Aof-premiedifferentiatie
Op 3 september 2020 is een wetsvoorstel tot wijziging van de Wet financiering sociale verzekeringen ingediend. Het voorstel leidt tot premiedifferentiatie voor het Arbeidsongeschiktheidsfonds (hierna ook: Aof). Deze maatregel hoort bij een breder pakket aan maatregelen, dat het kabinet al enkele jaren aan het doorvoeren is. Daarbij horen ook niet-fiscale maatregelen, zoals de introductie van de MKB-verzuim-ontzorgverzekering per 2020. Al deze maatregelen houden verband met de loondoorbetaling en reïntegratieverplichtingen die werkgevers hebben ingeval van zieke werknemers. In deze bijdrage ga ik alleen in op de heffing van de premie voor het arbeidsongeschiktheidsfonds. Waar nodig ga ik nader in op het overkoepelende plaatje.
De Aof-premie
De premie voor het arbeidsongeschiktheidsfonds (Aof) is één van de werknemersverzekeringen. U voldoet deze over het loon van uw werknemer. De premie wordt betaald door de werkgever en mag niet worden verhaald op de werknemer. De premiehoogte is afhankelijk van het brutoloon van uw werknemer. In 2020 bedraagt de premie in totaal 7,27%. Daarvan is 6,77% bestemd voor het arbeidsongeschiktheidsfonds en 0,50% omvat een opslag voor de kinderopvang.
Waarom wordt de Aof-premieheffing veranderd?
De wijziging van de regeling heeft te maken met een breed pakket aan maatregelen dat, bezien vanuit het geheel, gericht is op het aanpassen van de gevolgen die een zieke werknemer voor de werkgever heeft. Momenteel moeten werkgevers in beginsel 104 weken het loon doorbetalen en daarnaast kosten maken ten behoeve van de reïntegratie van hun werknemers. Deze opeenstapeling van verplichtingen is, met name voor kleine werkgevers, teveel van het goede. Daarom is de overheid gestart met het aanpassen van de regels.
De wijziging in de premieheffing voor het arbeidsongeschiktheidsfonds kan het best worden bezien in samenhang met een nieuw verzekeringsproduct. Ik doel dan op de MKB-verzuim-ontzorgverzekering. Dit is een verzekering die kleinere werkgevers moet helpen bij het doorlopen van alle processen inzake de zieke werknemer. Een verzekering moet echter ook betaald (kunnen) worden. Daarom heeft men een financiële tegemoetkoming bedacht die wordt verkregen door een premieverlaging. De premieverlaging ziet op de premie voor het arbeidsongeschiktheidsfonds en zo is de cirkel weer rond.
Hoe werkt de verlaging van de Aof-premie?
Ieder jaar ontvangt u de Whk-beschikking. Daarbij wordt aangegeven wat uw werkgeversgrootte is en wat uw premies bedragen. Deze werkwijze wordt per 1 januari 2022 ook voor het arbeidsongeschiktheidsfonds gehanteerd, maar er zijn wel wat kleine wijzigingen.
In de eerste plaats betreft dat de omvang van de werkgever. Voor het arbeidsongeschiktheidsfonds kennen we straks twee categorieën: kleine werkgevers en overige werkgevers. U bent een kleine werkgever zolang uw premieplichtig loon niet meer bedraagt dan 25 maal het gemiddeld premieplichtig loon. UWV berekent deze indeling aan de hand van de gegevens in de loonaangifteketen. De Belastingdienst communiceert daarover met u. Om verwarring en onnodige regelcomplexiteit te voorkomen, wordt ook de werkgeversindeling voor de Whk aangepast. De grens tussen klein en middelgroot ligt daar nu op 10 maal het gemiddeld premieplichtig loon, maar deze grens wordt opgehoogd naar 25 maal.
Hoeveel bedraagt de verlaging van de Aof-premie per 2022?
De MKB-verzuim-ontzorgverzekering waar ik het eerder over had, is gericht op kleinere werkgevers. De verlaging van de premie moet dan ook ten gunste van deze groep komen. Daarom wordt vastgelegd dat de premie voor kleine werkgevers lager is dan de premie voor de overige werkgevers. Het verschil tussen beide premies mag maximaal 2%-punt bedragen. Op uw volledige loonsom kan dit dus een serieuze impact hebben.
Hoe werkt de verlaging van de Aof-premie bij indeling in meerdere sectoren?
De premie voor het arbeidsongeschiktheidsfonds is niet afhankelijk van de sector waarin u bent ingedeeld. De vraag is echter wel hoe het premieplichtig loon moet worden bepaald als u met verschillende bedrijfsonderdelen bent aangesloten bij verschillende sectoren. In het voorliggende wetsvoorstel is daarover opgenomen dat per bedrijfsonderdeel uw omvang wordt bepaald. Daarmee wordt op dezelfde wijze gewerkt als bij de Whk.
Overigens merken wij op dat dit slechts in twee gevallen kan spelen. Ten eerste indien u vóór 17:00 uur op 29 juni 2018 een verzoek heeft gedaan voor een gesplitste aansluiting. Per dat moment worden aanvragen voor een gesplitste aansluiting niet meer in behandeling genomen. Ten tweede zal dit spelen bij uitzendwerkgevers met een premieplichtig loon in de uitzendsector van tussen de 15% en 50% van het totaal van hun premieplichtig loon. Wij wijzen hier nog kort op de plannen om de sectorindeling in het geheel af te schaffen. De verwachting is dat deze plannen komende jaren serieuze vorm zullen krijgen.
Aof-premie en overgang van onderneming
Het gaat vaak mis met de premieheffing na de overgang van (een deel van) de onderneming. Na de wijziging per 1 januari 2022 zullen twee zaken met de premie arbeidsongeschiktheidsfonds in de praktijk voorkomen. In het eerste geval heb ik het over een overgang van onderneming waarbij twee bestaande ondernemingen zijn betrokken. De verkrijgende onderneming ziet een loonsomstijging en de vervreemder ziet een loonsomdaling. Bij een overgang als deze geldt straks dat in het kalenderjaar volgend op de overgang, de indeling wordt aangepast.
Ten tweede kan het zo zijn dat een overdracht plaatsvindt per 1 januari of dat de overgang samenvalt met de start van de verkrijgende onderneming. In deze situaties wordt direct tot wijziging overgegaan.
Aof-premie en betaalde uitkeringen
Bij de betaling van uitkeringen die volgen uit de werknemersverzekeringen zal altijd de hoge premie zijn verschuldigd. Dit acht de wetgever gerechtvaardigd omdat de meeste ziekte- en arbeidsongeschiktheidsgevallen spelen bij de overige werkgevers. Bent u bijvoorbeeld een zelfstandige die zich vrijwillig laat verzekeren bij het UWV, dan voldoet u ook de hoge premie.
