Dividenduitkering auto tegen te lage prijs
Bij een levering van een auto door een BV aan de DGA in prive tegen een te lage vergoeding is sprake van een (verkapte) dividenduitkering of uitdeling. De Rechtbank Zeeland West Brabant heeft in 2022 (ECLI:NL:RBZWB:2022:7710) bevestigd dat die dividenduitkering niet behoort tot de vergoeding voor de omzetbelasting en er geen misbruik van recht heeft plaatsgevonden.
Een belastingadviseur (en AA Accountant) verkocht zichzelf via zijn holding een (luxe) auto (tegen 20% van de waarde). De Belastingdienst zag dit echter als misbruik van recht en legde een naheffing op. De Rechtbank Noord Nederland kwam op 12 juli 2023 (ECLI:NL:RBNHO:2023:8689) tot de conclusie dat sprake was van misbruik van recht, deze uitspraak wordt door het Gerechtshof Amstersam op 19 december 2024 bevestigd (ECLI:NL:GHAMS:2024:3591). Voorzichtigheid is dus geboden !
Verkoopprijs zakelijke auto aan DGA niet geaccepteerd. Kunstmatig te lage prijs wordt gecorrigeerd.
Onlangs heeft het gerechtshof Amsterdam in een zaak rondom de verkoop van een auto aan een DGA uitspraak gedaan (de DGA was belastingadviseur en accountant, maar dit terzijde) . De zaak draait om een DGA die in zijn holding een auto kocht, deze liet hij herstellen en verkocht deze voor een lage prijs door aan zichzelf. De fiscus als ook de rechtbank oordeelden dat bij deze transactie sprake is van misbruik van recht en legde een naheffing op.
Auto verkopen onder de marktwaarde
De auto wordt onder de marktwaarde verkocht aan de DGA. Het verschil tussen de verkoopprijs en de werkelijke waarde wordt gezien als een verkapte dividenduitkering. Er wordt echter alleen btw geheven over de tegenprestatie, zijnde de verkoopprijs. Belangrijk is dat de verkoopprijs een meer dan symbolische tegenprestatie is anders wordt de grondslag voor de btw gelijkgesteld aan de werkelijke waarde van de auto. Doordat over het verschil tussen de tegenprestatie en werkelijke waarde geen btw wordt geheven heeft de belanghebbende in onderhavige zaak geprobeerd een fiscaal voordeel te behalen.
Wanneer is sprake van misbruik van recht?
De Hoge Raad heeft het begrip fraus legis al in 1926 geïntroduceerd, dit in het bekende driedagenarrest. Het begrip fraus legis betekent misbruik van recht. Van misbruik van recht is sprake wanneer rechtshandelingen of een samenstel van rechtshandelingen uitsluitend zijn bedoeld om belasting te besparen, verder geen niet-fiscale betekenis hebben en strijdig zijn met doel en strekking van de wet.
Het gerechtshof bevestigde de eerdere conclusie van de rechtbank en stelde dat in onderhavig geval sprake was van misbruik van recht. De rechtbank verwees naar eerdere uitspraken waarin soortgelijke constructies werden beoordeeld: dergelijke handelingen zijn in strijd met de doelstellingen van de Btw-richtlijn en de Wet OB.
Het misbruik van recht werd gecorrigeerd doordat de verkapte dividenduitkering onderdeel werd van de vergoeding voor de levering van de auto.
Is in dergelijke gevallen dan altijd sprake van misbruik van recht? Het korte antwoord hierop is nee. In onderhavig rechtbankuitspraak was het korte tijdsbestek tussen de aanschaf, reparatie en verkoop aan de DGA in combinatie met het onvoldoende aannemelijk maken van zakelijke overwegingen doorslaggevend om misbruik van recht aannemelijk te achten.
Dat een fiscaal voordeel kan worden behaald met een lagere verkooprijs dan de martkwaarde zorgt er niet voor dat direct sprake is van misbruik van recht. Belangrijk is dat het fiscale voordeel niet uitsluitend het hoofddoel is van de reeks van rechtshandelingen maar dat er sprake is van een zakelijk motief. Er zijn uitspraken, waaronder de uitspraak van de rechtbank Zeeland – West-Brabant waarin een dergelijke transactie geen misbruik van recht werd bewezen en de maatstaaf van heffing voor de btw wordt gesteld op de tegenpresatatie, derhalve zonder rekening te houden met het verkapt dividend.
Noot fiscaal jurist inzake dividend uitkering auto van de zaak
DGA’s en auto’s zijn een combinatie die gepaard gaan met de nodige fiscale vragen. Een auto zakelijk of privé aanschaffen, kilometeradministratie of bijtelling voor het privégebruik, elektrisch rijden, youngtimer of toch gewoon een benzineauto? Het antwoord op deze vragen verschillen per persoon en is eigenlijk altijd maatwerk.
De belastingdienst stelt zich op het standpunt dat er door deze constructie vrijwel geen BTW wordt betaald (drukt) waardoor de DGA in prive vrijwel geen BTW hoeft te betalen, dit is in strijd met doel en strekking van de omzetbelasting (Halifex arrrest Hof van Justitie). Of sprake is van misbruik van recht moet volgens de inspecteur getoetst worden aan 2 cumulatieve voorwaarden:
- In de eerste plaats moeten de betrokken transacties ertoe leiden dat, in weerwil van de formele toepassing van de voorwaarden die worden opgelegd door de desbetreffende bepalingen van de Btw-richtlijn en de nationale wettelijke regeling tot omzetting van deze richtlijn, in strijd met het door deze bepalingen beoogde doel een belastingvoordeel wordt toegekend.
- Daarnaast moet uit een geheel van objectieve factoren blijken dat het wezenlijke doel van de betrokken transacties erin bestaat een belastingvoordeel te verkrijgen.
In deze casus is van misbruik sprake omdat de auto is de auto gekocht (inclusief reparatie en BPM) voor ruim € 80.000 en wordt de auto voor (slechts) € 15.000 verkocht aan de DGA. De rechtbank stelt dat door de overdracht de auto tegen een kunstmatig lage prijs wordt verkregen met als enig doel het verkrijgen van een belastingvoordeel. De Rechtbank laat meewegen dat de BV ook in 2017, 2018 en 2019 kostbare auto's heeft gekocht en binnen afzienbare tijd heeft verkocht aan de DGA. Het Gerechtshof voegt hier het volgende aan toe;
- Het voor de heffing van omzetbelasting in aanmerking nemen van de abnormaal lage vergoeding zou tot gevolg hebben dat het particuliere eindverbruik van de auto door [DGA] nauwelijks wordt belast met omzetbelasting. Dat komt in strijd met het doel en de strekking van de Btw-richtlijn en de Wet OB: het belasten van consumptief gebruik.
Nu maakt één uitspraak van het Gerechtshof nog geen uitgemaakte zaak maar het signaal dat is afgegeven (abnormaal lage vergoeding) moet er wel voor zorgen dat bij een dividenduitkering andere uitgangspunten moeten gelden. De vraag is natuurlijk wel wat als "abnormaal" moet worden gezien (en wat niet).
Bij twijfel is het raadzaam om tijdig fiscaal advies in te winnen, zodat je niet voor verrassingen komt te staan. Stel gerust vrijblijvend een vraag via het contactformulier (of de mail) en één van onze fiscaal juristen neemt contact met u op.