Het einde van de anonimiseringsstructuur en familiefondsen in zicht?
Onlangs is het wetsvoorstel ‘Wet aanpassing fiscaal kwalificatiebeleid rechtsvormen’ in consultatie genomen. Dit wetsvoorstel betekent een mogelijk einde aan de anonimiseringsstructuur zoals deze met behulp van een open fonds voor gemene rekening of open commanditaire vennootschap werd vormgegeven. Ook heeft dit mogelijk invloed op vermogende particulieren die hun spaargeld in een open fonds voor gemene rekening hebben ondergebracht (familiefonds).
Huidig systeem
Waar bv’s en nv’s de verplichting hebben om jaarlijks hun jaarcijfers te publiceren in het handelsregister van de kamer van koophandel, heeft een commanditaire vennootschap (hierna: cv) deze verplichting niet. Naast een cv heeft een fonds voor gemene rekening (hierna: fgr), überhaupt geen inschrijving in het handelsregister van de Kamer van Koophandel waardoor ook zij geen verplichting heeft om cijfers te deponeren.
Door de cv-akte of fondsvoorwaarden op een bepaalde manier vorm te geven krijgt een cv of fgr de status ‘open’. Een open cv en open fgr zijn daardoor vennootschapsbelastingplichtig en worden daarmee gelijkgesteld met een bv en nv.
Door het niet hoeven publiceren van de jaarcijfers en de vennootschapsbelastingplicht, lenen een open cv en een open fgr zich ervoor om vermogen dat normaal bijvoorbeeld in de holding wordt opgespaard, nu in een open cv of open fgr onder te brengen. Hiermee is het voor buitenstaanders nagenoeg niet te achterhalen wat de omvang van het vermogen – ontstaan door bijvoorbeeld de verkoop van een deelneming of opgespaarde winsten – van een dga of familie is.
Wat gaat er veranderen?
Indien het wetsvoorstel ongewijzigd wordt ingevoerd betekent dit dat een open cv met ingang van 1 januari 2022 niet meer als vennootschapsbelastingplichtig lichaam wordt aangemerkt. Dat leidt ertoe dat een open cv fiscaal transparant wordt en er een afrekening in box 2 plaatsvindt. Ook een familiefonds verliest zijn status als vennootschapsbelastingplichtig lichaam.
In het wetsvoorstel is rekening gehouden met overgangsrecht. Dat betekent dat er mogelijkheden zijn om de anonimiseringsstructuur ‘fiscaal geruisloos’ op te heffen. Het mag echter opmerkelijk worden genoemd dat er voor open cv’s wel is voorzien in overgangsrecht, maar voor de open fgr’s zoals familiefondsen niet. Het overgangsrecht bij het vervallen van de open cv’s bestaat uit vier faciliteiten om directe afrekening te voorkomen, te weten:
- Een doorschuiffaciliteit voor vennootschapsbelastingplichtige commanditaire vennoten;
- Een doorschuiffaciliteit bij terbeschikkingstellingssituaties;
- Een aandelenfusie; en
- Een gespreide betaling in tien jaar.
Hierdoor worden mensen die op hun privacy zijn gesteld, bijna gedwongen om af te rekenen en in privé te gaan beleggen. Indien hier minder waarde aan wordt gehecht, of in ondernemingssituaties zal de aandelenfusie wellicht het uitgangspunt zijn. Groot nadeel van de aandelenfusie is de verplichting om de jaarrekening van de houdstervennootschap te publiceren bij het handelsregister. Hierdoor is de omvang van het (familie)vermogen zichtbaar.
Resumé
Indien het wetsvoorstel wordt aangenomen betekent dat het einde van de anonimiseringsstructuren en familiefondsen. Afrekening in box 2 is het gevolg, maar kan al dan niet onder begeleiding van een fiscaal jurist worden voorkomen.
Wilt u meer weten over de gevolgen van dit wetsvoorstel voor u? Neem dan contact op met één van de onderstaande auteurs.