schuld, de mate van verwijtbaarheid losgelaten als criterium voor straftoemeting.
• In § 28, lid 6, BBBB werd de boete ten opzichte van de hoofdregel verhoogd om de enkele reden dat de boete betrekking had op een bepaald onderdeel van de belastinggrondslag, te weten de bijtelling privégebruik auto.
• Het Gerechtshof beslist dat dergelijke willekeurige regels geen goede basis kunnen bieden om te komen tot een afgewogen straf.
• Het Gerechtshof vindt de boete te hoog en is het met de Rechtbank eens, 25% is meer dan genoeg.

Noot fiscaal jurist over boete bij bijtelling

In deze casus heeft de inspecteur terecht vastgesteld dat er sprake was van grove schuld bij de belastingplichtige. Het boetebesluit schrijft dan een extreme boete voor (40% of 80%). De belastingplichtige was in casu op de hoogte van het feit dat de rittenadministratie niet kon kloppen (veel stelposten). De rechter vindt echter de bepaling in het boetebesluit niet redelijk.

De rechter verwijst de regel uit het boetebesluit dus naar de prullenbak. De Belastingdienst moet de mate van verwijtbaarheid aantonen en hierbij moet - ook bij bijtellingssituaties - worden aangesloten bij de normale boeteregels. Tegen deze procedure is geen cassatie beroep ingesteld.

Mening Staatssecretaris over boete bij gebrekkige kilometeradministratie

Staatssecretaris Wiebes van Financiën is van mening dat een vergrijpboete van 100% op zijn plaats is, dit ondanks de heldere uitspraak van het Gerechtshof (waartegen geen cassatie is aangetekend). De volgende boetes zijn volgens hem redelijk:

• afwezigheid grove schuld 25%;
• grove schuld 40%;
• opzet 80%;
• onjuiste en onvolledige kilometeradministratie 100%.

De inspecteur moet zelfstandig beoordelen wat passend en geboden is.

Bron boete en bijtelling

Gerechtshof Arnhem Leeuwarden d.d. 23 april 2014.

Rechtbank Gelderland d.d. 4 juli 2013.