Accountant wordt inspecteur
Horizontaal toezicht in strijd met grondwet
Vroeger kreeg u eens per 5 tot 10 jaar de Belastingdienst op bezoek. Zoals u gemerkt heeft, dit is niet meer. De Belastingdienst moet bezuinigen en is dus op zoek naar creatieve oplossingen om op een andere manier te controleren. Dit vindt met name plaats middels het koppelen van bestanden, het gericht een groep ondernemers onderzoeken en via horizontaal toezicht.
Sinds 2006 wordt het horizontaal toezicht (met enig succes) ingevoerd. De ondernemer of het accountantskantoor sluit een overeenkomst met de Belastingdienst. Vanaf dat moment wordt er op basis van openheid en vertrouwen zaken met elkaar gedaan (dit deden we toch al?). Tevens worden er diverse (vaak niet openbare) afspraken gemaakt met het accountantskantoor of de ondernemer / belastingplichtige. Vanaf dat moment wordt dus een groep belastingplichtigen anders behandeld. We hebben nu in Nederland twee groepen belastingplichtigen: degenen met een convenant en degenen zonder een convenant. De belastingplichtige met een convenant wordt niet / beperkt gecontroleerd en voor degene zonder convenant is meer tijd beschikbaar. Een andere behandeling van een mens zonder enige objectief gerechtvaardigde grond is in strijd met artikel 1 van de grondwet.
Het probleem is eenvoudig op te lossen door een heldere wet, en dit moet dan ook gebeuren. Zolang dit niet heeft plaatsgevonden, gaat de uitvoerder (de Belastingdienst) rustig verder met het bedenken van allerlei regels die dan als waarheid worden gepresenteerd, edoch zonder wettelijke basis.
Accountant verlengstuk Belastingdienst?
Koper en verkoper hebben een ander belang. Belastingdienst en belastingbetaler hebben ook een ander belang, tot zover niks nieuws. Wel dus, er komt steeds meer horizontaal toezicht. Accountants gaan namens de Belastingdienst controleren en de ingediende aangiften worden niet of minder gecontroleerd. Bij toepassen van horizontaal toezicht leggen ondernemingen vooraf de fiscale risico's voor aan de Belastingdienst, deze reageert hierop dan met hun mening. Accountants nemen toezicht van de Belastingdienst over, gekker moet het niet worden. De adviseur komt in een spagaat, scherp adviseren richting zijn cliënt is er niet meer bij. Een accountant en / of fiscaal jurist moet zich aan de wet houden, belasting ontduiken mag niet, ontgaan wel. De Belastingdienst of overheid moet dit controleren en dus niet de belastingcontrole overlaten aan de private sector.
Het lijkt erop dat de dief zijn eigen gevangenisbewaker mag uitzoeken. Dit kan niet anders dan fout lopen.
Mijn mening
Het mag helder zijn, horizontaal toezicht past niet bij een echte fiscaal jurist of belastingadviseur. Bij een accountant zou het beter passen en voor de Belastingdienst is het een goed middel om met minder mensen enigszins grip te houden op de belastingen.
Het accountantskantoor zal risicobeperkend en transparanter met belastingen omgaan en risico’s op naheffingen en navorderingen willen voorkomen. Grenzen opzoeken is er dus niet meer bij of wellicht juist wel omdat de controle door de Belastingdienst ontbreekt. Een fiscaal jurist moet zijn klant adviseren, minder belasting betalen en / of de grens van de wetgeving opzoeken is hierbij prima te combineren met de maatschappelijke taak van de fiscaal jurist of accountant. Nu kan de fiscaal jurist of accountant eigenlijk gewoon iets indienen, dit met de wetenschap dat er bijna geen controle meer is. Tja, wat zou u doen?
Vorenstaande lijkt op een snelweg zonder flitspalen maar enkel borden: "We zouden het prettig vinden als u zich aan de regels zou houden."
Accountant mag geen inspecteur worden
De SRA is een samenwerkingsverband van accountants. De SRA heeft een convenant met de Belastingdienst gesloten. De loonaangiften die door een SRA-kantoor worden ingediend zijn kennelijk zo goed, dat controle door de Belastingdienst niet gewenst is. Ik hoor klanten van mij nog zeggen: “Ik zit bij accountantskantoor De Vries en Co., hierdoor heb ik bijna geen controles.” Dit sprookje is niet waar, maar veel accountants maken er dankbaar gebruik van. Controle op heffing wordt verricht door de SRA-accountant, die gaat zeker de grens niet opzoeken en zal de neiging hebben om meer in het belang van de Belastingdienst te gaan denken, toch? Of zullen ze juist de grens opzoeken omdat ze weten dat er geen controle is? Dit laatste brengt dan wel een risico met zich mee, immers de Belastingdienst kan de overeenkomst opzeggen, hier hebben alle SRA-kantoren dan last van.
Een accountant of fiscaal jurist moet zorgen voor rechtvaardige heffing waarbij zeker niet teveel wordt betaald. Controle en inning hoort thuis bij de Belastingdienst. Dat de Belastingdienst taken bij de adviespraktijk gaat neerleggen is te begrijpen, de organisatie draait de laatste jaren slecht en er worden veel fouten gemaakt. Leg dan maar taken neer bij de accountant, kun je tenminste nog met de vinger naar een ander wijzen, zou een belastingbetaler denken. Een accountant moet zich niet voor de kar laten spannen en maar één belang hebben: het belang van de klant. De wetgever moet zorgen voor een gezonde basis die niet in strijd is met artikel 1 van de grondwet.
Is getekend,
Dennis Jongbloed
Juni 2009
