Voor ex betaalde rente niet aftrekbaar
Uit een recente uitspraak van de Hoge Raad blijkt maar weer eens het belang van een echtscheidingsconvenant. Partijen bedoelen het goed maar leggen hun bedoeling niet (goed) vast, dit komt de man duur te staan.
De zaak: voor ex betaalde hypotheekrente is niet aftrekbaar
Man en vrouw zijn gehuwd op huwelijkse voorwaarden. De woning behoorde tot het gemeenschappelijke vermogen. Ze gaan scheiden maar ‘vergeten’ het een en ander op papier te regelen. De man betaalde de volledige hypotheekrente. Hij trekt de helft af als kosten eigen woning, de andere helft voert hij op als betaalde alimentatie. De Belastingdienst weigert laatstgenoemde aftrekpost. Het Hof geeft de Inspecteur gelijk. De man heeft naar de mening van het Hof niet aannemelijk gemaakt dat er sprake was van een uit het familierecht voortvloeiende, in rechte vorderbare onderhoudsverplichting. Daarnaast bleek de verplichting tot onderhoud ook niet uit een tussen partijen gesloten overeenkomst.
Er lag wel een uitspraak van de burgerlijke rechter waarin de alimentatieplicht jegens de vrouw is vastgesteld. De te betalen hypotheekrente is in zijn geheel meegenomen bij de draagkrachtberekening van de man. Het Hof zegt hierover echter dat dit niet zonder meer betekent dat sprake is van een verplichting als bedoeld in artikel 6.3, lid 1, onderdeel a Wet IB 2001.
De Hoge Raad volgt het oordeel van het Hof. De Hoge Raad oordeelt dat de verplichting tot het doen van een uitkering aan de ex-partner moet blijken uit 1) een tussen partijen gesloten overeenkomst, veelal een echtscheidingsconvenant of 2) een rechtelijke uitspraak. Van het eerste was geen sprake omdat partijen niets hebben vastgelegd. Ten aanzien van de rechtelijke uitspraak oordeelt de Hoge Raad dat het feit dat bij het bepalen van de draagkracht van de man rekening is gehouden met de volledige hypotheeklasten, niet zonder meer inhoudt dat op belanghebbende een wettelijke verplichting tot het doen van een uitkering tot levensonderhoud rust. Geen aftrek voor de man.
Noot fiscaal jurist: voor ex betaalde rente niet aftrekbaar
De echtscheidingsregeling is duidelijk. De partner die de eigen woning verlaat kan nog gedurende maximaal twee jaar de betaalde hypotheekrente in aftrek brengen. Deze aftrekmogelijkheid ziet slechts op het eigen deel van de hypothecaire lening, bij gemeenschap van goederen dus de helft van het totaal. Betaalt de vertrekkende partner ook de rente van de ex-partner, dan is aftrek alleen mogelijk als er sprake is van een verplichting tot betalen van alimentatie. Deze verplichting moet echter wel ergens uit blijken.
Tip: leg in de overeenkomst vast dat de hypotheekrente wordt betaald ter voldoening aan een onderhoudsverplichting jegens de partner.