Studieschuld fiscaal voordelig aflossen via werkgever?

Steeds meer werkgevers bieden de mogelijkheid om studieschuld belastingvrij af te lossen (RTL Nieuws 30 december 2024). Dit was de kop die afgelopen weekend in veel kranten en andere media was te vinden. Het werd gepresenteerd als iets nieuws, het ei van columbus, maar in feite is het oude wijn in nieuwe zakken. Dat wil zeggen, het wordt door de overheid en kennelijk ook grotere werkgevers wel gebruikt om nieuw personeel aan te trekken. Hoe werkt het nu?

Keuzebudget en cafetariamodel

De overheid kent een individueel keuzebudget, een chique naam voor wat vroeger het cafetariamodel werd genoemd. Bij een cafetariamodel wordt in de regel belast loon geruild tegen onbelast loon. Deze uitruil heeft wel consequenties.

De uitruil kan namelijk gevolgen hebben voor:

inkomensafhankelijke toeslagen (huurtoeslag, zorgtoeslag, kinderopvangtoeslag of toeslagen voor studiefinanciering)
voorzieningen of eventuele uitkeringen op grond van de sociale zekerheidswetten (bijvoorbeeld de werkloosheidsuitkering).

Werkkostenregeling en gerichte vrijstellingen

Voor het aflossen van een studielening kent de Wet loonbelasting geen gerichte vrijstelling. Om het belaste loon toch met fiscaal voordeel te kunnen aanwenden voor de aflossing van de studieschuld wordt gebruik gemaakt van de zogenoemde vrije ruimte.

Vrije ruimte in de werkkostenregeling

De vrije ruimte verschilt per werkgever. Deze ruimte is namelijk afhankelijk van de (totale) fiscale loonsom en bedraagt 2% tot een loonsom van € 400.000 en 1,18% voor het loon boven deze € 400.000. Wordt het bedrag van de vrije ruimte overschreden, dan is de werkgever 80% eindheffing verschuldigd. Voor kleine werkgevers biedt dit weinig soulaas. Immers de vrije ruimte bedraagt tot een fiscale loonsom van € 400.000 ‘slechts’ € 8.000. Uit deze ruimte moeten ook de kerstpakketten en andere zaken worden die niet gericht zijn vrijgesteld worden voldaan.

Doelmatigheidsgrens en gebruikelijkheidstoets

De werkkostenregeling in de Wet op de loonbelasting oogt bijzonder eenvoudig. Zolang per werknemer per jaar minder dan € 2.400 (doelmatigheidsgrens) in de zogenoemde vrije ruimte wordt vergoed of verstrekt, is dat inderdaad het geval.

Lastig wordt het als de grens van € 2.400 wordt overschreden en de gebruikelijkheidstoets moet worden toegepast. Er geldt een dubbele gebruikelijkheidstoets; niet alleen de omvang van de vergoedingen en verstrekkingen moet gebruikelijk zijn, ook moet de zogenoemde aanwijzing als eindheffingsbestanddeel (onderbrengen in de werkkostenregeling) gebruikelijk zijn.

Als de doelmatigheidsgrens wordt overschreden, is het maar de vraag of wordt voldaan aan de gebruikelijkheidstoets. Immers kennelijk biedt slechts een beperkt aantal grote werkgevers de mogelijkheid aan.

Verhalen eindheffing binnen de werkkostenregeling

De eindheffing die verschuldigd is bij overschrijding van de vrije ruimte is een werkgeverslast. Het verhalen van deze werkgeverslast op de werknemer is niet toegestaan. Via een omweg kan dit overigens wel. De kennisgroep van de belastingdienst heeft een standpunt gepubliceerd waarin zij aangeeft dat bij de berekening van het brutobedrag van de in te zetten bron, rekening mag gehouden met de meerkosten van de werkgever in de vorm van verschuldigde eindheffing.

De kennisgroep noemt als voorbeeld een werknemer die een vergoeding wil ontvangen van € 600 voor zonnepanelen. De werkgever verrekent de eindheffing en premies werknemersverzekeringen. Hierdoor moet de werknemer afzien van een brutoloon van € 740 voor de uitruil. Deze uitruil verlaagt het brutoloon en de vergoeding wordt netto uitgekeerd.

Kort maar goed als de werkgever dit doet is belastingvrij niet helemaal belastingvrij, al wordt formeel de eindheffing dan langs deze route niet verhaald.

Het fiscale voordeel dat volgens de diverse media kan oplopen tot duizenden euro’s lijkt in de praktijk alles overziend wel mee te vallen. Geen echte oplossing voor de zogenoemde pechgeneratie dus, maar een wervingstaktiek voor nieuw personeel waar menig student toch flink wat jaren over zal doen om tot volledige aflossing van zijn of haar studieschuld te komen.

Noot fiscaal jurist inzake werkkostenregeling

Via ons WKR tool helpen wij u optimaal bij het invullen van uw werkkostenregeling. Via een stappenplan lopen we door alle mogelijkheden en onmogelijkheden. Naast de auto van de zaak, nihilwaarderingen, fiets van de zaak en onkostenvergoedingen kijken we ook naar de gerichte vrijstellingen. Stuur ons gerust een e-mail voor een vrijblijvend gesprek of een offerte.