Fiscale definities. Een curiosum: verpakking

Het belastingrecht kent vele begrippen en definities. Vaak handig, soms duidelijk. Op internet staat een aardig lijstje van alledaagse woorden en de betekenis die fiscalisten daaraan voor de loonbelasting geven.

Verpakking of niet?

In een recent door Jongbloed gewonnen procedure ging het om de vraag of de aluminium cupjes van een theelichtje verpakking waren of niet.

Hoe simpel kan een vraag zijn?

Van Dale omschrijft verpakking als volgt:

“verpakking (v.) 1 het verpakken; 2 datgene wat dient om te verpakken of waarin iets verpakt is, syn. Emballage."

Voor fiscalisten is dat niet duidelijk genoeg. Die kunnen dat veel mooier en duidelijker omschrijven. Omdat er aan verpakking ook grote milieuaspecten zitten en we onderdeel zijn van de EU, is er over dat begrip goed nagedacht. Dat heeft geleid tot een definitie in een Europese Richtlijn, die overgenomen is in de Nederlandse wet.

De wetgever heeft liefst 313 woorden nodig voor de definitie. Daar zit dan wel bij wat geen verpakking is.

Nu is (de productie van) aluminium zeer schadelijk voor het milieu. Daarbij kende de wet van 2008 tot en met 2012 een verpakkingenbelasting waarin ook een fors tarief voor aluminium was opgenomen.

Naar aanleiding van een bedrijfsbezoek is een belastinginspecteur op het idee gekomen de begrippen verpakking, aluminium en belasting te combineren en kwam tot de stelling dat de cupjes om theelichtjes als verpakking zijn aan te merken en daarover alsnog – over alle jaren! - belasting te heffen. Dat alles nadat de verpakkingenbelasting reeds was afgeschaft. Een zeer prijzige en onaangename verrassing voor de klant.

Toegegeven, de wet kent een zeer ruime definitie van wat verpakking is. Bij wijze van spreken valt het vel van je neus er nog onder. Maar goed, cupjes van theelichtjes vonden we al wat ver gaan. De inspecteur niet en legde zelfs een boete op wegens het niet doen van aangifte. Pas bij de zitting van de Rechtbank kwam de inspecteur tot het inzicht dat een boete wel wat erg ver voerde.

Blaren op de tong, eelt op de vingertoppen. Met succes. De Rechtbank was het met de klant eens: cupjes van theelichtjes zijn geen verpakking. Aanslagen van tafel.

Tot verbazing: de inspecteur gaat in hoger beroep. Wederom wetsgeschiedenis erbij gehaald, de Europese Richtlijnen, jurisprudentie, spraakgebruik; alles uit de kast. Duwen en trekken aan een theelichtje op de zitting en een inspecteur die het theelichtje niet zonder cupje durft aan te steken. Het Hof uiteindelijk: geen verpakking.

Nu maar hopen dat de inspecteur (Staatssecretaris) niet de hulp van de Hoge Raad nodig heeft om uit te leggen dat een cupje geen verpakking is. Daar is de Hoge Raad niet voor. Dat kan aan iedere keukentafel. Onder het genot van een kopje thee. Hoe zouden we die dan warm houden … ?

De moraal

Belastingheffing is goed. Belastingheffing is noodzakelijk. Blijf echter bij (de interpretatie van) de wettelijke definities dichtbij de maatschappelijke opvattingen. Dat verhoogt het rechtsgevoel en de bereidheid tot het betalen van belasting.

De verpakkingenbelasting is (niet voor niets) inmiddels al weer 3,5 jaar afgeschaft. Overigens wordt over aluminium nog steeds geheven. Nu echter een flink gematigder heffing die niet is gefiscaliseerd.