Informatiebeschikking inkeerregeling
De Belastingdienst heeft veel rechten. In de Algemene Wet inzake Rijksbelastingen (de AWR) zijn enkele verstrekkende verplichtingen opgenomen waaraan belastingplichtigen moeten voldoen als de Belastingdienst informatie zou opvragen. Deze wet kent ook een informatiebeschikking. De inspecteur die een verzoek tot inlichtingen heeft neergelegd, kan na weigering van deze informatie een beschikking neerleggen. Tegen deze beschikking kan de belastingplichtige in bezwaar en in beroep komen.
Hoe werkt de informatiebeschikking of inlichtingenverplichting?
De inspecteur verzoekt de belastingplichtige om informatie / inlichtingen. Als de belastingplichtige deze informatie niet kan of wil verstrekken, dan kan de inspecteur dit vastleggen in een (voor bezwaar vatbare) beschikking. De belastingplichtige kan hiertegen in bezwaar komen en eventueel hiertegen ook in beroep bij de rechter.
Als de inspecteur de informatiebeschikking niet zou afgeven, dan kan hij later niet de bewijslast omkeren. Als de rechter van mening is dat het verzoek om informatie rechtmatig is, dan krijgt de belastingplichtige alsnog de tijd om aan zijn verplichtingen te voldoen. De bewijslast wordt dan niet omgekeerd als de belastingplichtige de informatie alsnog verstrekt. De rechter mag soms een termijn om informatie aan te leveren weigeren. Als de rechter zou oordelen dat het verzoek om informatie te verstrekken onrechtmatig zou zijn, dan hoeft de belastingplichtige deze informatie niet te verstrekken. Soms kan de belastingplichtige een onkostenvergoeding vragen.
Noot fiscaal jurist
Op zich is de positie van de belastingplichtige niet slecht. De problemen en dreiging bij een omkering van de bewijslast door het niet te voldoen aan de inlichtingen en verplichtingen / informatiebeschikking. Ook als er geen informatie wordt verstrekt wil dat nog niet zeggen dat de bewijslast wordt omgekeeerd. Dit veld is nu redelijk eerlijk verdeeld. In een procedure bij de Rechtbank Arnhem d.d. 20 november 2012 kreeg een belastingplichtige een informatiebeschikking, vervolgens wordt er geen informatie door de belastingplichtige verstrekt, ze wil eerst weten welke informatie de inspecteur heeft. De Rechtbank geeft de vrouw nog 6 weken de tijd om de gevraagde informatie te verstrekken. In Zwitserland speelde hetzelfde: een Zwitser zou niet al zijn inkomen hebben opgegeven en weigerde informatie aan de Belastingdienst te verstrekken. Er wordt een landelijk onderzoek inzake belastingontduiking gestart in Zwitserland. Mede omdat er boetes werden opgelegd, was het Europese Hof voor de Rechten van de Mens van mening dat er ongeoorloofde druk is gezet door de lokale overheid. Het verbod om mee te werken aan een eigen veroordeling was gezonden (artikel 6 lid 1 EVRM). Het EHRM kwam op 5 april 2012 (nummer 11663/04 arrest Chambaz) na uitgebreide overwegingen tot deze conclusie. De invloed van deze uitspraak op het Nederlandse recht is nog onduidelijk. Als de Belastingdienst een dwangsom zou opleggen, zou dit ook kunnen spelen. In een normale procedure inzake artikel 52A AWR kan de belastingplichtige er niet zoveel mee, kijk hiervoor ook naar de uitspraak van de Rechtvank Breda op 2 januari 2013. Als er sprake is van strafbedreiging of een dwangsom liggen de kaarten anders.
