Verrekenen Cypriotische premies
De Hoge Raad heeft een arrest gewezen over het verrekenen van Cypriotische premies met de premies volksverzekeringen. Het ging om de situatie van een Rijnvarende met een Cypriotische werkgever. De werkgever houdt premies in op grond van het Cypriotisch recht. De werknemer wenst daarom in Nederland een vrijstelling. De inspecteur weigert deze. Het gerechtshof heeft in deze zaak aangegeven dat de werknemer in Nederland verzekerd is, maar dat het verrekenen van premies mogelijk moet zijn. Daar zet de Hoge Raad nu een streep doorheen. In dit artikel een toelichting op deze interessante casus.
Wat is er aan de hand?
De naam van de belastingplichtige is niet bekend, maar die noemen we voor de leesbaarheid Annie. Annie heeft de Nederlandse nationaliteit. Vanaf 1 januari 2013 tot en met 31 juli 2015 werkt Annie op een motortankschip. De eerste twee maanden op de loonlijst van een Duits bedrijf en daarna op de loonlijst van een Cypriotisch bedrijf.
Vanaf augustus 2013 is Annie de rest van het jaar werkzaam op een ander motortankschip. Annie komt dan op de loonlijst van een werkgever in Liechtenstein. De Liechtensteinse variant van de SVB geeft voor de periode 1 augustus 2013 tot en met 31 juli 2015 een A1-verklaring af. In de verklaring is opgenomen dat Annie in die periode sociaal verzekerd is in Liechtenstein.
De SVB geeft ook een A1-verklaring af. Die verklaring ziet op de periode 1 januari 2013 tot en met 31 december 2014. Deze verklaring bepaalt dat Annie in die periode in Nederland sociaal verzekerd is. De Cypriotische werkgever houdt over de periode maart tot en met juli 2013 Cypriotische sociale verzekeringspremies in.
De aangifte inkomstenbelasting 2013
Annie doet aangifte IB voor 2013. In de aangifte wordt het inkomen opgenomen en verzoekt Annie om een vrijstelling voor de premie volksverzekeringen. De inspecteur wil deze vrijstelling echter niet verlenen.
Het gerechtshof
Het gerechtshof stelt eerst vast dat uit de A1-verklaring van de SVB volgt dat Annie in de periode maart tot en met juli 2013 sociaal verzekerd was in Nederland. De belastingrechter is aan deze verklaring gebonden. Daarmee staat voor de procedure vast dat Annie verzekerings- en premieplichtig is voor de volksverzekeringen in Nederland. Zo snel kan het gaan. Even zo snel wordt gekomen tot het oordeel dat sprake is van een Rijnvarende.
Het hof geeft aan dat het feit dat twee landen willen heffen maakt dat er sprake is van een meningsverschil. De lidstaten dienen dan in overleg te treden om dubbele heffing ongedaan te maken. De SVB dient op grond van de regels ook de andere lidstaten op de hoogte te stellen van haar opvattingen omtrent de sociale verzekeringsplicht. Dat lijkt niet te zijn gebeurd, hetgeen blijkt uit het feit dat Liechtenstein ook een A1-verklaring heeft afgegeven, doch dat die overlappen. De inspecteur brengt nog in dat de belastingplichtige zelf ook niet vrijuit gaat, want die had zich proactief tot de SVB kunnen wenden. Het hof is hierover stellig: dit mag niet leiden tot de optredende benadeling.
Het hof oordeelt dat Nederland de procedureregels niet heeft nageleefd, daardoor dreigt nu dubbele heffing. Het volgende probleem doet zich namelijk voor. De inspecteur wendt zich niet tot Cyprus, want daartoe is hij in deze niet bevoegd. Hij wil dus premies heffen, zonder overleg en zonder in acht te nemen dat dit al gebeurd is in Cyprus. De SVB kan overleggen met Cyprus, maar is in Nederland niet bevoegd met betrekking tot de heffing. Daarom gaat zij niet over tot het opzetten van een verrekening. Het hof concludeert hard, maar eenduidig: omdat in Nederland de bevoegdheden zijn verdeeld tussen de SVB en de Belastingdienst, wordt belastingplichtige geconfronteerd met dubbele heffing.
Het hof stelt vervolgens, naar aanleiding van Kamervragen, vast dat Nederland de procedurevoorschriften niet heel actief probeert na te leven. De SVB heeft geen bijzondere inspanning geleverd en er is geen sprake geweest van de vereiste loyale samenwerking tussen lidstaten. Dit zijn harde conclusies. Het hof komt tot de slotsom dat ellenlang procederen deze belastingplichtige niets heeft opgeleverd en dat de belastingrechter deze impasse dient te doorbreken.
Het hof wijst erop dat de Centrale Raad van Beroep terecht oordeelt dat dubbele heffing niet kan worden hersteld door Belastingdienst of belastingrechter. Deze regel moet echter wijken, omdat de SVB niet adequaat en effectief optreedt om dubbele heffing ongedaan te maken. Het hof zal de geheven premies daarom verrekenen met de geheven premies volksverzekeringen. De stelling van de inspecteur dat de belastingplichtige dan maar aannemelijk moet maken dat de premies in Cyprus daadwerkelijk zijn betaald, wordt door het hof verworpen. Daarbij verwijst het hof naar de toeslagenaffaire. Veel duidelijker kan het bijna niet zijn.
Het hof oordeelt dat de premies verrekend mogen worden. Eind goed, al goed? Nee, want de staatssecretaris van Financiën ging in cassatie.
Het arrest van de Hoge Raad
De Hoge Raad komt met een duidelijk en bondig arrest. Hij herhaalt eerst dat het hof heeft geoordeeld dat de premies verrekend mochten worden. Daarna verwijst hij naar een uitspraak van juli 2020. Deze verwijzing lijkt niet helemaal zuiver te zijn, aangezien Cyprus geen partij is bij de Rijnvarendenovereenkomst. De conclusie is echter dat, ondanks diverse pogingen, verrekening van dubbele premieheffing in deze situaties niet mogelijk lijkt te zijn.
Advies premieheffingen en Rijnvarenden
Binnen het speelveld van de internationale premieheffing is de Rijnvarendenovereenkomst voor Rijnvarenden een speciaal onderwerp. Rijnvarenden zijn werknemers (of zelfstandigen) die behoren tot het varend personeel dat beroepsarbeid verricht aan boord van een schip. Vereist is dat het schip in de Rijnvaart wordt gebruikt en een winstoogmerk heeft. Het schip dient voorts een certificaat te hebben. De regels gelden ook voor tijdelijk personeel, bijvoorbeeld om de bemanning aan te vullen.
Het overleg over deze situaties kan soms stroef verlopen. Vaak willen bestuursorganen wel, maar zijn de formulieren complex en de bureaucratie stroef. Loopt u of uw klant hier tegenaan? Neem dan gerust eens contact op met één van de auteurs van dit artikel.
