Voordeel box 3 in aangifte inkomstenbelasting 2021

Heeft u een vermogen boven de € 200.000 en is uw aangifte inkomstenbelasting 2021 al ingediend? Lees dan in ieder geval dit artikel en bel daarna met uw accountant of belastingadviseur. De Belastingdienst begint op dit moment met de hersteloperatie voor de heffing over uw box 3 vermogen voor de aangiften inkomstenbelasting over 2021. Fiscale partners - met een redelijk vermogen - kunnen in sommige gevallen duizenden euro's verdienen door hun vermogen in de aangifte inkomstenbelasting 2021 anders te verdelen. Dit is pas sinds augustus 2022 mogelijk en was dus niet juist in uw vooraf ingevulde aangifte inkomstenbelasting 2021 opgenomen.

Tarieven Box 3

Standpunt belastingdienst (kennisgroep) maart 2024

Vele rechters en de ook de Hoge Raad (ondermeer op 6 april 2018, 14 juni 2019, 29 mei 2020 en 2 juli 2021) hebben zich gebogen over het box 3 stelsel in Nederland. De kennisgroep van de belastingdienst komt nu ook met een standpunt . Bij de beoordeling of er sprake is van een individuele en buitensporige last in box 3, zijn diverse aspecten van belang. Deze aspecten zijn cruciaal om te bepalen of de heffing in box 3 in strijd is met artikel 1 van het Eerste Protocol bij het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (EP EVRM). Hieronder volgt een uiteenzetting van deze aspecten, ondersteund door relevante jurisprudentie.

• Vergelijking Box 3-heffing met Werkelijk Rendement:  De eerste stap is het vergelijken van de box 3-heffing met het werkelijke rendement. Indien de heffing niet hoger is dan het werkelijke rendement, is er geen sprake van een schending van het EP EVRM.
• Betaalbaarheid van de Heffing uit Inkomen: Cruciaal is of de belastingplichtige de heffing kan voldoen uit zijn inkomen zonder onder de bijstandsnorm te komen. Indien dit niet mogelijk is, en de belastingplichtige moet interen op zijn vermogen, kan dit duiden op een individuele en buitensporige last.
• Jurisprudentie en Rechtspraak: Uit arresten van de Hoge Raad en lagere rechtspraak zijn richtlijnen af te leiden voor de beoordeling van een individuele en buitensporige last. Deze jurisprudentie benadrukt het belang van de gehele financiële situatie van de belastingplichtige.
• Individuele Last Zwaarder dan Algemeen: Een individuele en buitensporige last is aanwezig als deze last zich sterker laat voelen dan in het algemeen. Dit vereist een beoordeling van de specifieke feiten en omstandigheden van het geval.
• Werkelijk Rendement Definitie: Het werkelijke rendement omvat direct genoten inkomsten, gerealiseerde en ongerealiseerde vermogensmutaties. De staatssecretaris en parlementaire behandelingen bieden hierover duidelijkheid.
• Rendement en Fiscaal Partnerschap: Bij fiscaal partnerschap moet gekeken worden naar de totale vermogenspositie en het gezamenlijke werkelijke rendement, in vergelijking met de gezamenlijke box 3-heffing.
• Gehele Financiële Situatie: De box 3-heffing moet in samenhang met de gehele financiële situatie van de belastingplichtige worden bekeken. Dit omvat inkomen uit alle boxen en de totale vermogenspositie.
• Interingstoets: De interingstoets speelt een rol bij de beoordeling. Indien de belastingplichtige moet interen op zijn vermogen om de belasting te voldoen, kan dit wijzen op een individuele en buitensporige last.
• Inkomen onder Bijstandsnorm: Als het inkomen door het betalen van de belasting onder de bijstandsnorm belandt, kan dit een indicatie zijn van een individuele en buitensporige last.
• Overige Omstandigheden en Eigen Handelen: Het eigen handelen van de belastingplichtige en overige omstandigheden kunnen ook relevant zijn bij de beoordeling.
• Bewijslast: De bewijslast dat sprake is van een individuele en buitensporige last ligt bij de belastingplichtige. Deze zal aannemelijk moeten maken dat van een dergelijke last sprake is.

Deze aspecten vormen de kern bij het beoordelen van een individuele en buitensporige last in box 3. Het is van belang dat belastingplichtigen en adviseurs zich bewust zijn van deze criteria en de relevante jurisprudentie bij het beoordelen van hun situatie.

Box 3 wijziging 2023 en 2024

Het tarief in box 3 wordt verhoogd van 32% naar 36% in 2024. Het tarief blijft dan in 2025 ook 36%. Het heffingsvrije vermogen van € 57.000 per belastingplichtige blijft in 2023 en 2024 gelijk. Het nieuwe box 3 stelsel is uitgesteld tot 2027. Tevens zijn er nog een paar kleinere wijzigingen per 2023 / 2024, de belangrijkste:

1. Vermogen binnen een VvE (vereniging van eigenaren) wordt gezien als spaarsaldo (en niet als overige bezitting). Bezittingen in box 3 worden gezien als banktegoeden (fictief rendement 0,36%) of overige bezittingen (fictief rendement 6,17% in 2023). Dit geldt per 2023.
2. Vermogen op de derdenrekening bij de notaris wordt gezien als spaarsaldo (per 2023)
3. Onderlingen vorderingen en schulden tussen ouders en kinderen kunnen een probleem opleveren. Het forfaitaire rendement op vorderingen bedraagt 6,17% en voor schulden 2,46% (cijfers 2023). Bij onderlinge vorderingen en schulden (ouders / kinderen en fiscale partners) zou dit oneerlijk zijn. De vorderingen en schulden worden per 2023 gedefiscaliseerd. Dit kan ook plaatsvinden door verrekenbeding bij huwelijkse voorwaarden.

• Tip: als het werkelijke rendement lager is dan het forfaitarie rendement maak dan bezwaar tegen uw aanslag inkomstenbelasting.

Nieuwe online aangifte inkomstenbelasting 2021

Er komt op korte termijn een nieuwe versie van de online aangifte inkomstenbelasting over 2021. Door de vermogensverdeling hierin aan te passen, kunnen belastingplichtigen met grotere vermogens een substantieel voordeel behalen. Als u uw aangifte inkomstenbelasting 2021 al heeft ingediend, kunt u probleemloos een nieuwe aangifte inkomstenbelasting over 2021 indienen. Door het zogenaamde kerstarrest van de Hoge Raad stond de vermogensrendementsheffing niet juist in uw vooraf ingevulde aangifte inkomstenbelasting over 2021. Door tijdsgebrek kon de Belastingdienst dit niet meer tijdig aanpassen, dit is dus nu wel gebeurd. In het nieuwe programma is de forfaitaire spaarvariant in de software ingevoerd. Deze variant is ontwikkeld (nog geen wet) als tijdelijke maatregel.

Als de aanslag door de spaarvariant hoger uit zal vallen, wordt dit niet 'in rekening gebracht' door de Belastingdienst.

Verschil oude en nieuwe aangifte inkomstenbelasting 2021

Fiscale partners kunnen door een herziene verdeling van het vermogen een (substantieel) voordeel behalen. Dit komt omdat het oude systeem uitging van een veronderstelde verdeling van spaar- en belegd vermogen. De nieuwe berekening kijkt naar de werkelijke mix van uw vermogen. De Belastingdienst gebruikt in beide berekeningen wel veronderstelde rendementen op sparen of beleggen. Het oude systeem ging er vanuit dat een belastingplichtige meer zou beleggen dan sparen. Als een belastingplichtige dus meer spaart dan hij / zij zou beleggen, kan de berekening voordelig uitpakken. Het voordeel kan oplopen tot duizenden euro's (bij hogere vermogens).

Noot fiscaal jurist inzake box 3

Er zal de komende jaren nog veel worden geschreven en gepraat over de box 3 heffing. Om het voordeel voor bovenstaande te verkrijgen, kunt u niet achterover leunen. U moet zelf een optimale verdeling van het vermogen in de nieuwe software aangeven. De meeste softwarepakketten zullen dit ook automatisch (gaan) doen. Het pakket van de Belastingdienst kan deze verdeling al wel verwerken. Heeft u vragen of opmerkingen over de box 3 heffing? Neem gerust contact op met één van onderstaande adviseurs.

DJ