Echtscheiding en eigen woning

Regelmatig adviseer ik – samen met een advocaat – bij een echtscheiding. Wie dit al eens heeft meegemaakt, weet dat dit een emotionele en intensieve periode in het leven is. Er moeten beslissingen worden genomen over het gehele vermogen en alle inkomsten. Daarnaast moet er soms worden besloten wie zich over de kinderen ontfermt. Als het om geld gaat, krijgen mensen soms gemene trekjes en worden alle registers opengetrokken. Vaktechnisch is een echtscheiding een uitdaging en het voordeel voor cliënten is meestal substantieel, mits de belastingadviseur zijn vak verstaat.

De echtscheiding

Een echtscheiding begint meestal met veel gepraat in redelijke harmonie. Soms is er één advocaat bij betrokken, maar meestal twee. De facturen van advocaten bij een echtscheiding lopen al snel op tot zo'n € 15.000. Als partijen er niet uitkomen, zal de rechter bij voorlopige voorziening de alimentatie vaststellen. Daarna begint meestal het echte werk en wordt er gesproken over alimentatie, verdeling van het vermogen en de kinderen.

Alimentatie

De te betalen partneralimentatie wordt gezien als inkomen bij de ontvanger en is een aftrekpost bij de betaler. De omvang is afhankelijk van de behoefte bij de ontvanger en de mogelijkheden (draagkracht) bij de betaler. De kinderalimentatie is niet aftrekbaar en dus bij de ontvanger onbelast. Alimentatie kan periodiek worden betaald of worden afgekocht, daarnaast kan gratis woongenot aan de ex-partner worden gegeven. Partijen zijn vrij om af te spreken wat ze willen.

Eigen woning

Als één van de twee partners in de woning blijft wonen, wordt de zaak fiscaal complex. Er is een aantal opties:

1. Woning is van de man die er blijft wonen: er verandert niets!
2. Woning is van de man die er blijft wonen en vrouw betaalt rente: hypotheekrente is bij vrouw aftrekbaar als alimentatie. Man geeft rente aan als ontvangen alimentatie.
3. Woning is van de man en de vrouw gaat er wonen: de man mag 2 jaar de hypotheekrente aftrekken en geeft het eigenwoningforfait aan. Het forfait is ook weer aftrekbaar als alimentatie. Na 2 jaar gaat het huis naar box 3. De vrouw moet belasting betalen over de hypotheekrente en het eigenwoningforfait (als alimentatie).
4. Woning is van beiden: zelfde als hierboven, enkel dan is de aftrekpost / heffing 50%.
5. Na echtscheiding heeft u recht op allerlei extra heffingskortingen, dit gaat om een paar duizend euro.

Tips

In de praktijk zie je allerlei mogelijkheden voorbij komen. Een aantal tips:

1. Kosten voor het krijgen van alimentatie (traditioneel bij de vrouw) zijn aftrekbaar. De kosten van de advocaat (en incassokosten) zijn daarom bij de ontvanger aftrekbaar (bij de betaler niet).
2. Spreek altijd bruto alimentatiebedragen af, dit voorkomt onduidelijkheid.
3. Afkoop van alimentatie is meestal voor de betaler ongunstig en brengt risico's met zich mee (als geld op is kan gemeente bij de ex – op grond van de Wet Werk en Inkomen – de bijstanduitkering verhalen), niet zomaar doen dus!!
4. Pas op voor overbedeling van één van de partners (schenking, alimentatie, etc).
5. Alimentatie moet gedurende 12 jaar worden betaald. Partijen kunnen ook langer of korter afspreken. Als de betaler komt te overlijden, vervalt de alimentatie; de ontvanger kan dit verzekeren!
6. Bij co-ouderschap is het fiscaal voordeliger dat één ouder de kinderbijslag ontvangt.

Conclusie

Scheiden is meestal een drama. Schakel een deskundige advocaat in en bij complexe echtscheidingen eveneens een fiscaal jurist. Fiscalisten zijn cijfermatig nu eenmaal beter onderlegd dan advocaten en kennen de fiscale kant van het verhaal. Emotioneel afkopen van alimentatie levert vaak fiscale schade op. Kijk goed naar de heffingskortingen, de bewoning van het huis en natuurlijk de aanpassingen op uw voorlopige teruggave of aangifte inkomstenbelasting.