De vragenbrief van de Belastingdienst

De blauwe enveloppen van de Belastingdienst leveren vaak de nodige stress op. Als na opening blijkt dat het geen aanslag is, daalt de hartslag. Om meteen weer te stijgen, omdat het een vragenbrief blijkt te zijn.

Wat te doen bij vragenbrief Belastingdienst

De Belastingdienst krijgt bergen gegevens binnen. De belangrijkste stromen zijn de aangiften, de automatische verstrekking van gegevens door banken en de opgaven van de werkgever. Maar er is veel meer. Soms zijn die gegevens voor de Belastingdienst niet helemaal duidelijk, op het eerste gezicht tegenstrijdig of niet direct te plaatsen of te verifiëren.

Alle informatie in uw vooraf ingevulde aangifte komt binnen vanuit diverse instanties, maar er zijn natuurlijk ook allerlei systemen aan elkaar gekoppeld en de Belastingdienst kan ook klikbrieven, informatie uit het buitenland of informatie van derden ontvangen. In de nabije toekomst krijgt de Belastingdienst ook automatisch informatie van digitale platformen (vanaf 2023 / DAC 7 wetgeving) en over cryptomunten (2024 / DAC 8).

Om alles helder te krijgen, heeft de Belastingdienst vergaande bevoegdheden. De belangrijkste wettelijke bepalingen zijn opgenomen in een eigen afdeling van de Algemene wet inzake rijksbelastingen (Awr). Die heeft dan ook een duidelijke naam: ‘ Verplichtingen ten dienste van de belastingheffing’.

Alles wat van belang kan zijn voor uw eigen belastingheffing moet je aanleveren als de Belastingdienst daarnaar vraagt (artikel 47 Awr). Dat geldt ook voor derden (als ze administratieplichtig zijn) als aan hen gegevens over u worden gevraagd.

Het niet aanleveren van de gevraagde gegevens kan ernstige gevolgen hebben. Uiteindelijk kan dat leiden tot de verplichting dat u moet bewijzen dat uw aanslag te hoog is. Bijna onmogelijk. Dit nog los van de mogelijke sancties (boetes of zelf strafvervolging).

Neem de brief dus serieus!

Wat wil de Belastingdienst nu eigenlijk weten in de vragenbrief?

De vragenbrief kan zien op een specifiek element van uw aangifte, maar doorgaans is die zeer uitgebreid en betreft meerdere jaren en belastingsoorten. Bij ondernemers vaak een combinatie van inkomstenbelasting en vennootschapsbelasting, aangevuld met loonbelasting en omzetbelasting.

Die brij aan gegevens levert vaak nog niet de informatie op die direct bruikbaar is. Die gegevens moeten worden uitgezocht. Om het (ook uzelf) makkelijker te maken, kunt u contact zoeken met de Belastingdienst en doorvragen wat ze nu werkelijk willen weten of onderzoeken. Dat levert gerichtere vragen en meer duidelijkheid op. Gegevens waar ze toch niets mee doen kunnen achterwege blijven. Effectiever en efficiënter. En eerder van het gedoe af.

Hulp belastingadviseur bij vragenbrief Belastingdienst

De adviseur ‘verstaat’ de taal van de Belastingdienst en kan dus doelgerichter mee de vragen beantwoorden en het kaf van het koren scheiden. De vragenbrieven lopen daarom vaak via de adviseur.

De adviseur moet er wel scherp op zijn. Deze moet toetsen wat de Belastingdienst vraagt en mag vragen. Belangrijk hierbij is of de informatie wel fiscaal relevant is.

Maar belangrijk is ook dat de adviseur naar zijn eigen rol kijkt. De adviseur heeft een vertrouwensrelatie met de klant en voelt een vertrouwensrelatie met de Belastingdienst. Dit laatste hoeft niet altijd in het belang te zijn van de klant, maar dit terzijde.

De adviseur heeft doorgaans meerdere klanten uit dezelfde branche. Dat brengt mee dat hij ook over meer informatie kan beschikken van de klant zelf. Bijvoorbeeld informatie van concurrenten, branchegegevens, gegevens van afnemers of leveranciers of boze ex-echtgenoten. Het is zeer de vraag of de Belastingdienst die gegevens mag opvragen. Het zijn immers geen gegevens van de belastingplichtige zelf (47 Awr) en de adviseur kan - juist door de vertrouwensrelatie - ook niet worden aangemerkt als een ‘echte’ derde (53 Awr).

Die vertrouwensrelatie werd in het verleden altijd gerespecteerd. De via de adviseur lopende vragenbrieven moeten dan ook heel precies worden beoordeeld of ze geen vragen bevatten inzake de gegevens en wetenschap van de adviseur. Deze moet dan op de rem trappen. Ook moet hij er alert op zijn dat hij geen eigen gegevens verstrekt uit serviceoogpunt of dat het nu eenmaal in het dossier zit.

Adviezen hoeven nooit verstrekt te worden, maar ga als adviseur ook zeer prudent om met ‘overige gegevens’. Sleep die naar de folder ‘advies’ of ‘vertrouwelijk’.

Over wie worden vragen gesteld in de vragenbrief van de Belastingdienst?

Bij ondernemers met een eigen bv komt het vaak voor dat de vragen betrekking hebben op zowel het inkomen van de ondernemer als directeur van zijn bv, als op de bv zelf. Sommige belastingambtenaren maken er dan een gewoonte van om identieke brieven te sturen aan de directeur en aan de bv. Dan wordt informatie over de bv en de directeur gevraagd onder verwijzing naar de verplichtingen van artikel 47 Awr en artikel 53 Awr, onder de toevoeging ‘voor zover van toepassing’.  Bovendien wordt dan gedreigd met informatiebeschikkingen (met omkering van de bewijslast).

Daarbij wordt ten onrechte de suggestie gewekt dat de directeur als privé persoon ook verplicht is informatie te verstrekken over de bv. Dat is onjuist. De directeur is geen administratieplichtige, dus hij hoeft geen gegevens over derden (zijn eigen bv) te verstrekken (artikel 53 Awr mist toepassing).

Mogen wij u adviseren of helpen bij een vragenbrief?

Ga nooit alleen een gesprek aan en / of geef antwoorden op vragen welke volgens u onschuldig zijn. Fiscaliteit is een vak en vragen worden veelal niet zomaar gesteld. Daarnaast moet de gevraagde informatie fiscaal relevant zijn voor uw belastingheffing. Is dat niet het geval, dan rust op u niet de verplichting de gevraagde informatie te verstrekken. U zult niet de eerste zijn die veel te veel vragen heeft beantwoord en hierdoor een groot probleem veroorzaakt. Het is van essentieel belang dat de vragen goed worden beoordeeld en dat deze niet suggestief zijn en / of duiden om veel meer wetenschap (of een ander doel) bij de Belastingdienst. Vragen die berusten op het verkrijgen van fiscaal relevante feiten mogen altijd worden gesteld, maar vaak gaat het veel verder.

Als u onjuist of niet relevante vragen zou beantwoorden, levert u de inspecteur 'gratis' extra informatie, welke weer nieuwe vragen tot gevolg kan hebben. De niet relevante antwoorden welke door u zijn gegeven worden altijd gebruikt in een nader onderzoek en dit is op dat moment ook rechtens. We zien nog te vaak dat belastingplichtigen - door onwetendheid of de gedachte "ik heb niets te verbergen" - meewerken aan hun eigen 'veroordeling . Vragen staat immers vrij en antwoorden hoeft niet altijd.

Krijgt u een vragenbrief, neem dan contact op met één van onze specialisten. Die kunnen een hoop stress wegnemen, duiding geven en de beantwoording efficiënt in goede banen leiden. Ook weten onze fiscaal juristen precies welke informatie wel en niet mag worden gevraagd en kunnen zij - indien gewenst - eerst een overleg met de Belastingdienst voeren.