Pensioen in de BV en kwijtschelding rekening courant vordering

Deze casus is redelijk complex maar ook weer niet. Een DGA heeft een BV opgericht en tevens bij deze BV een lijfrente en een pensioen bedongen. Tevens heeft de DGA geld van zijn BV geleend, deze vordering loopt redelijk op in de periode 2002 - 2013, dit tot ruim 1 miljoen euro. In 2014 wordt de vordering van de BV op de DGA afgewaardeerd. Voor de inspecteur is dit de reden om aanslagen inkomstenbelasting opgelegd. Het inkomen in box 1 en box 2 wordt gecorrigeerd. De inspecteur stelt dat de BV de vordering op de DGA heeft kwijtgescholden, hierdoor zijn de pensioen en lijfrente verplichtingen niet meer gedekt, derhalve is sprake van box 1 heffing.

De rechtbank d.d. 11 juni 2021 ECLI:NL:RBGEL:2021:2929 geeft de inspecteur gelijk, er is sprake van afkoop van het pensioen. De DGA gaat in beroep. Het Gerechtshof Arnhem Leeuwarden d.d. 22 november 2022 ECLI:NL:GHARL:2022:10085 stelt dat de vordering civielrechtelijk nog gewoon bestaat, dat van kwijtschelding geen sprake is en dat de BV enkel een voorziening heeft getroffen voor de vordering op de DGA. Er is - volgens het Gerechtshof - dan ook geen sprake van een kwijtschelding.
De inspecteur stelt ook nog dat de vordering op de DGA voorwerk van zekerheid is geworden, dit impliceert afkoop en box 1 heffing. Inspecteur twijfelt of de DGA de schuld überhaupt kan aflossen, hiermee heeft het vermogen de BV definitief verlaten (dus winstuitdeling en box 2 heffing). Het hof kijkt er redelijk praktisch naar, de DGA heeft recht op een pensioenuitkering en deze kan worden verrekend of voldaan via de rekening courant vordering van de BV op de DGA. De Hoge Raad d.d. 31 januari 2025 ECLI:NL:HR:2025:145 verwijst de zaak naar de prullenbak via artikel 81 RO.

Noot fiscaal jurist inzake afkoop pensioen en rekening courant vordering DGA

Een vordering afwaarderen wil nog niet zeggen dat deze civielrechtelijk ook weg is. Deze belangrijke conclusie is terecht. Kennelijk heeft de BV goede argumenten om de vordering af te waarderen (goedkoopmansgebruik). Van afkoop en een winstuitdeling is in deze casus geen sprake. Dit ging ook al mis in arrest van de Hoge Raad d.d. 13 januari 2023 ECLI:NL:HR:2023:26, deze zaak is echter verwezen.

De Hoge Raad vernietigde de hofuitspraak op het onderdeel "de geldlening kan niet meer worden terugbetaald dus is sprake van een uitdeling", omdat het hof geen verschil had gemaakt tussen onttrekkingen die plaatsvinden op het moment waarop de bv geldmiddelen ten titel van lening aan haar aandeelhouder verstrekt, en onttrekkingen die pas later plaatsvinden doordat een vennootschap de vordering vrijwillig prijsgeeft. Als het om prijsgeven gaat, had het gerechtshof bovendien moeten vaststellen en motiveren dat en tot welk bedrag de bv haar vordering in 2010 vrijwillig heeft prijsgegeven.

We zien in de praktijk veel pensioen BV's die zijn "leeggehaald" door de DGA. De wet excessief lenen zorgt er sinds enkele jaren wel voor dat de rekening courant schuld maximaal € 500.000 mag bedragen. De discussie over de vraag of er al dan niet sprake is van een verkapte winstuitdeling worden hiermee overzichtelijker, van alles boven de € 500.000 is hiervan sprake. Het mooiste zou zijn dat dergelijke situaties in vooroverleg met de Belastingdienst kunnen worden opgelost, dit loopt niet altijd even lekker. Het zou goed zijn dat het ministerie met beleid komt hoe met dergelijke situaties moet worden omgegaan. Heeft u vragen? Mail ons gerust via onderstaand formulier.