Betalingsonmacht schriftelijk

Het melden van betalingsonmacht bij de Belastingdienst is belangrijk als het binnen uw bedrijf slecht gaat. Als er niet tijdig wordt gemeld dat u niet kunt betalen, bent u privé (als bestuurder van de B.V.) aansprakelijk voor de ontstane belastingschulden. U kunt betalingsonmacht schriftelijk melden, maar mondeling of via een andere weg is ook mogelijk. Vanaf 2010 moet de melding altijd schriftelijk plaatsvinden.

Door de melding van betalingsonmacht is de Belastingdienst eerder op de hoogte van uw betalingsproblemen dan de overige schuldeisers. Hierdoor kan de Belastingdienst eerder rechtsmaatregelen (veelal beslag) nemen. Eigenlijk een onwenselijke situatie, waarom zou de Belastingdienst beter af zijn dan banken en normale schuldeisers?

Wanneer moet u melden?

U moet de melding binnen 2 weken na de dag waarop de bedragen uiterlijk hadden moeten zijn afgedragen verrichten. U kunt zich niet verschuilen achter het feit dat u wel bestuurder bent maar materieel deze functie uitoefent.

Melding betalingsonmacht is niet in strijd met EU recht

De meldingsplicht voor betalingsonmacht die bij niet nakoming tot bestuurdersaansprakelijkheid kan leiden is niet strijdig met het EU recht (evenredigheidsbeginsel). Dit geldt alleen als de bestuurder alle omstandigheden mag aanvoeren om aannemelijk te maken (aan te tonen) dat de niet nakoming niet aan de bestuurder te wijten is. Dit heeft het Hof van Justitie van de EU in 2024 (ECLI:EU:C;2024:961) bepaald (op grond van vragen van de Hoge Raad). Of de bestuurder te goede trouw is geweest doet er verder niet toe. Al met al:

• Het Hof oordeelt dat de nationale regeling legitiem is, mits de bestuurder voldoende mogelijkheden heeft om tegenbewijs te leveren, ook onder omstandigheden buiten overmacht.
• De meldingsplicht wordt als een noodzakelijke en proportionele maatregel gezien om btw-inkomsten te waarborgen.
• Bestuurders mogen omstandigheden aanvoeren om aan te tonen dat het niet melden van betalingsonmacht niet aan hen te wijten is.

Melding betalingsonmacht is tijdig voor nieuwe schulden

In een zaak die liep bij het Gerechtshof Arnhem Leeuwarden (28 maart 2023) is een bestuurder voor ruim € 500.000 aansprakelijk gesteld voor niet betaalde loonheffingen en BTW. De centrale vraag was of er juist en tijdig betalingsonmacht is gemeld, dit lijkt een simpele vraag die eenvoudig is te toetsen op grond van data en termijnen. De inspecteur is van mening dat het formulier te laat is binnengekomen en dat het formulier onduidelijk was. Het Gerechtshof is van mening dat het formulier wel tijdig is ingediend. Het was te laat voor de oudere belastingschulden maar op tijd voor de nieuw opgekomen schulden waarvoor de DGA/ bestuurder in prive wordt aangesproken. Er hoeft in dat geval niet opnieuw betalingsonmacht te worden gemeld, aldus het gerechtshof. De eerste melding was immers een helder signaal dat de vlag er niet goed bij hing. Als de belastingdienst zou twijfelen over de informatie of melding dat had ze dit moeten laten weten. Omdat het verder niet aan de bestuurder is te wijten dat de BV failliet ging verdween de aansprakelijkstelling in de prullenbak.  

Melding

Telefonisch melden is tot 2010 mogelijk, edoch om bewijsproblemen te voorkomen is een schriftelijke melding (per aangetekende brief) verstandig. De meldingsplicht eindigt zodra de Belastingdienst op de hoogte is geraakt van de betalingsonmacht (Hoge Raad 13 juli 1994). Als u tijdig heeft gemeld, bent u slechts aansprakelijk als de Belastingdienst kan bewijzen dat niet betalen het gevolg is van kennelijk onbehoorlijk bestuur in de laatste drie jaren.

Wijziging 2010

De melding betalingsonmacht is geregeld in de Invorderingswet (artikel 36, lid 2). In de Fiscale vereenvoudigingswet 2010 wordt geregeld dat een melding altijd schriftelijk moet plaatsvinden. Hierdoor moet worden voorkomen dat er procedures worden gevoerd over de vraag of de betalingsonmacht tijdig is gemeld.

Relevante jurisprudentie

1. Rechtbank Zwolle 17 december 1997: betalen schuldeisers in zicht van faillissement impliceert onbehoorlijk bestuur.
2. Gerechtshof Den Haag 2 december 1999: niet publiceren wil nog geen onbehoorlijk bestuur impliceren.
3. Gerechtshof Den Haag 18 maart 2008: telefonisch betalingsonmacht melden is mogelijk.
4. Rechtbank Haarlem 16 oktober 2007: mondelinge melding aan belastingdeurwaarder is ook tijdige melding betalingsonmacht.
5. Gerechtshof 15 mei 2008: B.V. gaat failliet en drie jaar nadien wordt naheffingsaanslag BTW opgelegd. Bestuurder is niet aansprakelijk omdat B.V. niet in gebreke is gesteld en geen kennis droeg van de aanslag. De B.V. is opgehouden te bestaan dus dan is niemand bevoegd om de B.V. te vertegenwoordigen.
6. Gerechtshof Den Haag 10 december 2009: als onder ad 5 geen aansprakelijkheid omdat de Belastingdienst al jaren op de hoogte was van de betalingsproblemen. In deze casus regelmatig contact met de deurwaarder.