De belastingschuld verjaart na 5 jaar
Wij krijgen veel vragen over het verjaren (of niet) van belastingschulden. In dit artikel een helder overzicht van de stand van zaken en de jurisprudentie over dit onderwerp. De algemene verjaringstermijn bedraagt 20 jaar. Voor overeenkomsten is dit veelal 5 jaar (Consumentenkoop 2 jaar). Maar hoe zit het met belastingschulden? Een belastingschuld verjaart 5 jaar na de dag volgende op die waarop de laatste akte van vervolging ter zake van die belastingaanslag aan de belastingschuldige is betekend (afdeling 4.4.3 Awb).
Belastingadvies of vrijblijvende offerte
Belastingen is voor particulieren of ondernemers niet altijd het meest leuke onderdeel. Ons team van ruim 20 fiscale specialisten (belastingadviseur en/of fiscaal juristen) nemen u graag mee in de wondere wereld van het fiscale advies, uw aangifte, een fiscale procedure en/of begeleiding van een boekenonderzoek. Wij adviseren u, onderhouden het contact met de Belastingdienst en adviseren u (pro) actief en vlot tegen vaste tarieven.
Vrijblijvende offerte of vraag? |
Tijdig opleggen aanslagen
Iedereen moet belasting betalen. Daarvoor gelden wettelijk regels. In het belastingrecht kennen we een strikt onderscheid tussen twee fases.
- Eerst moet worden vastgesteld waarover en hoeveel u belasting moet betalen. Dat noemen we de heffing en gebeurt door de (belasting-)Inspecteur. Daarbij gelden termijnen.
- Zo moet een aanslag in de inkomstenbelasting worden opgelegd binnen 3 jaar.
- Navorderen kan tot 5 jaar en in buitenlandsituaties 12 jaar (eventueel te verlengen met de uitsteltermijn).
Haalt de Inspecteur die termijn niet, dan is het einde oefening en kan hij geen belasting meer heffen. Daarover gaat dit artikel niet.
Tijdig innen van belasting door de Belastingdienst
Dit artikel gaat over de tweede fase van het proces: de inning van belastingen.
Ook de inningsfase is omgeven met wettelijke regels. Als de belastinginspecteur heeft vastgesteld waarover en hoeveel belasting u moet betalen, geeft hij die gegevens door aan de (belasting-)Ontvanger. Die ontvanger stuurt u het aanslagbiljet (met de beruchte acceptgiro). U wordt dan van belastingplichtige ineens belastingschuldige. Voor de inning van de uit dat biljet blijkende belastingschuld staan ook termijnen. Als die niet worden gehaald, is sprake van verjaring.
Verjaring van belastingschulden na 5 jaar
De verjaringstermijn is geregeld in de Algemene Wet Bestuursrecht (Awb) en de Invorderingswet. Een belastingschuld is verjaard nadat de betalingstermijn met 5 jaar is verstreken (artikel 4:104 AWB). Er is een specifieke regeling voor het geval dat uitstel van betaling is gegeven. De verjaringstermijn wordt dan verlengd met de periode dat uitstel van betaling is verleend (artikel 4:111 AWB). Uitstel van betaling schort aldus de verjaring op.
De artikelen 4:105 en 4:106 van de Awb bepalen evenwel dat de verjaring wordt gestuit door een daad van rechtsvervolging overeenkomstig artikel 3:316, lid 1, van het Burgerlijk Wetboek (hierna: BW), door erkenning van het recht op betaling, een aanmaning als bedoeld in artikel 4:112 van de Awb, een beschikking tot verrekening of een dwangbevel dan wel door een daad van tenuitvoerlegging van een dwangbevel.
De Ontvanger kan voorkomen dat een belastingaanslag verjaart. Dat noemen we stuiting (artikel 27 invorderingswet). Dat kan bijvoorbeeld door een brief waarin hij zich ondubbelzinnig zijn recht op betaling voorhoudt of een aantal andere manieren (artikel 4:105 of 4:106 AWB). Dan begint de 5-jaarstermijn opnieuw.
Bewijzen ontvanger dat tijdig is gestuit
5 Jaar is een vrij lange termijn en niemand heeft in het hoofd wanneer een belastingaanslag nu precies op opgelegd, wanneer die betaald had moeten zijn en of en nog uitstel van betaling is verleend, of de Ontvanger ooit heeft gestuit en wanneer dan. Als de verjaringstermijn in beginsel is verstreken (5 jaar na afloop van de laatste betalingstermijn), is het aan de Ontvanger te bewijzen dat hij binnen de verjaringstermijn op enigerlei wijze de verjaring heeft gestuit, zie hiertoe de uitspraak van het Gerechtshof in 2022.
Natuurlijke verbintenis en verjaring belastingschulden
Hiervoor zagen we dat een belastingschuld is verjaard nadat de betalingstermijn met 5 jaar is verstreken. De belastingschuld is daarmee echter niet volledig verdwenen. Na verjaring blijft een zogenaamde natuurlijke verbintenis bestaan. Daarop mag de Belastingdienst niet meer actief aanmanen of invorderen. Ook mag de Belastingdienst niet verrekenen met eventuele teruggaven.
Let op! Indien echter de belastingschuldige na verjaring de belastingschuld desondanks betaalt, geldt deze betaling niet als onverschuldigd. Dat (gevoelsmatig) teveel betaalde krijgt u niet terug!
Opmerking fiscaal jurist inzake verjaring belastingschulden
Laat u goed adviseren indien u twijfelt of een belastingschuld verjaard is en ga niet direct tot betaling over. Ondanks de vele mogelijkheden om de verjaring te stuiten, komt het met enige regelmaat voor dat belastingplichtigen een succesvol beroep doen op verjaring. Vaak als gevolg fouten van de Belastingdienst. Bijvoorbeeld het niet goed vastleggen van verleend uitstel, waardoor achteraf niet aangetoond kan worden dat de verjaring is opgeschort.
Waarschuwing: als u nu niet meer helemaal in beeld heeft welke belastingschulden u nog open heeft staan en wellicht denkt tegen het einde van een verjaringstermijn te lopen, is het mogelijk om bij de Ontvanger een overzicht van openstaande belastingschulden op te vragen. Wees daarmee voorzichtig! U zult niet de eerste zijn waarbij prompt de ‘stuitingsbrieven’ binnen dwarrelen.
Bron verjaring belastingschulden
Gerechtshof d.d. 1 maart 2022 ECLI:NL:GHARL:2022:1678
Gerechtshof d.d. 13 december 2018 ECLI:NL:GHSHE:2018:5255
