Politieke sukkels

Vooraf wil ik aangeven dat ik fiscaal jurist ben en geen econoom of politicoloog. Ik schrijf wekelijks artikelen over fiscale kwesties en zelden over algemene of politieke onderwerpen, daar zijn andere mensen goed in. Daarnaast ben ik geen voorstander of tegenstander van de heer Wilders. Ik erger me aan de Nederlandse politiek en dat is de reden voor deze column.

Als je een bedrijf zou runnen zoals Nederland de laatste jaren wordt gerund, zou het bedrijf zich op woensdag in Almelo kunnen melden bij de Rechtbank, dit met een eigen faillissementsverzoek. De rechter zou dan zeggen: "Beste ondernemer, ik begrijp u, uw bedrijf heeft geen beleid, geeft meer geld uit dan dat er binnenkomt, u bent niet innovatief en u weet niet wat u wel of niet moet doen. Daarnaast moet u al uw beslissingen in overleg met 225 mensen (lees: kamerleden) nemen. Dit wordt nooit iets, u bent vanaf nu failliet en ik ontlast u van uw bedrijf. Ik adviseer u bij de overheid te gaan werken op een rustige plek."

De aftrap

Zondagavond, 22 april 2012: het kabinet is gevallen en over een maand of vijf komen er wellicht verkiezingen. Een land in crisis en door partijbelangen worden er geen maatregelen genomen. Ons land is nog steeds een "triple A" land. Dat wil zeggen dat we er economisch goed voor staan. De maatregelen die op stapel stonden behoren thuis in de categorie "wetgeving voor dummies", geen inspirerende wetten en regels voor beter onderwijs, meer export, meer innovatie, mensen aan het werk krijgen, bedrijven stimuleren, energiebesparing motiveren, buitenlandse bedrijven aantrekken of de woningmarkt verbeteren. Wat wel?

• Loonmatiging.
• Langer werken.
• 2% BTW-verhoging (1% voor eten / drinken).

De partijen zijn het niet eens geworden en dan prevaleert het partijbelang boven het landsbelang. We kunnen nu weer weken kijken naar de oppositie en het geneuzel in de Tweede Kamer. Politici schuiven weer weken achtereen aan bij praatprogramma's en beginnen met politieke leuzen en teksten, om vervolgens weer een kabinet te laten mislukken. Elk praatprogramma gaat over de fouten van een ander en niet over eigen ideeën en maatregelen. Er wordt gediscussieerd zonder naar de ander te luisteren, een beetje zoals kinderen tijdens het voetbal. De heer Wilders wordt in elke vijfde zin genoemd en niemand kijkt naar de reden dat een dergelijke partij bestaansrecht heeft. De meeste mensen stemmen op de heer Wilders omdat men niets heeft met de bestaande leiders of juist een geluid wil geven tegen de gevestigde orde. Een negatieve stem derhalve. Als je vervolgens een dergelijke partij niet serieus neemt, neem je de mensen die erop hebben gestemd ook niet serieus. Dit maakt de kloof tussen politiek en bevolking nog groter en komt het vertrouwen in de politiek, het land en de economie niet ten goede.

Hoe werkt Nederland?

We hebben veel partijen en uiteindelijk komt hier een groepje partijen uit dat het land gaat besturen. Dit doen ze normaal gesproken voor vier jaar, maar meestal duurt het korter. Een bedrijf dat vier jaar wordt bestuurd door diverse soorten directeuren met een achterban zal nooit succesvol zijn, waarom een land dan wel? Daarnaast worden er in Nederland belastingen en premies geheven en wordt dit geld weer uitgegeven aan veel nuttige zaken. De fiscale kennis in de Eerste en Tweede Kamer is echter beperkt tot een handjevol mensen. Dit kan dus nooit goed gaan. De fiscale regels die de laatste jaren zijn ingevoerd, zijn beperkt en als ze al zijn bedacht, bereiken ze de bedrijven niet omdat ze niet uitvoerbaar zijn. Kijken we naar landen om ons heen, dan zien we dat deze landen wel wakker zijn, neem Duitsland of Noorwegen.

Bier of bloembollen / Duitsland en Nederland

De Duitse economie groeit met 1%, terwijl wij krimpen met 1%. De export in Duitsland stijgt met 4% en krimpt bij ons met 3%. Het belangrijkste is wel dat er in Duitsland sprake is van consumentenvertrouwen en dat de overheid minder uitgeeft dan dat er binnenkomt. Hoe komt dit?

• Veel investeren in innovatie (Dld.: 3% en NL: 1%). Duitsland wil zelfs de komende jaren 10% van hun totale inkomsten investeren in innovatie, tien keer zoveel als in Nederland.
• Export richten op landen buiten Europa.
• Loonmatiging sinds vele jaren.
• Stimuleren kennnis bedrijven en eenvoudige productie verplaatsen naar goedkopere landen (Oost Europa). 
• Betrokkenheid van mensen en kwalitatief hoogwaardige producten (made in Germany).
• Inspirerende "kanselier" met degelijk en duidelijk beleid.
• Wijzigingen in sociale zekerheid en doeltreffend ontslagbeleid.

In Duitsland zijn de belastingontvangsten in het eerste kwartaal van 2012 met ruim 7% gestegen, met name door hogere bedrijfswinsten en meer verkopen van woningen en bedrijfspanden.

In Nederland staat hier het volgende tegenover:

• Al maanden onzekere politieke status met veel overlegstructuren.
• Een zeer uitgebreid ambtenarenapparaat.
• Lonen blijven stijgen door poldermodel, stakingen en vele vakbonden.
• Beperkt investeren in innovatie en MKB-bedrijven.
• Onzekere positie huizenbezitters en permanente discussie over hypotheekrente.
• Geen consumentenvertrouwen en zelfs wantrouwen van de consument in politiek, economie, banken, etc.
• Discussie over bezuinigingen en hierdoor onzekerheid.
• Ruime sociale zekerheid, ouderwets ontslagrecht en te weinig stimuleringsmaatregelen om te gaan werken.

Slechte directeur = slechte minister president

Onzekerheid, onduidelijkheid, geen meerjarenplan en een slechte directie zijn fataal voor een bedrijf, maar zeker voor een land. In Nederland gaat het in het bedrijfsleven vaak om aandeelhouderswaarde en beloning van topbestuurders. Het beperkte aantal beursgenoteerde bedrijven krijgt veel aandacht in ons politieke landschap, terwijl het belangrijke familiebedrijf of de DGA (zeg het MKB) veel minder wordt gehoord (noot: in het familiebedrijf werken bijna 10 keer zoveel mensen als bij de beursgenoteerde bedrijven). Het MKB / de familiebedrijven hebben vaak een veel hogere betrokkenheid, een langetermijnvisie en prima werkomstandigheden. Deze familiebedrijven hebben in Nederland echter geen stem of ingang bij politiek Nederland, de maatregelen worden dus niet op dit soort bedrijven afgestemd. In Duitsland richten politieke partijen zich heel duidelijk op de stabiele factor binnen de economie, namelijk het MKB.

En toen?

Laat de VVD en het CDA het huidige voorstel voorleggen aan de Tweede Kamer, deze mannen en vrouwen moeten dan binnen 48 uur hier een akkoord op geven. Vervolgens moeten er leiders opstaan die charisma en lef (en geen ego's) hebben, zodat we met twee partijen een land kunnen besturen, zeg een paar sanerende interim managers die het "bedrijf Nederland" op orde brengen.

De politieke partijen moeten vervolgens 15 fiscaal juristen en 15 ondernemers aannemen, die dan kunnen kijken hoe je wetten moet bouwen die innovatie, onderwijs en export kunnen stimuleren. Maatregelen moeten worden genomen voor een periode van 5 tot 10 jaar, strategisch slim en na uitgebreid overleg met een deskundig ambtenarenapparaat dat thans al wel voorhanden zal zijn.

Oh ja, als we de AAA-status verliezen, kost dit Nederland € 4 miljard (aldus DNB). Een dure beslissing om een kabinet te laten vallen omdat ouderen een paar procent teveel moeten inleveren (gedurende korte periode). Door inflatie worden ook schulden minder waard, een forse inflatie zorgt voor een snel dalende staatsschuld en maakt tevens export aantrekkelijker. Inkopen in andere valuta wordt duurder, maar dit weegt voor Nederland prima op tegen de nadelen. Bijdrukken van euro's is dus helemaal niet zo'n slecht idee.

Was geschreven met een glimlach ....