Wetsvoorstel aanpassing bedrijfsopvolgingsregelingen en box 2
Op 7 juni 2022 is een wetsvoorstel ingediend dat onder andere is gericht op de versobering van de bedrijfopvolgingsregelingen en op wijzigingen in box 2 van de inkomstenbelasting. Het wetsvoorstel bestaat uit een combinatie van zes onderdelen. In dit artikel wordt nader ingegaan op de inhoud van het wetsvoorstel.
Bedrijfsopvolging in 2023 gunstiger
Opvolgers die een onderneming erven of geschonken krijgen zijn minder belasting kwijt over deze verkrijging. De vrijstelling is in 2023 verhoogd van € 1.134.403 (2022) tot € 1.205.871 (2023). Tot zo'n € 1,2 miljoen is de erfenis of schenking dus belastingvrij, boven de grens is 83% van de waarde vrijgesteld voor belastingheffing. De opvolger moet de onderneming wel 5 jaar voortzetten en moet het om een echt bedrijf (materiële onderneming) gaan. De BOR wordt in 2023 of 2024 aangepast (minder gunstig).
1. Versobering bedrijfsopvolgingsregeling in de Successiewet
Op grond van de huidige regeling kan onder voorwaarden een vrijstelling van schenk- of erfbelasting toegepast worden indien ondernemingsvermogen wordt verkregen krachtens erfrecht of schenking. De vrijstelling ziet op overgedragen ondernemingsvermogen en bedraagt 100% tot een bedrag van € 1.134.403 en een vrijstelling van 83% over het meerdere.
Het wetsvoorstel gaat in op de verlaging van de vrijstelling voor ondernemingsvermogen tot 25%. De totale vrijstelling wordt daarnaast gemaximeerd op € 1 miljoen. De vrijstelling van 100% voor het verschil tussen de waarde going concern en de liquidatiewaarde blijft wel bestaan. Onder voorwaarden kan bij liquiditeitsproblemen een verzoek worden gedaan tot uitstel van betaling van de verschuldigde schenk- of erfbelasting.
2. Afschaffen doorschuifregeling in de AB-sfeer
De doorschuifregeling in de inkomstenbelasting leidt er onder de huidige regeling toe dat de box 2-aandeelhouder op dit moment onder voorwaarden bij de overdracht van zijn aandelen geen winst in aanmerking hoeft te nemen. Zijn verkrijgingsprijs van de aandelen wordt dan doorgeschoven naar de verkrijgers, zodat toekomstige belastingheffing wordt gewaarborgd maar onmiddellijke afrekening in box 2 wordt voorkomen.
De indieners van het wetsvoorstel betwijfelen of doorschuiving van de box 2-heffing naar de bedrijfsopvolger nodig is om bedrijfsopvolgingen onbelemmerd te kunnen laten plaatsvinden. Voorgesteld wordt om de doorschuifregeling bij schenkingen en verervingen derhalve af te schaffen. Als gevolg daarvan zou de erflater of schenker van box 2-aandelen bij overdracht meteen worden belast in box 2.
3. Wijziging tarief box 2 van de inkomstenbelasting
Uit het wetsvoorstel komt een wijziging in het box 2-tarief naar voren. Voorgesteld wordt om het huidige box 2-tarief te verlagen van 26,9% naar 25,96% voor box 2-inkomsten tot een bedrag van € 58.989. Over het meerdere zou de belastingheffing 40,59% moeten gaan bedragen. De tarieven zijn zo berekend, dat het box 2-tarief in combinatie met het lage vennootschapsbelastingtarief (15%) min of meer gelijk is aan het effectieve belastingtarief in box 1 van 49,5%.
4. Verhuur vastgoed altijd beleggingsvermogen voor de bedrijfsopvolgingsregeling
Het wetsvoorstel gaat in op de mogelijkheid om verhuurd vastgoed standaard aan te merken als beleggingsvermogen voor de bedrijfsopvolgingsregeling, tenzij sprake is van onroerende zaken die dienstbaar zijn aan de onderneming. Door verhuurd vastgoed standaard aan te merken als beleggingsvermogen, komt dat vermogen niet in aanmerking voor toepassing van de bedrijfsopvolgingsregeling.
5. Kleine aanmerkelijkbelangpakketten uitzonderen van de bedrijfsopvolgingsregeling
Voor toepassing van de bedrijfsopvolgingsregeling is op dit moment onder meer vereist dat de schenker of erflater een aanmerkelijk belang (minimaal 5% van een soort aandelen) in een vennootschap houdt. Het wetsvoorstel zou leiden tot een verhoging van het minimumaandelenbelang voor de toepassing van de bedrijfsopvolgingsregeling. Alleen belangen van ten minste 25% van de volledig winstgerechtigde aandelen komen dan nog voor de bedrijfsopvolgingsregeling in aanmerking. Dit voorstel zou een aanzienlijke beperking van de reikwijdte van de bedrijfsopvolgingsregeling in de Successiewet betekenen.
6. Aanpassing gebruikelijk loon
Voor directeuren-grootaandeelhouders (DGA’s) geldt de gebruikelijkloonregeling. Op basis daarvan is het in aanmerking te nemen loon van een DGA in 2022 in beginsel het hoogste van de volgende bedragen:
a) 75% van het loon uit de meest vergelijkbare dienstbetrekking;
b) het hoogste loon van de overige werknemers van het lichaam of met het
lichaam verbonden lichamen;
c) € 48.000.
Het wetsvoorstel gaat in op de afschaffing van de zogenoemde doelmatigheidsmarge van 25% (a), wat ertoe leidt dat het loon uit de meest vergelijkbare dienstbetrekking voortaan voor 100% in aanmerking moet worden genomen in plaats van 75%.
Beoogde inwerkingtreding
Indien het wetsvoorstel wordt aangenomen, zouden de wijzigingen per 1 januari 2023 in werking moeten gaan treden. De maatregel om de vrijstelling in de successiewet bij een bedrijfsoverdracht te beperken tot 25%, met een maximale vrijstelling van € 1 miljoen, zal daarentegen met ingang van 1 januari 2024 in werking treden.
Noot fiscaal adviseur
Onlangs is de Voorjaarsnota 2022 bekend gemaakt door het kabinet (Voorjaarsnota 2022). Wat opvalt is dat bepaalde maatregelen uit het initiatiefwetsvoorstel ook terugkomen in de Voorjaarsnota 2022, maar dan in minder vergaande en uitgebreide vorm. Zo willen de indieners van het wetsvoorstel net als het kabinet twee tariefschijven in box 2 introduceren, maar verschillen de voorgestelde percentages van de tweede tariefschijf. Evenals het kabinet stellen de indieners van het wetsvoorstel ook een aanpassing in de gebruikelijkloonregeling voor. Afwijkend zijn de concrete voorstellen in het wetsvoorstel voor aanpassingen rondom de bedrijfsopvolgingsregelingen.
Het wetsvoorstel moet nog langs de Raad van State voordat het door de Tweede Kamer in behandeling wordt genomen. Wanneer de ontwikkelingen daartoe aanleiding geven, zullen wij u uiteraard nader informeren. Indien u vragen heeft, van gedachten wilt wisselen over dit wetsvoorstel of meer informatie wenst te verkrijgen over de mogelijke impact van het wetsvoorstel, neem dan gerust vrijblijvend contact op met één van onderstaande adviseurs.