Conserverende aanslag toegestaan

In een drietal uitspraken heeft de Hoge Raad vastgesteld dat conserverende aanslagen aan AB-houders mogen worden opgelegd.

Inleiding

Sinds de negentiger jaren krijgen AB (aanmerkelijk belang) houders een (conserverende) aanslag mee als ze emigreren. In de aanslag wordt onder meer de waardestijging van hun AB-pakket belast, hiervoor wordt 10 jaar uitstel van betaling verleend. Tot 2004 moest de AB-houder hier ook zekerheid voor stellen, binnen de EU hoeft dit nu niet meer. Als de aandelen binnen de 10 jaar worden verkocht, wordt het uitstel van betaling ingetrokken en moet u alsnog betalen.

Strijdig met verdrag

In het belastingverdrag wordt de heffingsbevoegdheid over AB-inkomen vaak toegewezen aan het woonland. Doordat Nederland vlak voor vertrek nog een aanslag bij de grens meegeeft, wordt dit strijdig geacht met de goede trouw. De Hoge Raad heeft in februari 2009 beslist dat dit niet zo is.

Strijdig EG-recht

De Hoge Raad is ook van mening dat er geen belemmering wordt opgetrokken ten aanzien van de vrijheid van vestiging. Als er binnen 10 jaar na emigratie een pakket aandelen wordt verkocht, moet er in Nederland worden afgerekend. Eventuele waardedalingen moeten dan wel worden meegenomen, aldus de Hoge Raad.

Bron

Hoge Raad 20 februari 2009 (uitspraak 1).

Hoge Raad 20 februari 2009 (uitspraak 2).

Artikel januari 2005

Conserverende aanslag verboden?

De Belastingdienst regeert soms met de lange arm om claims op emigrerende burgers te behouden. Bij emigratie wordt vaak een conserverende aanslag opgelegd. Deze aanslag verjaart na 10 jaar en hoeft niet direct te worden betaald. Soms moet er zekerheid worden gegeven voor het bedrag van de aanslag (binnen de EU geen zekerheid).

B.V. emigreert

Als in de B.V. veel geld zit, kan dit als dividend worden uitgekeerd (heffing 25%). Een aandeelhouder kan ook emigreren en dan het geld uitkeren, heffing is dan soms 0%. Vervolgens keert hij 5 jaar later terug, snel verdiend lijkt het. Om dit te voorkomen zal de Nederlandse Belastingdienst bij emigratie een conserverende aanslag opleggen. Dit geldt enkel voor B.V.'s die minimaal 5 jaar in Nederland gevestigd zijn geweest. Door de conserverende aanslag wordt de B.V. geacht nog 10 jaar (na verplaatsing) in Nederland gevestigd te zijn (voor de liefhebber: artikel 7.5 lid 6 Wet IB 2001). Tevens wordt een naar Nederlands recht opgerichte B.V. fictief geacht in Nederland gevestigd te zijn (artikel 4.35 Wet IB 2001).

Aandeelhouder emigreert

Als de aanmerkelijk belanghouder emigreert en de B.V. een jaar daarna (feitelijke leiding blijft nog even in Nederland, bijvoorbeeld bij een broer of zus), leidt dit tot een fictieve vervreemding (artikel 7.5 lid 7 Wet IB 2001).

Tips conserverende aanslag

1. De aanslag zal na 10 jaar wachten verjaren.
2. Met afstempeling van aandelen kun je wellicht de conserverende aanslag omzeilen, het Ministerie denkt hier anders over.
3. Vraag zo snel mogelijk om een conserverende aanslag, de 10-jaarstermijn gaat niet in bij emigratie maar vanaf het opleggen van de aanslag.
4. Bij emigratie van pensioen B.V. is bijzondere aandacht vereist. Dit kan leiden tot directe heffing over de pensioenen. Als oplossing wordt de feitelijke leiding overgedragen aan een Nederlandse bank of een in Nederland wonende persoon.

Rechters over conserverende aanslag

Hof Den Bosch 15 september 2005
Een Nederlander emigreerde naar België. Er volgde een conserverende aanslag. Er moest zekerheid worden gesteld (oud recht) en met waardedalingen wordt geen rekening gehouden. Nederland mag volgens het Gerechtshof geen conserverende aanslag opleggen.

Hof Arnhem 27 oktober 2004
De heer X stelt dat ook na het vervallen van de zekerheid (zie hiervoor) de conserverende aanslag in strijd is met het EU-recht. Het Gerechtshof heeft vragen gesteld aan het HvJ in Brussel.

Hof Den Bosch 16 juni 2004
De conserverende aanslag (schuld voor de belastingplichtige) kan niet in mindering worden gebracht op de nalatenschap van deze persoon, tenzij de conserverende aanslag binnen de 10-jaarstermijn ook wordt betaald.

Hof van Justitie 11 maart 2004
Een procedure over een Fransman (Franse systeem is ongeveer gelijk aan het Nederlandse). Het HvJ oordeelde dat dit systeem in strijd is met het EU-verdrag. Reden? In strijd met vrijheid van vestiging. Gevolg hiervan is dat geen zekerheid meer hoeft te worden verschaft bij emigratie binnen de EU. Er wordt ook automatisch uitstel van betaling verleend.

Hoge Raad 24 oktober 2003
Bij een emigratie naar de Nederlandse Antillen mist het EU-recht toepassing. De conserverende aanslag is niet in strijd met de Belastingregeling voor het Koninkrijk en ook niet met verdragen voor mensenrechten. De Hoge Raad staat de conserverende aanslag toe.