Volop
vragen over belasting op bitcoin: ’Grote uitdaging voor Belastingdienst’
AMSTERDAM
- Zo’n twee miljoen Nederlanders bezitten cryptovaluta. Mensen die een
leuke som aan digitale munten in hun bezit hebben, zijn verplicht om de
Belastingdienst daarvan op te hoogte te stellen (
fiscaliteit
en crypto). Maar rondom de belasting over cryptovaluta zijn nog een
hoop vragen. „Het is een van de grootste uitdagingen voor belastingdiensten
wereldwijd.”
Nieuwe
DAC8 wetgeving voor crypto in Nederland
Het
Ministerie van Financiën heeft
een wetsvoorstel ingediend om de Europese
DAC8-richtlijn in de Nederlandse wet te implementeren,
waarmee aanbieders van cryptodiensten vanaf 1 januari 2026 verplicht worden
om gebruikersgegevens te verzamelen, controleren en delen met de Belastingdienst.
Dit moet belastingontwijking en -ontduiking tegengaan. De gegevens worden
jaarlijks gedeeld met andere EU-lidstaten en, door implementatie van het
CARF, ook met niet-EU-landen die hieraan meedoen. Voor cryptobezitters
verandert er niets; zij moeten al aangifte doen. De consultatie loopt tot
21 november, met indiening van het voorstel in het tweede kwartaal van
2025. Relevante documenten :
Zo’n twee miljoen Nederlanders bezitten cryptovaluta.
„Cryptovaluta
zijn momenteel aan het zicht van de Belastingdienst onttrokken”, stelt
fiscaal jurist Marco Bik van Jongbloed Fiscaal Juristen.
(crypto
nog melden in uw aangifte?) Heb je als Nederlander meer dan €57.000
(of €114.000 met fiscaal partner) aan vermogen en bestaat een deel daarvan
uit bitcoins of andere cryptomunten? Dan moet je dat opgeven bij je aangifte.
Maar voorlopig is de fiscus daarvoor nog puur afhankelijk van de goede
wil van de belastingbetaler.
Cryptovaluta
Een manier
om ’mee te kijken’ in de cryptoportemonnee van Nederlanders heeft de Belastingdienst
dus nog niet. Al komt daar met een nieuwe Europese richtlijn (DAC8) deels
verandering in: vanaf 2027 moet iedere crypto-exchange met Nederlandse
klanten gegevens rapporteren aan de fiscus, te beginnen met de informatie
over belastingjaar 2026.
De Fiod zoekt ook naar
crypto.
Maar dan
nog blijft een flink deel van die informatie buiten bereik, stelt fiscalist
Dennis Post van EY. „Veel Nederlanders kopen hun cryptovaluta via bekende
exchanges als Bitvavo of Coinmerce. Dat zijn partijen die winst maken met
die handel en die zullen alles netjes doorgeven. Maar er zijn ook decentrale
exchanges. Daarop kunnen mensen met cryptovaluta handelen zonder tussenpersoon.”
Het is volgens Post niet te achterhalen met wie je precies zaken doet op
zo’n decentrale exchange en ze zijn voor de Belastingdienst ook niet inzichtelijk.
Hetzelfde geldt voor online casino’s en online games waar je cryptovaluta
kunt verdienen: die vallen mogelijk niet onder DAC8 en zijn dus niet rapportageplichtig.
Ook met
een nieuwe richtlijn blijft een deel van de cryptovaluta dus onder de radar.
Mede daarom is het Internationaal Monetair Fonds bezorgd over de digitale
munten. Die zouden namelijk eenzelfde eigenschap als cash bezitten: ze
zijn deels onzichtbaar voor overheden. Het gevolg daarvan – een derving
van belastinginkomsten – noemt het IMF ’misschien wel het grootste gevaar
van cryptovaluta’. Ook de Verenigde Naties sprak al eens zijn zorgen uit
over cryptovaluta, die ’een bedreiging voor de monetaire soevereiniteit
van ontwikkelingslanden zouden zijn’. Juist in landen als Kenia, India
en Nigeria zijn er veel crypto-adepten.
Belasting
Post noemt
de digitale munten ’een van de grootste uitdagingen voor belastingdiensten
wereldwijd’ en ziet nog een ander gevaar: „In sommige landen mag je cryptoverliezen
aftrekken van het overige belastbare inkomen. En die verliezen zijn vaak
flink. Mensen betalen dan de facto geen belasting, waardoor overheden potentieel
enorm veel geld mislopen.” (Inkeren met crypto)
In Nederland
speelt dat gevaar niet, al krijgt de Belastingdienst het wel steeds drukker
met bitcoin en andere munten. Er zijn al specialisten in dienst, die de
fiscalisten van de Belastingdienst ondersteunen bij vragen over cryptovaluta.
En aan vragen geen gebrek, stelt Bik: „Er zijn veel situaties waar de Belastingdienst
voor het eerst mee te maken krijgt. Wat als je bijvoorbeeld wel cryptovaluta
in een wallet hebt staan, maar daartoe geen toegang meer hebt? Moet je
dat dan alsnog belasten?”
Volgens
de fiscalist zijn er niet alleen bij de Belastingdienst vragen. Ook cryptobezitters
worden langzaamaan wakker, stelt hij. „Wij zien best wat mensen die zich
zorgen maken over hun belastingaangifte. Vaak zijn het jonge mensen die
ooit toevallig wat bitcoins kochten en nu ineens rijk zijn. Voor een fiscale
leek is het echt lastige materie.” Post ziet hetzelfde: „Mensen komen bij
ons aan met een digitale schoenendoos. Ze hebben meerdere cryptovaluta,
soms bij wel tientallen exchanges. Wij moeten daar dan iets van maken,
maar sommige transacties zijn allang niet meer zichtbaar.”
Belastingdienst
Wie zijn
cryptovaluta al enkele jaren geleden had moeten opgeven maar dat nog niet
deed, kan dat alsnog doen. De Belastingdienst ziet cryptobezitters hier
de laatste jaren regelmatig gebruik van maken, stelt een woordvoerder.
Dit kan alsnog leiden tot een boete, maar volgens Bik is het toch verstandig
om je tijdig bij de fiscus te melden. „Uiteindelijk wil je de waarde van
die cryptovaluta toch een keer gebruiken, en vaak heb je dan euro’s nodig.
Als jouw bank ineens ziet dat er tienduizenden euro’s worden bijgeschreven,
gaan er alarmbellen rinkelen. Dat kun je maar beter voor zijn.”
Als je
het vermogen bewust verzwijgt en de Belastingdienst komt er toch achter,
kan dat nare gevolgen hebben. Het leidt – afhankelijk van de grootte van
het bedrag – tot een navorderingsaanslag, een hoge boete en in sommige
gevallen zelfs strafrechtelijke vervolging.
Vragen of
bitcoin of crypto
Wij adviseren
wekelijks belastingplichtigen die worstelen met crypto, vragen?
Neem
gerust contact met ons op.
Vragen over crypto in uw aangifte inkomstenbelasting?
Meer weten van volop vragen over bitcoin