Immateriële schadevergoeding bij fiscale procedures

Als u onredelijk lang moet wachten op een uitspraak van de Belastingdienst / Inspecteur of de belastingrechter, kunt u aanspraak maken op een vergoeding (materiële of immateriële schade). Dit recht vloeit niet direct voort uit de wet maar uit de Algemene Beginselen van Rechtszekerheid (aritkel 8:73 en 8:88 Algemene Wet Bestuursrecht).

Immateriële schadevergoeding en Belastingdienst

Belastinggeschillen moeten binnen een redelijke termijn worden beslist. Dit rechtsbeginsel ligt opgesloten in de AWB en het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM). Als een procedure te lang duurt, dan kan dit spanning en frustratie opleveren bij een belastingplichtige. Dit kan immateriële en materiële schade doen veroorzaken. In een arrest uit 2005 zijn de uitgangspunten te herleiden. Uitgangspunten zijn:

1. Termijn begint te lopen als het bezwaarschrift is ingediend;
2. Een zaak die bij de Rechtbank wordt behandeld kent een termijn van 2 jaar (is inclusief bezwaar);
3. Een zaak in Hoger Beroep krijgt nogmaals 2 jaar (na instellen hoger beroep);
4. Bij bijzondere omstandigheden is soms een langere termijn toegestaan (bijvoorbeeld complexe zaak, horen getuigen, traagheid bij adviseur / belastingplichtige, etc.);
5. Wordt de termijn overschreden, dan is de vergoeding € 500 per 6 maanden.

De Hoge Raad heeft in 2016 een duidelijke uitspraak in cassatie gedaan. Aan een ondernemer is ruim € 6.000 aan immateriële schadevergoeding betaald. Deze zaak begon in 2003 en eindigde ruim 10 jaar later.

Ook bij ongegrond beroep immateriele schadevergoeding

Bij een forse overschrijding van de redelijke termijn in de bezwaar of beroepsfase kan een belastingplichtige, bij een verloren procedure, recht hebben op een immateriele schadevergoeding. In een casus bij de Rechtbank Gelderland deed de inspecteur meer dan 5 jaar over de bezwaarfase. De belastingplichtige kreeg € 5.000 schadevergoeding en tevens de proceskosten vergoed. Zie voor een toelichting onderstaand arrest van de Hoge Raad en de uitspraak van de Rechtbank Gelderland.

Bron Immateriële schadevergoeding

Hoge Raad d.d. 19 februari 2016 (ECLI:NL:HR:2016:252).

Hoge Raad d.d. 20 maart 2015 (ECLI:NL:HR:2015:660)

Rechtbank Gelderland d.d. 13 september 2018 (ECLI:NL:RBGEL:2018:3945)