Portugal pensioen, rentenieren en belastingen

Portugal is een EU-land met een gunstig klimaat, qua prijzen maar soms ook fiscaal. Wij adviseren wekelijks mensen die een vakantiewoning in Portugal kopen of naar Portugal emigreren. Veelal ziet de advisering op de fiscale gevolgen qua inkomen, vermogen en de aangiften inkomstenbelasting in Nederland (M-biljet) en in Portugal. Wij overleggen in voorkomende gevallen ook met een lokale belastingadviseur en / of advocaat.

Stamrecht en wonen in Portugal

De kennisgroep van de belastingdienst heeft in april 2024, een standpunt ingenomen over een stamrecht (ontslagvergoeding) die wordt uitbetaald door een Nederlandse BV aan een inwoner van Portugal. De heer X heeft binnen een concern gewerkt in Frankrijk, Belgie, Nederland en Duitsland. De vraag is welk land - volgens de Nederlandse belastingdienst - mag heffen over de uitkering. Volgens de Nederlandse belastingdienst is op grond van het arbeidsartikel (artikel 15 belastingverdrag Nederland - Portugal) Nederland bevoegd om te heffen, voor zover de uitkering is te relateren aan in Nederland verrichte werkzaamheden.

AOW-uitkering belasting in Portugal

De Hoge Raad heeft in 2020 bepaald dat een AOW-uitkering niet in Nederland mag worden belast. Het Belastingverdrag tussen Nederland en Portugal (oud verdrag, veelal gunstig) bepaalt in artikel 18 hoe de heffing verloopt als er sprake is van in de ene staat opgebouwde pensioenen welke worden uitgekeerd aan een inwoner van een ander land. Normaal gesproken worden pensioenen belast in de woonstaat. In sommige gevallen mag de bronstaat (daar waar het pensioen is opgebouwd) ook heffen. Als een pensioen bijvoorbeeld niet in Portugal zou worden belast, mag Nederland heffen.

Henk woont in Portugal sinds 2016. Zijn AOW-uitkering was in 2016 en de jaren erna volledig belast in Portugal. Henk krijgt bericht van de Sociale Verzekeringsbank dat door een Nederlandse wetswijziging in Nederland ook loonheffing wordt ingehouden op zijn AOW-uitkering. Volgens Henk wordt niet voldaan aan alle voorwaarden in artikel 18 lid 2 van het belastingverdrag tussen Nederland en Portugal. Volgens de Belastingdienst is dit niet nodig omdat wordt voldaan aan letter c van deze bepaling. De Hoge Raad stelt vast dat de bepaling niet helder is. De Engelse tekst van het belastingverdrag is echter wel redelijk duidelijk. Bij een discussie omtrent de uitleg prevaleert de Engelse tekst. De Portugese tekst moet dan ook worden ingezien, omdat deze wellicht meer duidelijkheid geeft over de interpretatie. Het gaat dus om de bedoeling van de bepaling. Letter a en b spreken over "pensioenen en soortgelijke beloningen", letter c voegt hieraan toe: "uitkeringen uit hoofde van een sociaal zekerheidsstelsel" . Voor het standpunt van de Belastingdienst valt best iets te zeggen, edoch de Hoge Raad gaat voor de letterlijke (Engelse) tekst en stelt vast dat aan alle 3 de voorwaarden (cumulatief) moet worden voldaan.

Wanneer inwoner van Portugal?

Voor de fiscale uitleg van een belastingverdrag is in eerste instantie van belang waar iemand woont. Volgens het fiscale recht in Portugal is een persoon inwoner van Portugal als hij / zij aantoonbaar meer dan 183 dagen (in periode van 12 maanden) in Portugal heeft doorgebracht. Dit hoeft niet direct een lange en / of duurzame periode te zijn. Als iemand minder dan 183 dagen in Portugal verblijft, kan hij / zij ook inwoner van Portugal zijn. Dit wordt echter in Nederland en in Portugal op grond van eigen lokale wetgeving beoordeeld. Hiermee zou dus iemand inwoner van Nederland én Portugal kunnen zijn. Laat u derhalve voor uw emigratie goed en juist adviseren.

Noot fiscaal jurist inzake emigratie naar Portugal

Bij een emigratie naar Portugal moet u een zogenaamde emigratie-aangifte indienen. Tevens zal er in voorkomende gevallen een zogenaamde conserverende aanslag worden opgelegd. Het moment van emigratie is van belang voor het woonplaatsbeginsel. Portugal kan soms fiscaal erg voordelig zijn voor Nederlanders. Zo worden pensioenen vaak lager belast (20%) en wordt er beperkt of niet geheven voor vermogen dat is ondergebracht in bitcoins. Daarnaast kent Portugal een speciaal fiscaal regime voor non-habitual inwoners gedurende de eerste 10 jaar in Portugal. U krijgt dan een vrijstelling voor bepaalde inkomsten. Soms schiet u hier niets mee op, omdat Nederland in een dergelijk geval zal heffen. Portugal werkt gunstig voor Nederlanders met vermogen, dit zowel door het ontbreken van box 3 heffing als een lagere heffing bij overlijden (na 10 jaar). Ook schenkingen vanuit Portugal kunnen (na 1 jaar) voordelig zijn.

Wilt u een vakantiewoning in Portugal kopen of naar Portugal emigreren? Neem gerust contact op met één van onderstaande adviseurs.

Advies inzake met pensioen wonen in Portugal

Als u voor nemende bent om te gaan emigreren naar het buitenland en de fiscale gevolgen hierover - voor uw Nederlandse pensioen - wilt weten en/of uw pensioen wilt laten uitbetalen in Portugal adviseren wij u graag. Wij adviseren veel gepensioneerden die willen emigreren of zijn geëmigreerd over de fiscale gevolgen, hierbij kijken wij zowel naar de Nederlandse als internationale fiscale spelregels. Voor de advisering in Nederland zullen wij u adviseren en voor de lokale advisering in Portugal werken wij samen met een lokale partijen, dit van alle ins en outs in Portugal op de hoogte zijn. Wij beschikken over een netwerk van adviseurs in diverse landen. Stuur ons gerust een e-mailmet uw vraag.