Verzenden bezwaar en beroepschrift

Henk heeft tijdig digitaal beroep ingesteld tegen een uitspraak op bezwaar. De Rechtbank heeft het beroep niet ontvankelijk verklaard (8:54 AWB). Henk stelt dat het beroepschrift tijdig is ingediend, de rechtbank achtte die niet voldoende bewezen. De Hoge Raad is op 11 oktober 2024 (ECLI:NL:HR:2024:1423) van mening dat Henk slechts aannemelijk hoefte te maken dat het beroepschrift tijdig is verzonden. Kennelijk is het stuk niet door de Belastingdienst ontvangen.

Ontvangst of verzendtheorie bij fiscale procedures

Bij verzending per post is een bezwaar- of beroepschrift tijdig ingediend indien het voor het einde van de termijn ter post is bezorgd (soms gaat dit nu digitaal), mits het niet later dan een week na afloop van de termijn is ontvangen, aldus 6.9 lid 2 AWB. Als de Belastingdienst een stuk te laat heeft ontvangen is er vaak sprake van gedoe. Een beroep op de verschoonbare termijnoverschrijding is mogelijk als u aannemelijk maakt dat uw bezwaar of beroepschrift is verzonden. Het geniet daarom altijd de voorkeur om belangrijke documenten, zoals bezwaarschriften en beroepschriften aangetekend te versturen. Dat beroepschriften nu digitaal kunnen worden ingediend is hiertoe een mooie stap vooruit.

Noot fiscaal jurist inzake ontvangst en verzendtheorie

De Centrale Raad van Beroep heeft ook al eens gekeken naar de ontvangst en verzendtheorie bij bezwaar en beroepschriften (ECLI:NL:CRVB:2020:1207), hierbij speelt de AWB een belangrijke rol (ondermeer artikel 6:9 lid 2 AWB). Als het bezwaarschrift of (hoger)beroepschrift binnen de wettelijke termijn bij een bestuursorgaan ter post of digitaal is bezorgd én het niet later dan een week na afloop van de termijn is ontvangen, dan is het stuk toch tijdig ingediend, dit kan dus via verschillende postbedrijven en ook digitaal. In het verleden mochten poststukken enkel door PostNL worden verzonden, dit is op grond van een poolse procedure bij het Hof van Justitie (zaak C545/17) niet toegestaan. Kort en goed komen we tot het volgende;

Hier is een samenvatting van het artikel met bullets en enkele praktische tips:

• Problemen bij bezwaar en beroep: Termijnen voor bezwaar en beroep zorgen vaak voor problemen, vooral als burgers niet tijdig op de hoogte worden gebracht van een beschikking.
• Risico’s bij verzending: De overheid hanteert de "verzendtheorie" (iets is tijdig als het is verzonden), terwijl burgers de "ontvangsttheorie" moeten volgen (iets is tijdig als het is ontvangen), wat risico's voor burgers met zich meebrengt.
• Bewijslast bij verzending: De bewijslast van de verzending ligt bij de verzender. Voor burgers betekent dit dat zij vaak in een onmogelijke bewijspositie zitten als zij moeten bewijzen dat iets niet is ontvangen.
• Betrouwbaarheid van post en elektronische verzending: Aangetekende verzending biedt geen garantie van de inhoud en de betrouwbaarheid van reguliere post blijft een punt van zorg. Fax wordt nog steeds als een veilige optie gezien, ondanks pogingen van de Belastingdienst om het gebruik te ontmoedigen. Gelukkig kunnen beroepschriften digitaal worden ingediend en wordt ook de        e-mail steeds vaker gebruikt.
• Bekendmaking van beschikkingen: De verzend- en ontvangstregels bij beschikkingen zijn voor burgers nadelig, aangezien de overheid vaak vertrouwt op de dagtekening van verzending in plaats van ontvangst.
• Jurisprudentie over ontvangst: Rechters zijn terughoudend in het accepteren van claims over niet-ontvangen stukken, tenzij er overtuigend bewijs is dat de stukken daadwerkelijk niet zijn ontvangen en/of zijn verzonden, zie ook de uitspraak van de Hoge Raad die hier is behandeld.

Tips bij ontvangen en verzenden van stukken

• Gebruik aangetekende post: Overweeg altijd om belangrijke stukken aangetekend te versturen, hoewel dit geen garantie biedt over de inhoud van de verzending. Verstuur beroepschriften zoveel mogelijk digitaal en bezwaarschriften ook per e-mail met ontvangst en leesbevestiging.
• Bewaar verzendbewijzen: Houd verzendbewijzen zorgvuldig bij, bijvoorbeeld een verzendjournaal bij faxverzending, om bewijs te kunnen leveren in geval van een geschil.
• Elektronische opties: Maak, indien toegestaan, gebruik van elektronische communicatie (zoals fax, mail of uploaden) die een verzendbewijs levert.
• Let op ontvangstbevestigingen: Vraag om ontvangstbevestigingen als je elektronische stukken verstuurt. Dit kan helpen om aan te tonen dat een document correct is afgeleverd.