FIOD waarschuwing voor notarissen en Plof BV

Notarissen spelen een belangrijke rol in het waarborgen van de integriteit van het financiële en juridische systeem. In april 2024 hebben de Belastingdienst, de FIOD en het Bureau Financieel Toezicht (BFT) een memo uitgebracht waarin notarissen worden gewaarschuwd voor de risico's van grensoverschrijdende btw-fraude en andere vormen van fraude door middel van de oprichting van zogenoemde ‘plof-BV’s’ (ploffers). In dit artikel zullen we de kenmerken van zogenaamde ploffers bespreken, evenals de rol van de notaris en de risico-indicatoren die notarissen in acht moeten nemen om betrokkenheid bij fraude te voorkomen.

Wat zijn Plof BV's

Ploffers zijn BV's die worden opgericht met het specifieke doel om grensoverschrijdende btw-fraude of andere vormen van belastingfraude te plegen. Een kenmerkend aspect van een ploffer is dat de bestuurder of aandeelhouder vaak een katvanger is, wat betekent dat deze persoon slechts een front is om de werkelijke fraudeurs buiten beeld van de autoriteiten te houden. Zodra de fraude wordt ontdekt, biedt de katvanger geen verhaal, waardoor de daadwerkelijke fraudeurs buiten schot blijven. Dit kan leiden tot aanzienlijke financiële schade, vaak oplopend tot miljoenen euro's per BV.

Rol van de Notaris bij signaleren BTW fraude

De Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB) en het BFT veel aandacht besteed aan de naleving van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) en de Wet op het notarisambt (Wna) met betrekking tot de oprichting van rechtspersonen, vennootschappen en aandelenoverdrachten. De diepgang van het cliëntenonderzoek door de notaris is afhankelijk van het risico en de aard van de transactie. Bij een verhoogd risico wordt van de notaris verwacht dat deze grondiger onderzoek verricht. De Handleiding Wwft van de KNB en de specifieke leidraad Wwft van het BFT bieden veel aanwijzingen waarop notarissen extra alert moeten zijn.

Risico-Indicatoren voor notarissen bij katvangers of Plof BV

Om notarissen te helpen de oprichting van ploffers te herkennen en te voorkomen, zijn er diverse risico-indicatoren opgesteld. Deze indicatoren zijn niet uitputtend, maar dienen als leidraad om verdachte situaties te identificeren:

1. Aanbrengmethode van de nieuwe klant: Hoe is de klant bij de notaris terechtgekomen? Het is risicovol als dit via een tussenpersoon is gebeurd of als dit niet logisch lijkt gezien de woonplaats van de bestuurder of het vestigingsadres van de BV.
2. Betrokkenheid van juridische platforms: Bij de oprichting van de BV kan het risicovol zijn als de notaris geen zicht heeft op de uitgevoerde werkzaamheden, informatie en communicatie door anderen.
3. Volmachten: Het is risicovol als volmachten niet ten overstaan van de notaris zelf zijn getekend maar door een ander.
4. Betaalwijze van de oprichting: De oprichting is risicovol als deze niet wordt betaald door of vanaf de rekening van de aandeelhouder/bestuurder of als de notaris geen zicht heeft op de betaling.
5. Businessplan en betaling bestuurder: Is er een businessplan voor de BV? Hoe gaat de bestuurder betaald worden? Zijn er (intentie)overeenkomsten met opdrachtgevers en is er een boekhouder of belastingadviseur betrokken? Is het business plan geloofwaardig?
6. Risicovolle handelsbranches: Let op risicovolle branches zoals de handel in auto’s, elektronica en dranken.
7. Persoonlijke bijzonderheden bestuurder/aandeelhouder: Let op kwetsbare personen, personen zonder vaste woon- of verblijfplaats, personen met meerdere bedrijven op hun naam, of personen die niet woonachtig zijn in Nederland.
8. Bestuursverboden en faillissementsverslagen: Controleer of de oprichter een bestuursverbod heeft of voorkomt in faillissementsverslagen of voorkomt op rechtspraak of andere openbare bronnen.
9. Zelfregistratie bij de KvK: Het is risicovol als de inschrijving en deponering van stukken bij de KvK door de oprichter zelf wordt gedaan in plaats van door de notaris.
10. Gebruik van tussenpersonen: Het is risicovol als er sprake is van een tussenpersoon of vertegenwoordiger van de bestuurder/aandeelhouder zonder goede reden.
11. Kennis van bestuurder/aandeelhouder: Wat weet de bestuurder/aandeelhouder over de (grensoverschrijdende) activiteiten van de onderneming? Het is risicovol als de bestuurder/aandeelhouder geen antwoorden heeft op eenvoudige vragen over de bedrijfsactiviteiten.
12. Profiel en achtergrond bestuurder/aandeelhouder: Onderzoek het adres, betrokkenheid bij andere BV’s en online zoekresultaten.
13. Vestigingsadres van de BV: Is het adres logisch en geschikt voor de activiteiten die de BV gaat verrichten?

Conclusie nader onderzoek notaris bij plof BV

Notarissen dienen zorgvuldig te werk te gaan bij de oprichting van BV’s om te voorkomen dat zij ongewild betrokken raken bij grensoverschrijdende btw-fraude of andere vormen van fraude. Door aandacht te besteden aan de genoemde risico-indicatoren kunnen notarissen hun rol als poortwachters effectief vervullen en bijdragen aan de integriteit van het financiële en juridische systeem.

Notarissen worden geadviseerd om bij twijfel of bij het constateren van meerdere risico-indicatoren nader onderzoek te doen en indien nodig de dienst op te schorten of te weigeren. Daarnaast moet een melding van een ongebruikelijke transactie worden gedaan bij FIU-NL.

Door proactief en zorgvuldig te handelen, kunnen notarissen een belangrijke bijdrage leveren aan het voorkomen van fraude en het beschermen van de integriteit van ons rechtssysteem.