Is onbelast wegstrepen schuld aan uw B.V. mogelijk?
In de media is de laatste tijd veel aandacht besteed aan een fiscaal adviesproduct, waarbij een rekening-courantschuld van een directeur-grootaandeelhouder (DGA) aan zijn B.V. zonder belastingheffing en boetes (gedeeltelijk) kan worden "weggestreept". Aanleiding hiervan was een item in een uitzending van het programma Business Class van Harry Mens, waarin een belastingadviseur uitlegt dat het probleem van een schuld aan de B.V. eenvoudig en zonder belastingheffing en boetes kan worden opgelost. Klinkt simpel, maar is het zeker niet.
In de fiscale DGA-praktijk wordt nu veel gespeculeerd over de juistheid van dit advies en de eventuele nadelige gevolgen en risico's voor de DGA en zijn adviseur.
Uitgangspunt: schuld aan de B.V. niet laten oplopen
Het komt in de praktijk met enige regelmaat voor dat een DGA een jaarlijks oplopende schuld aan zijn B.V. heeft. Het verdient altijd de voorkeur om een dergelijke rekening-courantschuld niet te laten oplopen, maar juist af te lossen. Het geeft de Belastingdienst immers aanleiding om dit te corrigeren door te stellen dat het bedrag al door de DGA in privé genoten is (loon, dividend). Ook kan dit vervelende gevolgen hebben voor uw pensioen in eigen beheer (afkoop van deze verplichting kost u 72%, namelijk 52% belasting verhoogd met 20% revisierente). Ook kan dit leiden tot een vervelende en vervroegde discussie over de omvang van uw gebruikelijk loon. Tevens moet er rente worden berekend, die u in privé niet kunt aftrekken. Tenslotte zal in geval van een faillissement de curator de vordering bij u opeisen. Kortom: als uw adviseur u hierover niet adviseert, is het voor u van belang om dit aan de orde te stellen.
Let wel: een vorm van een lening, vastgelegd in een leningsovereenkomst en onder zakelijke condities verstrekt hoeft geen probleem te zijn, maar laat dit wel even toetsen.
U heeft een schuld aan uw B.V.
Als u een forse schuld aan uw B.V. heeft, zal het vaak op enig moment een probleem worden om deze af te lossen. Terugbetalen vanuit privé is vaak niet mogelijk en het uitkeren van dividend kost direct (veel) belasting. Stel dat u een schuld aan de B.V. heeft ter grootte van € 100.000, dan moet u een bruto dividenduitkering van € 133.333 uitkeren, waarover € 33.333 belasting moet worden betaald. Vaak zijn de liquiditeiten niet voorhanden, maar vaak laat men het op zijn beloop. Daar ontstaan de problemen.
Wegstrepen mogelijk?
De stelling is dat in sommige gevallen de verstrekte lening niet moet worden gezien als een zakelijke lening, maar als een onzakelijke vorm van geldverstrekking door de B.V. aan haar DGA. Er moet sprake zijn van een schijnlening. Een gewone lening zal worden terugbetaald, maar bij een schijnlening is deze terugbetaling van meet af aan zeer dubieus. Het gevolg is dat het bedrag van de lening als uitdeling van dividend kan of als loon zal worden aangemerkt. Als aannemelijk is dat er sprake is van een schijnlening en daarbij de mogelijkheid om na te vorderen door de Belastingdienst door tijdsverloop is verstreken, is het standpunt dat deze schuld met een eenvoudige journaalpost kan worden weggestreept tegen (1) het eigen vermogen, dan wel (2) de pensioen- of stamrechtreserves.
Wat zijn de risico's van dit wegstrepen?
De aanslagen over de betreffende jaren moeten definitief zijn vastgesteld. De Belastingdienst heeft echter sinds 2010 ruimere navorderingsmogelijkheden, waardoor er toch kan worden nagevorderd als er sprake is van kwader trouw of een redelijkerwijs kenbare fout. De Belastingdienst zal bij dit soort acties vanzelfsprekend alle registers opentrekken om deze onbelaste vrijval te voorkomen en een lange bezwaar- en beroepsprocedure ligt in het verschiet. Daarbij komt dat het risico bestaat dat men afkoop van pensioen gaat stellen, met alle gevolgen van dien.
Ook is het de vraag wanneer de verkapte dividenduitkering heeft plaatsgevonden en of er ook mutaties zijn geweest in recentere jaren. Het is ook maar de vraag of er wel een vereiste juiste aangifte is gedaan. Ook leidt dit tot een aansprakelijkheidsrisico voor de adviseur op grond van de vierde tranche AWB. Kortom, er zijn veel beren op de weg.
Tenslotte ... de ethiek
Veel fiscaal adviseurs zullen terughoudend zijn met de uitvoering van dit soort advisering, vanwege de ethische norm. De vraag die bijvoorbeeld door prof.dr.mr. Edwin Heithuis van de Universiteit van Amsterdam wordt gesteld is, of dit soort advisering niet in strijd is met de eer en waardigheid van het beroep. We hebben het immers over herstel van fiscaal nadelige situaties die de betreffende DGA, al dan niet bewust, wel zelf heeft veroorzaakt. Wellicht toch maar kiezen voor een elegante oplossing!
Wat is ons advies
In beginsel zijn er situaties denkbaar waarin men het best het standpunt van de onzakelijke lening en onbelaste vrijval zou kunnen innemen. Zeker als het een reactie is op een reeds ingenomen standpunt van de Belastingdienst bij een controle, dat er sprake is van een uitdeling. De vraag is of het wenselijk is om echter pro-actief het standpunt in te nemen dat er sprake is van verkapt dividend. Wellicht zijn er alternatieven die uiteindelijk ook tot een voor de DGA aanvaardbaar resultaat leiden. Denk aan het geven van zekerheid, een zakelijke rente en een aflossingsschema. Dit alles is zeer afhankelijk van uw specifieke situatie. Wij bespreken dit uiteraard graag met u.
Onderstaand nog enkele artikelen over dit onderwerp,lees ook dit artikel over het interne memo van de Belastingdienst.
