Onbeperkte navordering bij erfenissen
Geen navordering over buitenlands vermogen na 12 jaar
De Hoge Raad volgt de conclusie van de Advocaat-Generaal dat alleen navordering van erfbelasting over verzwegen buitenlands vermogen bestaat voor situaties waarin de navorderingsbevoegdheid per 1 januari 2012 nog niet was vervallen.
De casus over erfenissen en inkeerregeling
Tot de erfenis van een dame die in 1998 kwam te overlijden behoorden onder andere Zwitserse banktegoeden en effecten. Haar erfgenaam had dit niet vermeld in de aangifte voor het recht van successie, maar besloot dit in februari 2014 alsnog te melden middels een vrijwillige verbetering. In september 2014 kreeg belanghebbende een navorderingsaanslag opgelegd.
Rechtbank Gelderland en Hof Arnhem - Leeuwarden oordeelden allebei dat de aanslag onterecht was opgelegd. Vorenstaande om de volgende redenen:
- Zowel uit de wettekst van het derde lid van artikel 16 SW als de wetsgeschiedenis is af te leiden dat de bevoegdheid tot navordering nog aanwezig moest zijn ten tijde van de inwerkingtreding van het artikellid (1 januari 2012).
- Herleving van een al verstreken navorderingsbevoegdheid grijpt zozeer in het wettelijke systeem in, dat de wetgever expliciet terugwerkende kracht aan de bepaling in het wetsartikel had moeten verlenen.
Nu
vorenstaande niet was gebeurd, kon de navorderingsaanslag niet in stand
blijven. Ook A-G
IJzerman kwam tot de conclusie dat de wetswijziging alleen betrekking
heeft op bestaande en toekomstige gevallen en dat al verjaarde gevallen
niet alsnog herleven. Nu heeft ook de Hoge Raad beslist dat de onbeperkte
navorderingstermijn zich niet mede uitstrekt tot gevallen waarin de bevoegdheid
tot navordering al was vervallen. Het zou niet de bedoeling zijn geweest
van de wetgever en de indieners van het amendement bij de bepaling om een
niet meer bestaande bevoegdheid tot navordering nieuw leven in te blazen.
Dit zou immers ook de rechtszekerheid aantasten.
Noot
fiscaal jurist
Alle rechters zijn het met elkaar eens en ook de Hoge Raad geeft de inspecteur een tikje over de vingers. Een verjaare aanslag wordt in dit geval via de Edelweiss route alsnog belast. De relevante wetgeving is in 2012 aangepast en hierdoor heeft de Belastingdienst / inspecteur de bevoegdheid om erfbelasting over vermogen in het buitenland alsnog te belasten en dat dit niet meer verjaart. Kort en goed wil dit zeggen dat erfbelasting die op 1 januari 2012 nog na te vorderen zou zijn (maximaal 12 jaar) thans tot in het oneindige na te vorderen is. Als echter de erfbelasting op dat moment al wel verjaard is moeten dan wel buiten beschouwing blijven, feitelijk gaat het dus om erfenissen van voor 1999.
We
zouden ons ook kunnen afvragen of - gezien allerlei uitwisselingsverdragen
- de 12 jaars termijn nog wel van toepassing mag zijn. De reden voor deze
termijn van 12 jaar is dat het lastiger is om informatie in het buitenland
te vinden, hierdoor krijgt de belastingdienst 7 jaar extra (termijn om
binnenlands vermogen is namelijk 5 jaar). Gezien allerlei verdragen en
de automatische informatie uitwisseling binnen veel landen (OESO landen)
lijkt deze extra termijn thans niet meer zo nodig.
Bron
erfenissen en inkeerregeling
Hoge Raad, 3 maart 2017, ECLI:NL:HR:2017:356.
Conclusie Advocaat Generaal d.d. 15 december 2016 (ECLI:NL:PHR:2016:1350)
Gerechtshof Arnhem Leeuwarden d.d. 31 mei 2016 (ECLI:NL:GHARL:2016:4208)
Rechtbank Gelderland 3 november 2015 (ECLI:NL:RBGEL:2015:6628)