Overlijden en dan?

Hieronder treft u een beschrijving van een aantal belangrijke zaken aan. De lijst is echter niet compleet.

Tips voor de begrafenis / uitvaart

1. Officiële overlijdensverklaring bij huisarts vragen.
2. Raadpleeg het donorregister.
3. Uittreksel van overlijden bij het bevolkingsregister opvragen.
4. Uitvaartverzekering kan aanwezig zijn, kijk dit na (bel uitvaartondernemer).
5. Testament controleren (bel notaris).
6. Codicil checken (in huis of bij notaris / testament). 

Tips na de begrafenis / uitvaart

1. Verklaring van erfrecht door notaris laten opstellen.
2. Banken op de hoogte stellen (rekeningen worden geblokkeerd bij overlijden).
3. Verzekeraars informeren (is er overlijdensrisicoverzekering?).
4. Werkgevers en uitkeringsinstanties informeren.
5. Hypotheek nazien voor voorwaarden bij overlijden.
6. ANW-uitkering wellicht aanvragen (geen 65 en geboren voor 1950 met kind thuis).
7. Weduwenpensioen aanvragen bij pensioenverzekeraar.
8. Ziektekostenverzekeraar op te hoogte stellen.
9. Gemeente inlichten (milieubelastingen etc. minder).
10. Automatische afschrijvingen stopzetten / nazien.
11. Abonnementen opzeggen.
12. Vermogenspositie in kaart brengen.
13. Accountant, belastingadviseur en verzekeringstussenpersoon op één avond / middag uitnodigen.
14. Successieaangifte verzorgen (moet binnen 8 maanden na overlijden).
15. Inboedel verdelen.

Algemene lijst uit de praktijk

1. Een arts dient een verklaring van overlijden op te stellen, nodig voor de aangifte bij de burgerlijke stand.
2. Probeer na te gaan of er een testament of codicil is. Met name het donorcodicil is belangrijk in deze fase.
3. U dient aangifte te doen van het overlijden bij de afdeling Bevolking van het gemeentehuis in de plaats van overlijden. De uittreksels uit het overlijdensregister kunt u daar aanvragen. In de meeste gevallen zal dit echter door de uitvaartverzorger worden gedaan. Deze uittreksels zijn nodig voor onder meer het verkrijgen van een verklaring van erfrecht, het aanvragen van pensioen inzake de ANW (weduwenpensioen), het verkrijgen van verzekeringsgeld, etc.
4. Indien de rekeningen bij bank of giro geblokkeerd zijn en u over onvoldoende contant geld beschikt om allerlei kosten te kunnen dekken, kunt u bij de (kandidaat-)notaris een verklaring van erfrecht aanvragen. Dit is een verklaring van de notaris waarin staat wie de erfgenamen zijn en wie gerechtigd is of zijn om over de erfenis te beschikken. U moet dan meenemen: bewijs van overlijden, uw trouwboekje, eventuele akte van huwelijksvoorwaarden, testament en de namen en adressen van alle kinderen. Geef alle (vermoedelijke) erfgenamen de gelegenheid om mee naar de notaris te gaan.
5. Tenaamstelling van spaarbankboekjes, giro- en / of bankrekening c.q. beleggingsrekening die op naam van de overledene of op beider naam staan, dient te worden gewijzigd. Bij opheffing van een bovenvermelde rekening dient u een uittreksel uit het overlijdensregister of een verklaring van erfrecht te overleggen.
6. De werkgever betaalt nog enkele maanden salaris uit. Denkt u in dit verband aan eventuele geblokkeerde bank- en girorekeningen waarvan u dan geen geld kunt opnemen. U kunt de werkgever in dat geval het geld op een andere rekening laten storten waar u wel bij kunt.
7. Richt een aanvraag ter verkrijging van ANW aan het districtskantoor van de Sociale Verzekeringsbank, waaronder uw woonplaats ressorteert. Aanvraagformulieren zijn verkrijgbaar bij bovenvermelde districtskantoren en de postkantoren.
8. Zend een bericht aan bedrijfspensioenfondsen, Algemeen Burgelijk Pensioenfonds of verzekeringsmaatschappijen in verband met de uitkering van het pensioen, etc. De uitkering geschiedt meestal al drie maanden achteraf. Vergeet niet het bank- of gironummer te vermelden, waarop de u toekomende bedragen dienen te worden gestort.
9. Indien de overledene bij vorige werkgevers een pensioenverzekering had en deze premievrij is gemaakt, ook deze uitkering(en) aanvragen.
10. Alle maatschappijen waarbij verzekeringen zijn afgesloten, dienen van het overlijden in kennis te worden gesteld. Hierbij vermelden het polisnummer, alsmede namen en adressen van de nabestaanden. Ga na of er nog lopende verzekeringen zijn die premievrij zijn en / of die premievrij worden bij overlijden. Raadpleeg zo nodig uw verzekeringsadviseur in deze. Voor polissen die van kracht blijven - bijv. brandverzekering op huis en / of inboedel - moet naamswijziging plaatsvinden.
11. Indien men een hypotheek heeft op het huis, verdient het aanbeveling de hypotheekakte te controleren of daarin een clausule is opgenomen waarin bepaald is of de hypotheek boetevrij kan worden afgelost met de uitkering van eventuele levensverzekering.
12. Bewaar alle rekeningen van de kosten in verband met overlijden gemaakt; deze kosten zijn voor een deel fiscaal aftrekbaar.
13. Zeg eventueel abonnementen op van tijdschriften, periodieken of vakliteratuur. Trek zonodig machtigingen tot automatische overschrijvingen bank en / of giro in.
    Licht ziektekostenverzekeringsmaatschappij in, daar de polis(sen) gewijzigd dien(en)t te worden. Heeft men een particuliere ziektekostenverzekering, ga desgewenst na of - gezien het verminderde gezinsinkomen - verzekering via het ziekenfonds mogelijk is.
14. Vraag advies aan een belastingsconsulent betreffende aftrekposten bijzondere lasten eenoudergezin.
15. Indien u persoonlijke leningen hebt afgesloten of aankopen hebt gedaan op afbetalingsvoorwaarden, ga dan na of het resterende bedrag u in verband met het overlijden van uw partner is kwijtgescholden.
16. Indien u niet voor een verplichte aanslag in aanmerking komt, vraag bij de Inspecteur van de Directe Belastingen, waaronder uw woonplaats valt, een aangiftebiljet T aan indien u teruggave van loonheffing verwacht. Eventuele terugzending - niet verplicht - van het ingevulde T-biljet dient in beginsel te geschieden binnen twee jaar na afloop van het kalenderjaar.
17. Eventuele aanvraag indienen voor gezinshulp bij instelling gezinszorg of instelling voor maatschappelijk werk.
18. Indien u nog niet over een testament beschikt, laat dit dan nu maken en regel de voogdij van uw minderjarige kinderen (de verzorging van uw kinderen na uw overlijden).
19. Beschikt u over een auto en gebruikt u deze niet meer, deel dan het Centraal Bureau Motorrijtuigenbelasting, Postbus 9047, 7300 GJ Apeldoorn, schriftelijk mede dat uw partner is overleden (datum van overlijden vermelden). Verzoek terugstorting van te veel betaalde motorrijtuigenbelasting. Geef bij verkoop van de auto deel I, II en III van het kentekenbewijs aan de koper af, nadat een verklaring van vrijwaring - op het postkantoor verkrijgbaar - is ontvangen. Wordt de auto niet verkocht doch naar de sloop gebracht, dient u deel I, II en III van het kentekenbewijs binnen twintig dagen te zenden aan de Rijksdienst voor het Wegverkeer, Postbus 30.000, 9640 RA Veendam. Denkt u eraan dat de belasting verschuldigd blijft zolang de auto niet op een andere eigenaar is overgegaan en zich op de openbare weg (ook parkeerplaats) bevindt.
20. Ga na of het mogelijk is verlaging van bepaalde tarieven aan te vragen, bijv. reinigingsrechten, milieubelasting, indien na het overlijden een eenpersoonshuishouding wordt gevoerd. Deze regelingen verschillen van gemeente tot gemeente. Daar door het overlijden een deel van het inkomen vervalt, bestaat de mogelijkheid dat men op grond van dit lagere (gezins)inkomen in aanmerking komt voor subsidieregelingen, zoals huursubsidie, studievergoedingen.
    In een later stadium zijn van belang de inspecties der belastingen, maar ook bijvoorbeeld bestanden met abonnementen en automatische betalingen.
21. Als alle aanslagen binnen zijn, moet de boedel definitief worden afgewikkeld. De erfgenamen geven elkaar en de executeur kwijting. Het is heel belangrijk zo snel mogelijk te overleggen wie de boedel gaat afwikkelen en hoe dat gebeurt. Er kunnen zaken zijn die direct aandacht nodig hebben, bijvoorbeeld effecten of registergoederen. Maak daarom zo snel mogelijk een afspraak met een (kandidaat-)notaris. Hij / zij zal u de nodige voorlichting geven.