Werken in Duitsland en belastingheffing

In een steeds internationaler opererende arbeidsmarkt werken en verblijven veel mensen regelmatig voor korte of langere tijd het buitenland. De fiscale gevolgen kunnen aanzienlijk zijn. Maar hoe werkt dat precies?

Nationaal belastingrecht: Grenzen aan de heffingsbevoegdheid

Het nationale  belastingrecht geldt in principe binnen de landsgrenzen. Dit betekent dat een land in beginsel alleen belasting heft over inkomsten die binnen dat land zijn verdiend. Maar wat gebeurt er als een medewerker tijdelijk in het buitenland werkt?
In dat geval komen internationale belastingverdragen om de hoek kijken. Deze verdragen zijn bedoeld om dubbele belasting te voorkomen en te bepalen welk land belasting mag heffen.

Werken in het buitenland: wanneer en waar belasting betalen?

Wanneer een medewerker in het buitenland werkt, is het belangrijk om vast te stellen waar hij of zij belastingplichtig is. Hierbij spelen verschillende factoren een rol, zoals:

• De duur van het verblijf in het buitenland: Werkt iemand minder dan 183 dagen in een ander land? Dan blijft de heffing vaak in Nederland, tenzij het loon wordt betaald door of ten laste komt van een buitenlandse entiteit.
• De aard van het werk en de locatie van de werkgever: Als het werk voor een buitenlandse werkgever wordt uitgevoerd, kan het andere land ook direct het heffingsrecht krijgen.
• Dubbele belastingheffing voorkomen: Nederland heeft met veel landen verdragen gesloten om te voorkomen dat iemand dubbel belasting betaalt.
  

Woonplaatsbepaling: In welk land bent u fiscaal woonachtig?

Naast het werken in het buitenland hebben steeds meer mensen banden met meerdere landen. Zo kan iemand een huis bezitten in het ene land, maar een relatie hebben in een ander land. In dat geval rijst de vraag: In welk land woont men fiscaal gezien?
Het land waarin iemand fiscaal woonachtig is, heeft namelijk het recht om alle wereldwijde inkomsten te belasten. Het geeft dan een tegemoetkoming voor de belasting die al in andere landen is betaald.
Het probleem ontstaat wanneer twee landen vinden dat iemand er fiscaal woont. In belastingverdragen wordt dit opgelost met een beslisschema, waarbij onder andere wordt gekeken naar:

• De locatie van de permanente woonplaats
• Persoonlijke en economische banden (bijvoorbeeld familie en werk)
• Waar men het meeste verblijft gedurende het jaar
  

Strenger Duits beleidsbesluit over woonplaatsbepaling

Op 12 december heeft Duitsland een nieuw besluit gepubliceerd dat aanwijzingen geeft aan de Duitse belastingdienst om te beoordelen of iemand in Duitsland woont en daar aangifte moet doen voor zijn of haar wereldwijde inkomen.
Met dit nieuwe besluit is het Duitse beleid verscherpt. Dit betekent dat iemand eerder door de Duitsers fiscaal als inwoner van Duitsland wordt beschouwd. Dat zal vaker tot een dubbele fiscale woonplaats leiden en er zal dus vaker een oplossing via het belastingverdrag moeten worden gezocht.

Wat is er precies veranderd?

• Strengere acceptatie van woonplaatsverklaringen: Duitsland accepteert niet langer zonder meer een woonplaatsverklaring van een buitenlandse belastingdienst.
• Striktere controle bij vertrek naar het buitenland: De Duitse belastingdienst zal bij emigratie scherper nagaan of er daadwerkelijk sprake is van emigratie.
• Detacheringseis aangescherpt: Pas bij een detachering van 5 jaar of langer naar het buitenland gaat Duitsland ervan uit dat iemand emigreert.
• Bij emigratie van Duitsland naar Nederland kan dit dus betekenen dat er een briefwisseling met het Finanzamt (de Duitse belastingdienst) ontstaat.

Wegzug – fiscale gevolgen van emigratie uit Duitsland

Als er sprake is van emigratie van Duitsland naar Nederland, is er volgens het Duitse belastingrecht sprake van een Wegzug. Hieraan zijn fiscale consequenties verbonden, vergelijkbaar met de gevolgen van emigratie uit Nederland. Let op: De details van deze fiscale gevolgen verdienen een uitgebreider artikel en worden hier niet verder behandeld.

Praktische gevolgen voor Werkgevers en Werknemers

Voor werkgevers betekent dit dat ze goed moeten nagaan waar hun medewerkers werken en welke fiscale gevolgen dat heeft. Denk bijvoorbeeld aan:

• Loonheffingen: Moeten deze in Nederland worden ingehouden of in het land waar de medewerker werkt?
• Sociale verzekeringen: Is de medewerker sociaal verzekerd in Nederland of in het werkland? Dit hangt vaak af van Europese regelgeving of bilaterale afspraken.

Voor medewerkers is het van belang om te weten waar ze belasting moeten betalen en of zij een belastingaangifte moeten doen in zowel Nederland als het buitenland. Dit kan een complexe puzzel zijn, zeker als er in meerdere landen is gewerkt.

Noot fiscaal jurist inzake fiscale complexiteit vraagt om deskundig advies

Werken over de grens brengt fiscale uitdagingen met zich mee. Niet alleen voor de medewerker, maar ook voor de werkgever. Het nationaal belastingrecht houdt bij de grens op, maar internationale belastingverdragen zorgen voor een complex speelveld. Met de recente aanscherping van het Duitse beleid is het nog belangrijker geworden om goed te kijken naar de fiscale woonplaats. Het risico op dubbele belasting of onenigheid met de belastingdienst is reëel. Jongbloed fiscaal juristen staat klaar om te helpen met deskundig advies en begeleiding bij grensoverschrijdende fiscale vraagstukken. Neem contact met ons op voor een persoonlijk advies op maat.